Przez wystawienie faktury należy rozumieć sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innej osobie, a tym samym

wprowadzenie do obrotu prawnego.

Taki pogląd wyraził [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w wyroku z 9 kwietnia 2009 r. (I SA/Ol 141/09)[/b], oddalającym skargę podatnika na decyzję nakazującą zapłatę podatku z takiej faktury.

[srodtytul]Umowa o usługi reklamowe[/srodtytul]

Podatnik zawarł z Komitetem Wyborczym Samoobrona umowę o świadczenie usług reklamowych. Konkretnie chodziło o promocję trasy koncertowej zespołu Ich Troje. Wynagrodzenie za wykonanie całego zlecenia miało być płatne w trzech transzach. Podatnik wystawił na rzecz KW Samoobrona fakturę dokumentującą realizację pierwszego etapu kampanii reklamowej. Została ona doręczona zleceniodawcy i opłacona. Ta faktura nie była sporna.

Po doręczeniu faktury dokumentującej realizację drugiego etapu kampanii podatnik dowiedział się, że umowa nie będzie kontynuowana, ponieważ zleceniodawca nie jest zadowolony ze świadczonych usług. Choć w umowie zastrzeżono, że odstąpienie od niej musi mieć formę pisemną, informację tę przekazano wyłącznie w formie ustnej.

[srodtytul]Zniszczono oryginał, pozostała kopia[/srodtytul]

Z tego względu, że po wystawieniu drugiej faktury wykonywano jeszcze usługi, podatnik postanowił wystawić nową fakturę, która „skompensuje całość wykonanych usług”, czyli te objęte drugą fakturą i te wykonane po jej wystawieniu. Nowa faktura została doręczona KW Samoobrona i opłacona. Oryginał poprzedniej podatnik odebrał osobiście od zleceniodawcy i zniszczył, kopię (podpisaną przez zleceniodawcę) miał w swojej dokumentacji, ale nie była ona uwzględniona w rozliczeniach podatkowych. Niestety, zainteresowała się nią kontrola z urzędu skarbowego.

[srodtytul]Sprzedaż nie była konieczna[/srodtytul]

W decyzji organu I instancji, podtrzymanej przez organ odwoławczy, nakazano podatnikowi zapłatę wykazanego w niej VAT. Podstawą prawną był art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z nim, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty. Zdaniem organów podatkowych regulacja ta znajduje zastosowanie w każdym przypadku, gdy zostanie wystawiona faktura a obowiązek zapłaty wykazanego podatku istnieje niezależnie od okoliczności jej wystawienia. Do zastosowania tego przepisu nie jest konieczne, aby doszło do sprzedaży, co oznacza, że obecnie obowiązujący art. 108 ust. 1 ustawy o VAT z 2004 r. ma szerszy zakres od obowiązującego do 30 kwietnia 2004 r. art. 33 ust. 1 ustawy z 1993 r.

[srodtytul]Jest dokument, trzeba zapłacić VAT[/srodtytul]

Podatnik w skardze do sądu argumentował, że sporna faktura nie odzwierciedla rzeczywistej sprzedaży, jest więc fakturą pustą. Dokumentuje wartość usługi uwzględnionej w kolejnej fakturze. Nie godził się z obowiązkiem zapłaty dodatkowych 80 tys. zł tylko z tego powodu, że nie zniszczył niepotrzebnej już kopii.

Skarga została jednak oddalona, choć skład orzekający nie był jednomyślny. Sąd wskazał, że konsekwencją zawartej między stronami umowy było świadczenie usług i dokumentowanie ich fakturami. Można powiedzieć, że usługodawca poprzez wystawienie faktury zdawał sprawozdanie z wykonania usług zleceniodawcy. Skoro zleceniodawca wszystkie faktury przyjął i podpisał, to sprawozdanie z wykonanych usług zostało przyjęte. Nie można więc spornej faktury uznać za pustą. Ponadto, niezależnie od tego, czy faktura potwierdza sprzedaż, obecnie obowiązujący art. 108 ust. 1 ustawy o VAT nakazuje zapłatę wykazanego w niej podatku.