W którym kraju i w którym momencie naliczamy podatek

Do niedawna liczne kontrowersje budziły usługi organizacji zagranicznych targów i wystaw. Ich specyfika często nie pozwalała na ustalenie miejsca, w którym taka usługa byłaby opodatkowana. Nie wiadomo było bowiem, czy traktować je jako usługi reklamowe, opodatkowane zgodnie z przepisami w kraju usługobiorcy, czy – gdy impreza odbyła się w zamkniętym budynku lub hali – jako usługi związane z nieruchomością, które powinny być opodatkowane w miejscu, gdzie nieruchomość się znajduje.

Sytuacja ta zmieniła się jednak na korzyść podatników. [b]Od 1 grudnia 2008 r. weszły w życie nowe przepisy ustawy o VAT, zgodnie z którymi miejscem świadczenia usług, takich jak organizacja targów, wystaw i usług do nich pomocniczych, jest miejsce, gdzie są one faktycznie świadczone. Nowa regulacja ma jednak zastosowanie do transakcji zawartych po 1 grudnia 2008 r.[/b] Istnieje więc ryzyko, że w trakcie kontroli podatkowej za wcześniejsze okresy urzędnicy mogą doszukać się nieprawidłowości.

[b]Problemem może stać się również właściwe ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego.[/b] Tak jest np., gdy przedsiębiorca decyduje się na zakup od zagranicznej firmy usług instalacji oprogramowania komputerowego, w ramach których uzyskuje licencję na jego użytkowanie. Mimo że na taką usługę zostanie wystawiona jedna faktura, wystąpi rozbieżność między momentem opodatkowania usług informatycznych (instalacji jako takiej) a usług w zakresie licencji.

Pierwsze opodatkowuje się bowiem zgodnie z zasadą ogólną, z datą wystawienia faktury, jednak nie później niż siódmego dnia od ich wykonania, drugie z chwilą otrzymania przez usługodawcę całości lub części zapłaty, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w umowie lub fakturze (art. 19 ust. 13 pkt 9 ustawy o VAT).

Niewydzielenie tych dwóch usług może doprowadzić do niewłaściwego ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego dla jednej z nich. Choć przedsiębiorca wykaże import usług, błędne ustalenie tego momentu może spowodować spór z fiskusem (w takiej sytuacji możemy też mieć do czynienia ze świadczeniem kompleksowym z jedną usługą dominującą, co jednak zależy od konkretnych okoliczności).

Warto dodać, że w trakcie uchwalania nowelizacji ustawy o VAT Sejm był bardzo bliski unormowania również tej kwestii. Zaproponował przepis całościowo regulujący obowiązek podatkowy dla importu usług, niezależnie od ich rodzaju. Zmiana ta przepadła jednak w Senacie i w konsekwencji w dalszym ciągu obowiązują stare niedoskonałe regulacje.

[i]Autor jest konsultantem podatkowym w Taxpoint[/i]