Wielkie koncerny powinny być przejrzyste podatkowo i ujawniać swoją strategię fiskalną. Taki cel przyświecał nałożeniu od początku tego roku obowiązku na firmy o obrotach powyżej 50 mln euro oraz na podatkowe grupy kapitałowe. Przepisy działają niejako wstecznie, bo pierwsze takie sprawozdanie z realizacji strategii podatnicy powinni opublikować za 2020 r. w terminie do 31 grudnia 2021 r.
Czytaj także:
Podatki 2021 - strategia podatkowa: więcej biurokratycznych obciążeń w relacjach z fiskusem
Lepiej nie czekać
Do sylwestra jeszcze daleko, a ustawa nie wymaga opracowania strategii jako takiej, ale jedynie podania do publicznej wiadomości na firmowej stronie internetowej. Jak jednak sugeruje Wojciech Majkowski, doradca podatkowy w KPMG, lepiej nie czekać do ostatniej chwili.
– Zarząd danej firmy powinien przy tym podjąć stosowną uchwałę i rozpocząć jej realizację na różnych szczeblach w firmie, wszędzie tam, gdzie np. obieg dokumentów jest istotny dla rozliczeń podatkowych – wskazuje ekspert.
Strategia podatkowa ma polegać m.in. na wdrożeniu procesów i procedur „dotyczących zarządzania wykonywaniem obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego i zapewniających ich prawidłowe wykonanie" – tak mówi ustawa o CIT. Trzeba też podać informacje m.in. o złożonych wnioskach o interpretacje przepisów podatkowych, a także opisać planowane i podjęte działania restrukturyzacyjne.
Przymus kontra sekret
Jednak nie wszystkie obowiązki są oczywiste, zwłaszcza że ustawa pozwala na niepublikowanie danych objętych tajemnicą handlową. Czy oznacza to, że firma produkcyjna pytająca fiskusa np. o warunki stosowania ulgi na badania i rozwój powinna się publicznie przyznać wobec konkurencji do prac nad konkretnymi wynalazkami? Zdaniem Wojciecha Majkowskiego tajemnica firmy jest kluczowa.
– Wystarczy podać liczbę takich wniosków i obszar podatków, jakiego dotyczyły – uważa doradca.
W niektórych sytuacjach takie dylematy mogą być bardziej skomplikowane. Na przykład, na ile szczegółowe powinny być informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi? Są i tak dostarczane fiskusowi, ale gdy tam już trafią – chroni je tajemnica skarbowa. Upublicznienie ich w internecie byłoby czasem wręcz działaniem na szkodę całej grupy powiązanych firm.
W takich przypadkach najlepsze wydaje się oszczędne informowanie o takich transakcjach. Tak uważa Aleksy Miarkowski, doradca podatkowy i partner w kancelarii SSW Pragmatic Solutions.
– Jeżeli ze sprawozdania finansowego lub z KRS wynika, że np. większość transakcji spółki celowej odbywa się z jednostkami powiązanymi, to bez ryzyka ujawniania tajemnicy handlowej można o tym wspomnieć. Nie ma jednak obowiązku informowania np. o wartościach transakcji lub metodach ustalania cen transferowych – zauważa Miarkowski.
Pytani o te kwestie przez „Rzeczpospolitą" eksperci zgodnie przyznają: przydałyby się oficjalne ministerialne objaśnienia zakresu i sposobu strategii. Zresztą resort finansów zapowiadał wydanie takiego dokumentu w trakcie prac legislacyjnych nad tymi przepisami.
Kiedy się ujawnić
Gdy rok finansowy podatnika pokrywa się z rokiem kalendarzowym, wszystko jest jasne – najbliższe sprawozdanie trzeba złożyć 31 grudnia 2021 r. Jednak wielu podatników CIT, których rok podatkowy kończy się w środku roku kalendarzowego, stanęło przed dylematem: kiedy zrobić to po raz pierwszy? Przepisy przejściowe nie przesądzają jednoznacznie tej kwestii. Czy zatem firma, której rok kończy się za trzy tygodnie, z końcem kwietnia, powinna już ogłosić swoją strategię i jej wykonanie za swój rok 2019/2020?
Zapytaliśmy o to Ministerstwo Finansów. Według odpowiedzi nadesłanej nam przez biuro prasowe resortu pierwszy obowiązek publikacji wystąpi w terminie 12 miesięcy od zakończenia roku podatkowego, w którym weszły w życie nowe regulacje. Jeśli zatem w danej firmie rok podatkowy rozpoczął się np. 1 maja 2020 r., a zakończy się 30 kwietnia 2021 r., to taki podatnik będzie zobowiązany opublikować informacje o strategii podatkowej w terminie do 30 kwietnia 2022 r. Ma na to zatem jeszcze ponad rok.
Joanna Kanicka
doradca podatkowy, partner w kancelarii Independent Tax Advisers
Wiele firm poważnie podchodzi do nowego obowiązku związanego ze strategią podatkową. Jednak nie do końca precyzyjne przepisy w tym nie pomagają. Ustawa o CIT wymaga na przykład, aby ujawniać „dobrowolne formy współpracy z administracją skarbową" i jaki ma być stopień szczegółowości informacji o składanych wnioskach o interpretacje. Obawiam się, że gdyby poprosić władze skarbowe o oficjalną wykładnię tych przepisów w drodze interpretacji, można by uzyskać odmowę, jako że obowiązki związane ze strategią nie są stricte prawem podatkowym. Dlatego firmy zobowiązane do publikowania sprawozdań ze strategii podatkowej niecierpliwie oczekują na kompleksowe objaśnienia. Powinny one dotyczyć także nie do końca oczywistej kwestii terminów publikacji sprawozdań za rok podatkowy kończący się w środku roku kalendarzowego 2021. Ani przepisy, ani dotychczasowe wyjaśnienia nie rozstrzygają jednoznacznie tej kwestii.
