Zwolnienie od podatku przysługuje, jeśli wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła w poprzednim roku łącznie 50 000 zł. Natomiast podatnik rozpoczynający wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku jest zwolniony, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy tej kwoty w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży. Przykładowo, jeżeli rozpoczął wykonywanie czynności opodatkowanych 1 kwietnia 2008 r., wówczas, aby móc korzystać ze zwolnienia podmiotowego, wartość sprzedaży w okresie do 31 grudnia 2008 r. nie powinna przekroczyć 37 500 zł.

Do wartości sprzedaży nie wlicza się: kwoty podatku VAT, odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Co w sytuacji gdy wartość sprzedaży liczona narastająco przekroczy 50 000 zł (lub w przypadku podmiotów rozpoczynających działalność kwotę obliczoną w proporcji do okresu prowadzonej sprzedaży)? Zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty i powstaje obowiązek podatkowy. Opodatkowaniu podlega natomiast nadwyżka sprzedaży.

Podatnicy mogą jednak zrezygnować ze zwolnienia pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego. Muszą to zrobić przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia. Podatnik, który utracił prawo do zwolnienia lub z niego zrezygnował, może dopiero po upływie trzech lat, licząc od końca miesiąca, w którym to się stało, ponownie z niego skorzystać.

Warto również przypomnieć, że przepisy o VAT wyłączają możliwość zastosowania zwolnienia podmiotowego w stosunku do pewnych rodzajów działalności. Przykładowo zwolnienia nie stosuje się w przypadku podatników dokonujących dostaw wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, nowych środków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę, świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie.

Autorka jest doradcą podatkowym w Ernst&Young sp. z o.o.