To efekt kolejnej noweli do ustawy o VAT, która weszła w życie 1 kwietnia 2011 r. (zobacz nowelizację z 18 marca 2011 r.).
Niedawno przedsiębiorcy musieli zmierzyć się z dużą nowelizacją tej ustawy, która obowiązuje od 1 stycznia. Wprowadziła ona nowe stawki VAT (5 proc., 8 proc. i 23 proc.), a także uregulowała stosowanie nowej klasyfikacji statystycznej (PKWiU 2008), na podstawie której jest określany zakres stosowania tych stawek.
Wprowadzenie tych regulacji oznaczało kłopoty szczególnie dla branży spożywczej, w tym dla piekarzy i ciastkarzy.
1 kwietnia to data kolejnych zmian stawek VAT, m.in. dla branży piekarniczo-ciastkarskiej.
Co się zmieniło
Do końca 2010 r. piekarze i cukiernicy na większość swoich towarów stosowali 7-proc. stawkę VAT, a w wyjątkowych przypadkach zastosowanie miała stawka 22-proc.
Od 1 stycznia 2011 ta sytuacja się zmieniła, a piekarze i cukiernicy rozróżniają dla celów VAT wyroby piekarskie od wyrobów ciastkarskich (co do zasady te pierwsze podlegają 5-proc., a drugie 8-proc. stawce).
Między 1 stycznia a 31 marca w poszczególnych grupach produktów (piekarskich i ciastkarskich) podstawowa 23-proc. stawka VAT była stosowana do produktów z terminem przydatności/datą minimalnej trwałości przekraczającymi 14 dni.
Od 1 kwietnia przepisy te ponownie zmodyfikowano. Pieczywo świeże sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 10.71.11 z terminem przydatności/datą minimalnej trwałości poniżej 14 dni jest opodatkowane stawką 5-proc. Pozostałe pieczywo korzysta ze stawki 8-proc.
Natomiast ciastka z terminem przydatności/datą minimalnej trwałości powyżej 45 dni są opodatkowane stawką podstawową.
Jednocześnie wyroby ciastkarskie i ciastka świeże sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 10.71.12 z okresem przydatności poniżej 45 dni korzystają ze stawki 8-proc.
Dodajmy, że jeszcze do niedawna parlament pracował nad kolejną nowelizacją, zgodnie z którą wszystkie wyroby sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 10.71.12, bez względu na termin przydatności, korzystałyby ze stawki 8-proc. Przepis miałby wejść w życie 1 lipca, ostatecznie jednak został odrzucony.
Jak można to interpretować
We wszystkich opisanych przypadkach regulacje ustawy o VAT mówiące o oznaczaniu 14- lub 45-dniowym terminem przydatności/datą minimalnej trwałości odwołują się do odrębnych przepisów.
Przez odrębne przepisy ustawodawca najprawdopodobniej rozumie ustawę z 25 sierpnia 2006 o bezpieczeństwie żywności i żywienia (DzU z 2010 r. nr 136, poz. 914) oraz rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z 10 lipca 2007 w sprawie znakowania środków spożywczych (DzU z 2007 r. nr 137, poz. 966 ze zm.).
A co, jeśli przepisy te nie nakazują oznaczania produktów piekarskich lub ciastkarskich terminem przydatności/datą minimalnej trwałości? Czy wtedy preferencyjna stawka (odpowiednio 8 proc. albo 5 proc.) nie znajdzie zastosowania wobec ciastek czy pieczywa?
§ 2 ust. 4 pkt 9 przywołanego rozporządzenia wyraźnie wskazuje, że nie ma obowiązku oznaczania datą minimalnej trwałości albo terminem przydatności do spożycia produktów piekarskich i ciastkarskich, które są przeznaczone do spożycia w ciągu 24 godzin od wytworzenia.
Podobnie nie ma obowiązku oznaczania terminem przydatności lub datą minimalnej trwałości pieczywa sprzedawanego bez opakowań, przy którego produkcji nie użyto żadnych konserwantów (§ 31 rozporządzenia).
Komentarz:
Działania mające na celu obniżenie stawek VAT na niektóre produkty (np. pieczywo świeże z okresem przydatności powyżej 14 dni) ogólnie można oceniać pozytywnie. Wydaje się jednak, że sposób określenia zakresu stosowania stawek obniżonych w przypadku ciastek i pieczywa nie został do końca przemyślany.
Ustawodawca popełnił błąd, nie uwzględnił bowiem całości przepisów dotyczących znakowania środków spożywczych, w tym wyłączeń z obowiązku oznaczania niektórych produktów piekarskich i ciastkarskich.
Na negatywną ocenę zasługuje także krótkie (bo zaledwie trzydniowe) vacatio legis, czyli okres między opublikowaniem uchwalonych przepisów w Dzienniku Ustaw a ich wejściem w życie.
Autor jest doradcą podatkowym, starszym konsultantem w Dziale Doradztwa Podatkowego Deloitte
Czytaj też artykuł:
30 zmian w VAT w trzy miesiące
Więcej w serwisie:
» Podatki i księgi » VAT i akcyza » VAT » Stawki VAT
Zobacz cały poradnik:
