Obowiązek stosowania kas rejestrujących dotyczy większości przedsiębiorców. Ci, którzy realizują sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, niemal powszechnie są obowiązani do stosowania tego urządzenia. Wynika to ?w dużej mierze z wprowadzonych w ubiegłym roku zmian ograniczających zwolnienia ?z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży kasą. Szczególny przypadek stosowania kasy to sytuacja, gdy przedsiębiorca na podstawie zawartej umowy agencyjnej realizuje sprzedaż w imieniu i na rzecz zleceniodawcy. Tak jest np. w przypadku agencji sprzedającej imprezy turystyczne na rzecz touroperatorów czy podatników sprzedających bilety komunikacyjne na rzecz przewoźników zlecających im taką dystrybucję. ?W tych przypadkach przedsiębiorca – agent realizuje sprzedaż w imieniu i na rzecz podmiotu świadczącego usługę, za co otrzymuje wynagrodzenie w formie prowizji. Powstaje więc pytanie, czy w takiej sytuacji rejestracja sprzedaży powinna być prowadzona za pomocą własnej kasy fiskalnej agenta, czy może właściwe byłoby stosowanie kasy powierzonej przez zleceniodawcę, ?a więc podmiot, na rzecz ?i w imieniu którego sprzedaż jest realizowana.
Obowiązujące przepisy dopuszczają zarówno jedno, jak i drugie rozwiązanie. Mianowicie zgodnie z § 5 ust. 1 rozporządzenia ministra finansów ?z 15 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących podatnik, który ma obowiązek prowadzenia ewidencji, zlecając wykonywanie sprzedaży innemu podmiotowi, przekazuje kasę powierzoną lub zobowiązuje go do prowadzenia ewidencji na swoją rzecz lub ?w swoim imieniu przy zastosowaniu kasy własnej tego podmiotu. W przypadku sprzedaży wykonywanej na rzecz kilku podmiotów konieczne byłoby jednak posiadanie kilku powierzonych kas (tylu, ile jest podmiotów, na rzecz których realizowana jest sprzedaż). Niewątpliwie mniej kłopotliwe jest więc stosowanie przez podatnika – agenta własnej kasy. Trzeba jednak pamiętać, że w myśl § 5 ust. 2 ww. rozporządzenia, jeżeli inny podmiot obowiązany jest również do prowadzenia ewidencji własnej sprzedaży, to ewidencjonuje na potrzeby obliczenia osiąganego przez siebie obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej i prowadzonej na rzecz lub w imieniu innych podatników. Poza tym zgodnie z art. 111 ust. 3b ustawy o VAT podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, u których podstawą opodatkowania jest kwota prowizji lub inna postać wynagrodzenia za wykonywane usługi w ramach umowy agencyjnej, zlecenia, pośrednictwa lub innych umów ?o podobnym charakterze albo marża, ewidencjonują na potrzeby obliczenia osiąganego przez nich obrotu oraz kwot podatku należnego całą wartość sprzedaży własnej oraz prowadzonej na rzecz lub ?w imieniu innych podatników.
Powierzenie innemu podmiotowi własnej kasy rejestrującej lub zobowiązanie go do ewidencjonowania sprzedaży zleconej za pomocą jego własnej kasy wymaga zawarcia stosownej umowy, która zgodnie z § 5 ust. 3 ww. rozporządzenia powinna być zawarta ?w formie pisemnej. Przepisy nie przewidują jednak żadnego wzoru takiej umowy ani innych wymaganych jej postanowień. Można jednak uznać, że powinna ona zawierać oznaczenie jej stron, rodzaj sprzedaży prowadzonej na rzecz lub w imieniu podmiotu zlecającego oraz postanowienie co do tego, czy sprzedaż realizowana w imieniu lub na rzecz zlecającego jest ewidencjonowana kasą własną agenta czy też kasą powierzoną. Postanowienia takie mogą być też zawarte w treści umowy agencyjnej. ?W przypadku sprzedaży ewidencjonowanej kasą powierzoną warto także zadbać ?o sporządzenie stosownego protokołu jej przekazania oraz pamiętać o obowiązkowych zgłoszeniach w zakresie zmiany miejsca używania kasy.
Autor jest doradcą podatkowym
