[b]Tak wynika z interpretacji indywidualnej wydanej 16 listopada 2010 r. przez Izbę Skarbową w Poznaniu (ILPB3/423-704/10-3/JG)[/b].

Spółka planuje umorzenie udziałów należących do wspólników (osób fizycznych) w trybie przewidzianym w art. 199 ust. 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0878F97C9B855869DA1A3F9BAD45E3AB?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link] (dalej k.s.h.).

Według tego przepisu za zgodą wspólnika umorzenie może nastąpić bez wynagrodzenia. Może być również przeprowadzone za wypłatą wynagrodzenia nieprzewyższającego nominalnej wartości umarzanych udziałów, przy czym wartość ta będzie niższa od ich rynkowej wartości.

W związku z tym pojawiła się wątpliwość, czy w wyniku tych dwóch wariantów transakcji powstanie po stronie spółki przychód podlegający opodatkowaniu CIT.

Wnioskodawca podkreślił, że w wyniku nieodpłatnego nabycia własnych udziałów jego majątek nie wzrośnie. Tym samym nie ma podstaw do przyjęcia, że w tej sytuacji powstanie przychód. Oceniając natomiast skutki nabycia umarzanych udziałów za kwotę niższą niż rynkowa, spółka stwierdziła, że a o CIT wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu nie wskazuje takiej sytuacji.

Uznała zatem, że nabycie udziałów w celu ich umorzenia jest dla niej obojętne podatkowo. Izba Skarbowa w Poznaniu w pełni podzieliła stanowisko spółki.

[i]Autorka jest konsultantką w Dziale Prawnopodatkowym PwC[/i]

[ramka][b]Komentuje Piotr Zawacki, starszy konsultant w Dziale Prawnopodatkowym PwC[/b]

Komentowana interpretacja potwierdza utrwalone już stanowisko władz skarbowych, zgodnie z którym nabycie udziałów własnych w celu umorzenia nie jest opodatkowane CIT.

Zgodnie z art. 199 k.s.h. udział może być umorzony za zgodą wspólnika drodze nabycia przez spółkę (umorzenie dobrowolne), przy czym – o ile wspólnik wyrazi zgodę – nabycie takie może nastąpić bez wynagrodzenia. W takiej sytuacji dochodzi do nieodpłatnego nabycia udziałów przez spółkę.

Właśnie kwestia nieodpłatnego nabycia czy też nabycia po cenie niższej niż rynkowa wartość umarzanych udziałów i związane z tym potencjalne ryzyko rozpoznania przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia dla celów podatku dochodowego od osób prawnych budzi wątpliwości podatników.

Ustawodawca nie sprecyzował bowiem, co należy rozumieć pod pojęciem „nieodpłatne świadczenie”. Jednak zgodnie z ugruntowaną linią orzeczniczą są to wszystkie zdarzenia, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

W wyniku nieodpłatnego nabycia udziałów własnych w celu umorzenia spółka nie uzyskuje żadnego przysporzenia majątkowego w sensie ekonomicznym. Istotą tej czynności jest przeksięgowanie określonej kwoty w ramach jej kapitałów własnych. Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest bowiem zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów.

W konsekwencji należy uznać, że spółka nie otrzymuje żadnego przysporzenia majątkowego, a co za tym idzie – przychodu do opodatkowania.

Umorzenia udziałów w trybie art. 199 ust. 3 k.s.h. nie można utożsamiać z umorzeniem zobowiązania, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3EC0892953EAF58605FEE453B6E7CBF6?id=1158]ustawy o CIT[/link]. Dlatego że samo nabycie lub objęcie przez wspólnika udziału w spółce kapitałowej nie powoduje powstania po stronie spółki żadnego zobowiązania finansowego wobec tego wspólnika.

Należy więc zgodzić się ze stanowiskiem władz skarbowych wyrażonym w interpretacji, że wartość własnych udziałów nabytych nieodpłatnie w celu ich umorzenia nie jest przychodem podlegającym opodatkowaniu dla spółki umarzającej własne udziały. A to dlatego że nabywając te udziały, spółka nie osiąga żadnego przysporzenia majątkowego.[/ramka]