Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 14 października 2011 (IPPP1/443-1141/11-4/AP). Z pytaniem zwróciła się spółka z o.o., która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie robót budowlanych i architektury.

Podpisała kontrakt dotyczący projektu oraz wykonania elewacji budynku mieszkalnego. Wątpliwość spółki budzi stawka VAT, jaką powinna zastosować do wykonanej usługi architektoniczno-budowlanej. Jej zdaniem jej wynagrodzenie w całości powinno być obciążone 8-proc. VAT.

Izba skarbowa nie zgodziła się z tym stanowiskiem. Wskazała, że 8-proc. stawka, na mocy art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, ma zastosowanie do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Ustawa o VAT nie definiuje tych pojęć. Należy więc odwołać się do ustawy z 7 lipca 1994 Prawo budowlane.

Zgodnie z jej art. 3 pkt 6 przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. Z kolei zgodnie z pkt 7 tego artykułu przez roboty budowlane rozumie się budowę a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.

Natomiast definicję remontu zawarto w pkt 8 tego artykułu. Jest to wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Zgodnie z definicją słownikową modernizacja oznacza unowocześnienie i usprawnienie czegoś. W przypadku obiektów budowlanych modernizacja oznaczać więc będzie ich unowocześnienie, uwspółcześnienie, trwałe ulepszenie prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej.

Izba wyjaśniła, że usług projektowych nie można zakwalifikować do żadnego z tych pojęć. Zauważyła, że przepisy podatkowe nie regulują zasad zawierania umów cywilnoprawnych z klientami. Treść umowy cywilnoprawnej jest indywidualną sprawą stron, które ją zawierają. Mimo to „nie można poprzez zawarcie umowy cywilnoprawnej o odpowiedniej treści wywodzić korzystnych dla siebie skutków podatkowych w postaci preferencji podatkowych".

Dlatego „wykonanie elewacji jest opodatkowane 8-proc. stawką, a jej projekt 23-proc. Usługa projektowa realizuje bowiem odrębną od samej usługi wykonania elewacji potrzebę klienta, a zatem usługi zaprojektowania i usługi wykonania elewacji nie można uznać za tożsame, opodatkowane taką samą, tj. 8 proc., stawką podatku".

Izba zauważyła, że „jakkolwiek zdarzają się sytuacje, gdy występuje wielość świadczeń wynikających z jednej umowy i mogą być one potraktowane jako jedna usługa (i opodatkowane jedną stawką podatkową), możliwe jest to tylko i wyłącznie w takich sytuacjach, gdy na taką usługę składa się cały zespół niedających się w istocie wyodrębnić czynności, dających w efekcie ostateczną, jednorodną usługę".

Izba powołała się na wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z 11 czerwca 2009 w sprawie C 572/07. Wynika z niego, że świadczenie złożone występuje, jeśli:

• świadczenie pomocnicze nie jest celem samym w sobie, lecz stanowi środek do korzystania na jak najlepszych warunkach z usługi podstawowej,

• poszczególne czynności są ze sobą tak ściśle związane, że ich rozdzielenie miałoby charakter sztuczny,

• nie ma możliwości nabywania danego świadczenia od podmiotów zewnętrznych,

• nie istnieje możliwość odrębnego fakturowania za daną czynność.

Zdaniem izby warunki te nie są spełnione w opisanej w pytaniu spółki sytuacji. Tu możliwe jest bowiem wyodrębnienie robót budowlanych od usługi projektowej. Każde z tych świadczeń ma charakter samoistny i może występować niezależnie (co do zasady są to dwie różne i niezależne od siebie usługi).