Jaki kurs dla podatku u źródła

Osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, jak również osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, dokujące płatności na rzecz zagranicznych kontrahentów z tytułu m.in. odsetek, należności za korzystanie z praw autorskich, know-how, licencji na oprogramowanie, wynagrodzenia za usługi niematerialne (prawne, księgowe, doradcze itp.) zobowiązane są do prawidłowego obliczenia, pobrania ?i terminowego uiszczenia zryczałtowanego podatku dochodowego od tych płatności. ?W praktyce obowiązek ten powoduje liczne problemy wynikające m.in. z tego, że transakcja jest wyrażona w walucie obcej, a podatek należy pobrać ?w walucie polskiej.

Niekompletne regulacje

Na wstępie zauważmy, że zgodnie z ogólną zasadą wskazaną wprost w ustawie o CIT rezydenci podatkowi przeliczają przychody osiągnięte przez siebie w walutach obcych na złote według średniego kursu NBP z dnia roboczego poprzedzającego osiągnięcie przychodu. Jednocześnie ustawa ta, ?w przeciwieństwie do ustawy ?o rachunkowości (która analogiczną metodę przewiduje zarówno dla należności, jak i dla zobowiązań wyrażonych w walutach obcych) nie reguluje odrębnie metody przeliczania przychodów osiągniętych przez nierezydentów na potrzeby poboru podatku u źródła przez płatników (notabene rezydentów podatkowych).

Rozbieżne stanowiska

Organy podatkowe stoją na stanowisku, że na potrzeby obliczenia podatku u źródła od należności wyrażonych w walucie obcej płatnik powinien przeliczyć tę należność na złote według średniego kursu NBP ?z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania wypłaty (patrz np. interpretacja Izby Skarbowej w Łodzi z 21 czerwca 2012 r., IPTPB3/423-113/ 122-2/IR lub Izby Skarbowej ?w Warszawie z 22 kwietnia 2013 r., IPPB5/423-105/13-2/IŚ).

Odmienny pogląd wyrażają jednak sądy administracyjne (np. wyrok NSA z 27 sierpnia ?2010 r., II FSK 1932/10 lub WSA w Opolu z 23 listopada 2012 r., ?I Sa/OP 362/12). Twierdzą one, że w omawianym przypadku należy, zgodnie z zasadą memoriałową, zastosować średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień wystawienia faktury lub wykonania usługi przez kontrahenta zagranicznego, czyli ?z dnia poprzedzającego dzień uzyskania przychodu na zasadach ogólnych wynikających ?z ustawy o CIT.

Wobec braku jednolitego stanowiska w tym zakresie płatnicy mogą rozważyć wystąpienie z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej.

Prawidłowe zaokrąglenie zobowiązania

Niezależnie od powyższych rozważań należy mieć na względzie przepisy ordynacji podatkowej, które jednoznacznie wskazują metodę zaokrąglania zobowiązań podatkowych.

Prawidłowe zaokrąglenie zobowiązania podatkowego ?z tytułu podatku u źródła przebiega zgodnie z następującymi krokami:

1. w kroku pierwszym podstawa opodatkowania (tj. kwota wypłacona w walucie obcej) powinna zostać przeliczona na złote (w zależności od zastosowanej metody);

2. w kroku drugim podstawę opodatkowania należy zaokrąglić w następujący sposób:

- ?końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy zaokrągla się w dół,

- ?końcówki kwot wynoszące ?50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych;

3. w kroku trzecim do zaokrąglonej w ten sposób podstawy opodatkowania należy zastosować wynikającą z odpowiednich przepisów stawkę podatku u źródła;

4. w kroku czwartym należy zaokrąglić kwotę podatku ?u źródła zgodnie z metodą opisaną w kroku drugim.

Zasady te ilustruje przykład, ?w którym dla uproszczenia została przyjęta metoda kasowa.

Przykład

22 stycznia 2013 r. płatnik dokonał płatności na kwotę 2000,00 euro ?na rzecz kontrahenta niemieckiego tytułem wynagrodzenia za najem sprzętu budowlanego. Płatnik ustalił również, że na podstawie posiadanego certyfikatu rezydencji kontrahenta niemieckiego oraz odpowiednich przepisów ustawy ?o CIT oraz umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania powinien pobrać od tej płatności podatek u źródła w wymiarze 5 proc. Zgodnie z aktualną tabelą NBP, ?w celu przeliczenia kwoty, płatnik zastosuje kurs z 21 stycznia 2013 r. wynoszący 4,1647. Kwota płatności wyniesie zatem 8329,40 zł. Zgodnie ?z zasadami zaokrąglania przewidzianymi w ordynacji podatkowej podstawa opodatkowania to 8329 zł, a kwota należnego podatku wyniesie 416,45zł (5/100 x 8329 zł = 416,45 zł). Zgodnie z zasadami zaokrąglania płatnik powinien zatem odprowadzić kwotę podatku u źródła równą 416 zł.

Autor jest konsultantem ?w Zespole ds. Podatków ?Międzynarodowych PwC

Zdaniem eksperta:

Magdalena?Taborska, menedżer, doradca podatkowy, Zespół ds. Podatków Międzynarodowych PwC

Fiskus opowiada się za dniem wypłaty

Zgodnie z zasadą ogólną przychody osiągnięte w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu NBP z dnia roboczego poprzedzającego osiągnięcie przychodu. Przy rozważaniu, czy w przypadku należności wyrażonych w walutach obcych wypłacanych na rzecz zagranicznego przedsiębiorcy powinno się – w celu wyliczenia należnego podatku u źródła – zastosować średni kurs NBP poprzedzający dzień wypłaty, czy np. poprzedzający dzień wystawienia faktury, należy rozstrzygnąć, w jakim momencie zagraniczny odbiorca należności uzyskuje przychód z tytułu wynagrodzenia wypłacanego przez polskiego płatnika. Należy zatem ustalić, czy w takim przypadku przychód powstaje z dniem wypłaty (metoda kasowa), czy też np. w dniu wystawienia faktury, gdy zafakturowane wynagrodzenie staje się należne (metoda memoriałowa).

Przepisy ustawy o CIT nie precyzują odrębnie momentu powstania przychodu dla należności wypłacanych podmiotom zagranicznym. Jednocześnie jednak obowiązek poboru podatku u źródła powstaje na zasadzie kasowej, tj. dopiero w momencie zapłaty wynagrodzenia na rzecz zagranicznego kontrahenta. Podejście prezentowane przez organy podatkowe w tym zakresie wydaje się podejściem praktycznym, które ułatwia wyliczanie podstawy opodatkowania dla celów poboru należnego podatku u źródła.