Problemem, z którym często spotykają się przedsiębiorcy, jest odpowiednie rozliczenie VAT od okularów korekcyjnych kupowanych dla pracowników. Obowiązek zapewnienia okularów wynika z  rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 1 grudnia 1998 r. ?w sprawie bezpieczeństwa ?i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe. Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem pracodawca powinien zapewnić okulary pracownikom użytkującym w czasie pracy monitory ekranowe co najmniej przez połowę dobowego wymiaru czasu pracy. Stanowisko organów podatkowych dotyczące możliwości odliczenia VAT od takiego zakupu, a także konieczności naliczenia VAT przy przekazaniu okularów na rzecz pracownika, zależało do niedawna od sposobu finansowania wydatku.

W praktyce mogły wystąpić trzy sytuacje. Gdy faktura wystawiona była na pracownika, pracodawca nie miał możliwości odliczenia VAT. I to nawet, jeżeli sfinansował koszt zakupu okularów. Natomiast ?w przypadku gdy fakturę wystawiono na pracodawcę, pracodawca mógł odliczyć VAT, jeżeli w całości pokrywał koszt zakupu. Jednocześnie pracodawca nie miał obowiązku naliczania VAT przy przekazaniu okularów pracownikowi.

Najwięcej wątpliwości wzbudzała możliwość odliczenia VAT, gdy podatnik (pracodawca) jedynie częściowo refundował koszt zakupu okularów.

Organy miały różne zdania...

W takiej sytuacji organy podatkowe zwykle zezwalały na częściowe odliczenie VAT, ?w proporcji do poniesionego wydatku. Uznała tak na przykład Izba Skarbowa w Łodzi ?w interpretacji z 28 marca 2012 r. (IPTPP1/443-3/12-4/MW). Jednocześnie – zdaniem organu –nieodpłatne przekazanie pracownikowi okularów nie powinno być opodatkowane VAT. W ostatniej kwestii odmienne stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji z 3 stycznia 2013 r. (ILPP2/443-1016/12-2/MN). Jej zdaniem, przekazanie pracownikowi okularów częściowo refinansowanych jest czynnością podlegającą VAT. Podstawą opodatkowania jest w tym przypadku kwota, która nie podlega refundacji, pomniejszona o należny VAT.

...więc wypowiedział się minister

Opisane wątpliwości doprowadziły do skierowania zapytania poselskiego do ministra finansów czy planowane są działania mające ujednolicić stanowisko organów podatkowych w tej sprawie. W odpowiedzi z 10 września 2013 r. minister wskazał, że zasadą jest zakup okularów korekcyjnych przez pracownika i to on posiada prawo rozporządzania nimi jak właściciel. Przekazanie pracownikowi przez podatnika określonej kwoty ?w celu zakupu okularów nie podlega opodatkowaniu VAT. Wobec tego pracodawca nie ma prawa do odliczenia VAT związanego nabyciem okularów korekcyjnych, niezależnie od tego czy refunduje część, czy całość kosztów.

W związku z nowym poglądem ministra finansów, od początku 2014 r. stanowisko organów podatkowych uległo zasadniczej zmianie.

Ujednolicona linia

Pozytywne interpretacje podatkowe pozwalające na odliczanie VAT od okularów korekcyjnych dla pracowników są uchylane. W nowych interpretacjach organy podatkowe podkreślają, że pracownik kupuje okulary zgodnie z wystawioną receptą i że są one dostosowane do jego indywidualnych potrzeb. Wobec tego nabywa je na własny użytek. Pomimo wystawienia faktur na pracodawcę i pokrycia przez niego części lub całości kosztów nie sposób uznać, że nabywa on prawo rozporządzania okularami jak właściciel. Z tego powodu zakup okularów korekcyjnych dla pracownika nie pozwala na odliczenie podatku od towarów i usług. Tym samym, nie powoduje obowiązku naliczenia VAT należnego ?z tytułu przekazania pracownikom sfinansowanych okularów. Stanowisko takie zaprezentowała na przykład Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji ?z 17 lutego 2014 r. (IPPP3/443-1068/13-4/MKw).

—Szymon Adamiak?jest konsultantem ?w Kancelarii FL Tax