Jeśli organ podatkowy wszczął postępowanie karnoskarbowe, np. za 2009 r., które przerwało bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w 2011 r., ale nie poinformował o tym fakcie podatnika, wystarczy, że zawiadomi go o tym teraz. Nie upłynął bowiem jeszcze pięcioletni okres przedawnienia.
Wydaje się, że tak właśnie będą stosować interpretację ogólną ministra finansów (nr PK4/8012/239/AAN/12/1804) podległe mu urzędy. Szansą na klarowne i niekwestionowane przez podatników rozstrzygnięcia jest wyraźne rozgraniczenie sytuacji ze względu na to, czy termin przedawnienia już upłynął.
W praktyce oznaczałoby to, że podatnicy, którzy nie zostali jeszcze poinformowani o wszczęciu postępowania, a upłynął już termin przedawnienia ich zobowiązań, powinni się spodziewać umorzenia postępowania podatkowego w ich sprawie. Z kolei ci podatnicy, którzy nie byli jeszcze poinformowani, ale urząd podatkowy przekaże im tę informację obecnie – przed upływem terminu przedawnienia – nie będą mogli się skutecznie powoływać na ten argument w postępowaniu.
Takie podejście jest racjonalne – organy podatkowe mogą poprawić sytuację we wszystkich postępowaniach, w których okres przedawnienia nie minął, a muszą umorzyć te, w których czas na podjęcie takich działań już upłynął.
Cała ta sytuacja wynikła z tego, że Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 17 lipca 2012 r. (sygn. akt P 30/11) stwierdził, że z chwilą upływu pięcioletniego terminu przedawnienia podatnik musi zostać poinformowany o tym, że do tego nie doszło, ponieważ bieg przedawnienia został zawieszony w związku ze wszczęciem postępowania karnoskarbowego. Wymaga tego zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Ministerstwo Finansów, uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego, opracowało nowelizację ordynacji podatkowej, ale nowe przepisy mają zacząć obowiązywać dopiero od 2013 r. Aby organy podatkowe wiedziały, jak postępować do tego czasu, minister finansów wydał interpretację ogólną w tym zakresie. Szef resortu zalecił w niej, aby do czasu wejścia w życie odpowiednich rozwiązań legislacyjnych organy podatkowe właściwe do rozpatrywania spraw zobowiązań podatkowych, z których niewykonaniem wiąże się podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia, zawiadamiały podatnika o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego oraz o rozpoczęciu bądź o dalszym biegu terminu przedawnienia po upływie okresu zawieszenia.
—oprac. mpa
Autorka jest partnerem w Ernst & Young