Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku ?z 16 lipca 2014 r. (I SA/Sz 1458/13).

Sprawa dotyczyła określenia, czy spółce cywilnej, prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie obrotu olejami paliwowymi, przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego ?z części faktur VAT wystawianych przez kontrahentów.

Organ kontroli skarbowej zakwestionował prawidłowość niektórych rozliczeń pomiędzy spółką a kontrahentami. Organ wskazał, że do faktur VAT wystawiane były przez kontrahentów rachunki KP (Kasa Przyjęła – dowody wpłaty) stwierdzające płatności gotówkowe. Kontrolujący ustalił, że płatności gotówkowe pomiędzy spółką a kontrahentami nie były dokonywane, a rachunki KP świadczyły w rzeczywistości ?o udzielanych przez dostawców upustach cenowych. W konsekwencji organ stwierdził, że od kwot upustów, wskazanych na rachunkach KP, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Spółka zaskarżyła tę decyzję do WSA, jednak sąd oddalił jej skargę. Orzekł, że spółce nie przysługiwało prawo odliczenia VAT naliczonego od kwot upustów z poszczególnych faktur wystawionych przez kontrahentów. Jeżeli faktura VAT jest wystawiana za konkretną transakcję w określonej wysokości, to powinna ona być zgodna z okolicznościami faktycznymi. Skoro spółka uzyskała upust, to albo powinna zostać wystawiona faktura korygująca, albo pierwotna faktura VAT powinna określać prawidłową wysokość transakcji, uwzględniającą upust. WSA wskazał, że upustów nie można naliczać poprzez wystawienie rachunku KP. ?W związku z tym uznał odliczenie podatku od kwoty upustów za nieprawidłowe.

—Anna Grucka współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentarz eksperta

Grzegorz Arczewski konsultant ?z warszawskiego biura  Deloitte Doradztwo Podatkowe ?sp. z o.o.

Niniejszy wyrok dotyczy kwestii niezwykle istotnych dla osób prowadzących działalność gospodarczą, ?tj. kwestii prawidłowej ewidencji ?i dokumentacji transakcji opodatkowanych VAT oraz jej wpływu na prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego.

Sąd, akceptując postępowanie dowodowe organów skarbowych, stwierdził, że dokumenty KP ?potwierdzały w rzeczywistości przyznanie spółce upustu, na co wskazuje m.in. data ich wystawienia, która jest tożsama z datą wystawienia faktur. Biorąc więc pod uwagę, ?że kwoty te nie zostały przez ?spółkę faktycznie zapłacone oraz to, ?że były częścią ogólnej płatności wskazanej na fakturach VAT, w ocenie sądu należało je uznać za formę ?rabatu.

Na wstępie należy zaznaczyć, że udzielone spółce upusty nie zostały prawidłowo udokumentowane. Biorąc pod uwagę zbieżność dat wystawionych faktur oraz dokumentów KP, właściwym dokumentem powinna być sama faktura, której zasadniczą rolą jest określenie rzetelnych danych (w tym również kwot) w odniesieniu do przedmiotu opodatkowania. Gdyby natomiast dokumenty KP zostały wystawione po dacie wystawienia faktury, wtedy kontrahenci spółki powinni wystawić adekwatne faktury korygujące, z których spółka mogłaby odliczyć całość VAT naliczonego.

W konsekwencji poczynionych ustaleń sąd odmówił spółce prawa do odliczenia pełnej kwoty VAT z faktur, które nie odzwierciedlały faktycznego modelu rozliczeń pomiędzy podatnikiem a jego dostawcami. Sąd zaznaczył również, że spółka nie występowała do swoich kontrahentów o skorygowanie otrzymanych dokumentów, tj. faktur VAT oraz dokumentów KP, wobec czego świadomie godziła się na posiadanie nierzetelnych dokumentów księgowych. W uzasadnieniu wyroku podkreślono również kwestię ciężaru odpowiedzialności za prawidłowe rozliczenie podatku naliczonego, który przy pełnej świadomości spółki co do otrzymanych upustów i posiadania wadliwej dokumentacji leży po jej stronie.

Komentując niniejszą sprawę, należy podkreślić, że faktura VAT jako dokument opisujący warunki transakcji powinna wskazywać rzeczywisty zakres transakcji, które nastąpiły pomiędzy dwoma kontrahentami. Oznacza to, ?że wszelkie parametry wskazane na fakturze powinny odpowiadać zdarzeniom faktycznym, a jeżeli ?faktura zawiera błąd, to kontrahent zobowiązany jest do wystawienia faktury korygującej. Podatnik, który ?ma świadomość, że zapłacił w cenie towaru de facto niższą wartość VAT ?niż wskazana na fakturze, nie ma ?prawa do odliczenia go w wysokości błędnie zawyżonej.