Tak orzekł WSA w Krakowie 22 stycznia 2012 r. (I SA/Kr 1784/12).
Sprawa dotyczyła nadpłaty w podatku od nieruchomości za 2005 rok. Spółka prowadzi działalność w obszarze stacji benzynowych. Istota problemu dotyczyła opodatkowania podatkiem od nieruchomości dróg wewnętrznych, a konkretniej wyłączenia od opodatkowania pasów drogowych wraz z drogami oraz obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu drogowego.
W ocenie spółki, budowle dróg wewnętrznych powinny być wyłączone od opodatkowania, pomimo tego, że grunty pod drogami nie są w ewidencji oznaczone symbolem DR. Na tej samej podstawie organ stanął na stanowisku, że grunty użytkowane przez spółkę nie zostały sklasyfikowane jako drogi, zatem przedmiotowe budowle dróg nie podlegały wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od nieruchomości w 2005 roku.
Organ, analizując stan sprawy, odwołał się do art. 2 ust. 3 pkt. 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz do art. 3 ust. 9 ustawy – Prawo budowlane, ustalając, jaki charakter mają drogi wewnętrzne. W okresie 2004–2006 budowle dróg wewnętrznych wraz z obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu drogowego były wyłączone od opodatkowania podatkiem od nieruchomości. W skardze spółka zarzuciła naruszenie przepisów postępowania poprzez nieustalenie stanu faktycznego, a także przepisów ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w kontekście art. 217 konstytucji.
Sąd uchylił zaskarżoną decyzję, zgadzając się, że skarga zasługiwała na uwzględnienie. Kwestia sporna dotyczyła ustalenia, czy istnienie bądź nieistnienie w ewidencji oznaczenia DR przesądza o wyłączeniu budowli dróg wewnętrznych z opodatkowania. Ugruntowane orzecznictwo NSA i praktyka wskazują, że powinno się to badać, mając na uwadze również inne kryteria.
Zapisy ewidencji gruntów i budynków nie są jednoznaczne w tym zakresie, a fakt, że regulują one również inne kwestie, sprawia, że umyka przy tym kwestia dróg jako budowli. W przedmiotowej sprawie organ naruszył zarówno przepisy postępowania, jak i prawa materialnego.
—Rafał Waśko współpracownik Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte
Hanna Szwarc doradca podatkowy, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Komentuje Hanna Szwarc, doradca podatkowy, starsza konsultantka w Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o. (biuro w Warszawie)
Stanowisko zaprezentowane w wyroku WSA w Krakowie wpisuje się w nurt linii orzeczniczej, zgodnie z którą oznaczenie „DR" nie ma decydującego wpływu na zastosowanie wyłączenia budowli dróg wewnętrznych od opodatkowania podatkiem od nieruchomości w 2005 r., o którym mowa w art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym w latach 2004–2006.
Pogląd wyrażony przez WSA w Krakowie wydaje się jak najbardziej słuszny. Wprawdzie ustawa Prawo geodezyjne i kartograficzne w brzmieniu z 2005 r. stanowiła, że dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków są podstawą do wymiaru m.in. podatków, ale jednak trzeba mieć na względzie, że ustawa wprowadzająca art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych w brzmieniu obowiązującym w latach 2004–2006 zdefiniowała również pojęcia „pas drogowy" oraz „droga". W konsekwencji te właśnie definicje zawarte w 2005 r. w ustawie o drogach publicznych należy stosować przy wykładni art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.
Zasady dotyczące prowadzenia ewidencji gruntów i budynków, w tym sposób oznaczania symbolami poszczególnych danych wpisywanych do ewidencji, zostały uregulowane w rozporządzeniu ministra rozwoju regionalnego i budownictwa z 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Rozporządzenie to nie wyszczególnia pojęć „pas drogowy" oraz „obiekty budowlane związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu", choć przedmioty objęte tymi pojęciami podlegały wyłączeniu od podatku.
Co więcej, analiza załącznika nr 6 do tego rozporządzenia prowadzi do wniosku, że nie wszystkie grunty pod drogami są w ewidencji klasyfikowane jako „DR". Również z tego powodu zastosowanie zapisów ewidencji gruntów i budynków do oceny zastosowania wyłączenia budowli dróg wewnętrznych z opodatkowania podatkiem od nieruchomości jest bezcelowe.
Skoro zaś przy wykładni art. 2 ust. 3 pkt 4 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych należy stosować definicje „drogi" i „pasa drogowego" wynikające z ustawy o drogach publicznych, to zakresu tych pojęć nie można ograniczać do definicji użytków gruntowych o nazwie „drogi" na potrzeby ewidencji gruntów i budynków.
Ponadto, jak wskazuje sama nazwa ewidencji gruntów i budynków, jest to dokument, który dotyczy jedynie gruntów i budynków, a nie budowli. Stąd też nie można utożsamiać użytków gruntowych o nazwie „droga" z budowlą drogi i w konsekwencji ustalać na podstawie ewidencji, czy na danym obszarze znajduje się budowla dróg wewnętrznych.
Tak więc nie dane z ewidencji gruntów i budynków, ale faktyczne istnienie budowli dróg oraz obiektów budowlanych związanych z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu powinno być przedmiotem ustaleń w zakresie skorzystania z wyłączenia od opodatkowania podatkiem od nieruchomości budowli dróg wewnętrznych w latach 2004–2006.
