Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej przedsiębiorca importuje towary handlowe z Chin. Zakup towarów jest udokumentowany fakturami wystawionymi przez chińskich dostawców. Płatność następuje w dolarach amerykańskich (USD). Przedsiębiorca prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową. Według jakiego kursu powinien przeliczyć wartość towarów handlowych wskazaną w dokumentach celnych na potrzeby rozliczenia PIT i zaewidencjonowania kosztu w podatkowej księdze? – pyta czytelnik.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że przedsiębiorca poniósł wydatek w walucie obcej (USD) na zakup towarów handlowych w Chinach.
Stosownie do § 12 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (dalej: rozporządzenie) zapisy w księdze powinny być ujmowane w języku polskim i w walucie polskiej w sposób staranny, czytelny i trwały, na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów. Żeby zatem dany wydatek poniesiony w walucie obcej można było ująć jako koszt w podatkowej księdze przychodów i rozchodów, należy go najpierw przeliczyć na złote.
Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu (art. 11a ust. 2 ustawy o PIT). Aby więc prawidłowo wykazać w ewidencji koszty uzyskania przychodów, trzeba w pierwszej kolejności określić dzień poniesienia kosztu, a następnie zastosować właściwy kurs średni ogłoszony przez NBP.
W przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów metodą kasową do ustalenia dnia poniesienia kosztu i potrącenia go w czasie należy kierować się zasadami wyrażonymi w art. 22 ust. 4 i 6b ustawy o PIT.
I tak, zgodnie z art. 22 ust. 4 in principio ustawy o PIT, koszty uzyskania przychodów mogą być potrącane tylko w tym roku podatkowym, w którym zostały poniesione. Za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów w przypadku podatników prowadzących podatkową księgę przychodów i rozchodów uważa się, stosownie do art. 22 ust. 6b ustawy o PIT, dzień wystawienia faktury (rachunku) lub innego dowodu stanowiącego podstawę do zaksięgowania (ujęcia) kosztu.
Dla celów rozliczenia PIT wartość wydatków na nabycie importowanych towarów handlowych, które mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, należy przeliczać na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu, tj. poprzedzającego dzień wystawienia faktury przez chińskiego kontrahenta.
Przykład
Przedsiębiorca nabył towar 18 lutego 2016 r., a ostateczna odprawa celna w urzędzie celnym nastąpiła 31 marca 2016 r. Nabycie towaru zostało udokumentowane fakturą wystawioną przez chińskiego dostawcę 18 lutego 2016 r. na kwotę 10 000 USD. Do przeliczenia wydatku z tytułu zakupu tych towarów handlowych przedsiębiorcą powinien zastosować średni kurs USD ogłoszony przez NBP w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień poniesienia kosztu, tj. kurs z 17 lutego 2016 r. (18 lutego 2016 r. przedsiębiorca poniósł koszt, gdyż tego dnia została wystawiona faktura potwierdzająca poniesienie wydatku). 17 lutego 2016 r. średni kurs USD wynosił 3,9431, a zatem wydatek na nabycie tych towarów handlowych wyniesie 39 431 zł (10 000 USD x 3,9431). Wydatki na zakup towarów handlowych po ich przeliczeniu na złote przedsiębiorca ewidencjonuje w kolumnie 10 podatkowej księgi przychodów i rozchodów (przy założeniu, że wydatki te mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów).
—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy
