[b]Dlaczego? Spójrzmy na interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 10 marca 2009 r. (IBPP2/443-49/09/LŻ)[/b].

Podatnik VAT dokonał 23 sierpnia 2005 r. sprzedaży towarów na rzecz kontrahenta, który, jak się później okazało, nie uregulował w żaden możliwy sposób wymagalnej należności. Oczywiście spółka ujęła fakturę w rejestrze sprzedaży i deklaracji VAT-7 w momencie powstania obowiązku podatkowego i odprowadziła z tego tytułu podatek należny. Po bezskutecznym egzekwowaniu należności od kontrahenta 4 marca 2008 r. został wydany w postępowaniu upominawczym nakaz zapłaty. Również w tym przypadku czynność należało uznać za bezskuteczną, gdyż 12 września 2008 r. umorzono egzekucję sądową.

W tej sytuacji spółka, stwierdzając, że dłużnik nadal jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (zaświadczenie wydane 3 listopada 2008 r.), poinformowała go o skorzystaniu z ulgi na złe długi, równocześnie wzywając go do uregulowania wierzytelności w terminie 28 dni. Pismo zostało wysłane do dłużnika 27 listopada 2008 r., natomiast przesyłka została uznana jako doręczona 7 grudnia 2008 r.

[srodtytul]Są wątpliwości i wyjaśnienia[/srodtytul]

Podatnik zwrócił się z zapytaniem do organu skarbowego, czy obecnie jest uprawniony do skorzystania z uprawnień dotyczących korekty podatku należnego na podstawie przepisów obowiązujących do 30 listopada 2008 r.

Decyzją organu skarbowego uznano, że podatnik obecnie nie jest uprawniony do skorzystania z tzw. ulgi na złe długi, bowiem 1 grudnia 2008 r. w tym zakresie uległy zmianie przepisy ustawy o VAT.

[srodtytul]Które regulacje właściwe[/srodtytul]

Jedną z najważniejszych przesłanek ograniczających skorzystanie ze wspomnianej instytucji było ustalenie, kiedy podatnik był uprawniony do korekty podatku należnego, czyli jakie w tym zakresie powinien stosować przepisy podatkowe (zmienione czy może zmieniane).

Zgodnie z art. 89a ust. 2 pkt 6 oraz ust. 3 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca listopada ubiegłego roku jedną z końcowych czynności w całej niełatwej procedurze było spełnienie warunku – wierzyciel zawiadomił dłużnika o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych, a dłużnik w ciągu 28 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie. Tym samym korekty podatku należnego mógł dokonać za okres rozliczeniowy następujący po miesiącu, w którym dłużnik otrzymał to zawiadomienie.

Obecne brzmienie tych przepisów określa, że wierzyciel zawiadomi dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie okoliczności, o których mowa w ust. 1, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie ureguluje należności w jakiejkolwiek formie. Natomiast korekta podatku należnego może nastąpić najwcześniej w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika tego zawiadomienia.

[srodtytul]Brak uprawnienia[/srodtytul]

W związku z tym organ uznał, że zawiadomienie dłużnik otrzymał dopiero 7 grudnia 2008 r. Zatem spełnienie wszystkich przesłanek uprawniających do skorzystania z ulgi na złe długi mogło być skuteczne dopiero z tym dniem. W następstwie tego w analizowanej sytuacji winny być stosowane przepisy obowiązujące od 1 grudnia 2008 r., bowiem jak wyraźnie określono w ustawie nowelizującej z 7 listopada 2008 r., ustawodawca nie przewidział przepisów przejściowych dla modyfikowanych przepisów art. 89a i 89b w zakresie rozliczenia podatku w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności. Brak takich postanowień powoduje, że zgodnie ze zmienionym art. 89a ust. 2 pkt 5 tej ustawy wierzytelność powstała na podstawie faktury wystawionej nie wcześniej niż dwa lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona (w brzmieniu do 30 listopada 2008 r. – pięć lat).

Tym samym wierzytelność przedawniła się 1 listopada 2008 r. i spółka obecnie nie mogła skorzystać z uprawnień w zakresie skorygowania podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnej wierzytelności.

[ramka][b]Uwaga[/b]

Zmiana przepisów miała negatywne konsekwencje dla tych podatników, którzy do czasu zmiany ustawy mozolnie wypełniali trudne wymagania ustawowe, na podstawie których mogli skorzystać z ulgi na złe długi. Obecnie zabiegi te będą nieskuteczne, jeżeli wierzytelności uległy przedawnieniu zgodnie z nowym brzmieniem art. 89a pkt 5 ustawy o VAT.[/ramka]

[i]Autorzy są ekspertami w ECDDP[/i]