W celu stworzenia dobrego wizerunku mojej firmy kupiłem markowe wina z zamiarem przekazania ich moim kontrahentom i klientom. Czy wydatki poniesione na nabycie tych win mogę ująć po stronie kosztów w prowadzonej przez mnie podatkowej księdze przychodów i rozchodów? – pyta czytelnik.

Aby wydatek poniesiony przez podatnika był dla niego kosztem uzyskania przychodu, musi spełniać następujące warunki:

- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik, nie są kosztem uzyskania przychodu podatnika),

- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

- został poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

- został właściwie udokumentowany,

- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 ustawy o PIT nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Wyłączenie z ustawy

Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych (art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT).

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia reprezentacji. Wprowadził jedynie wyliczenie przykładowe, a mianowicie odwołał się w szczególności do wydatków poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholu (por. interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 11 stycznia 2011 r., ILPB4/423-251/10-4/MC).

Biorąc pod uwagę znaczenie słownikowe można przyjąć, że „reprezentacja" to „okazałość, wytworność, świadcząca o czyimś bogactwie lub wysokiej pozycji społecznej" (Nowy Słownik Języka Polskiego, pod. red. E. Sobol, Warszawa 2003, s. 838).

Budowanie wizerunku

Przyjmuje się, że za reprezentację uznaje się „występowanie w imieniu podatnika (firmy), wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia przy reprezentowaniu firmy. Obejmuje ona swym pojęciem działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane z utrzymaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów (por. wyrok NSA z 27 lipca 2006 r., II FSK 1008/05 oraz wyrok NSA z 17 czerwca 2013 r., II FSK 702/11).

Celem wydatków na reprezentację jest więc m.in. stworzenie i utrwalenie właściwego wizerunku firmy. Właściwy wizerunek to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji „obraz przedsiębiorcy" przełoży się na nabywanie jego produktów lub usług. Świadome kształtowanie właściwego wizerunku przez podatników ma zatem na celu stworzenie takiego wyobrażenia o przedsiębiorcy, które spowoduje pozytywne postrzeganie tego przedsiębiorcy przez osoby zewnętrzne, które z kolei będzie zachętą do podjęcia rozmów, współpracy, zakupów jego produktów czy usług (zob. interpretację Izby Skarbowej w Katowicach z 17 listopada 2014 r., IBPBI/1/415-960/14/ESZ oraz interpretację Izby Skarbowej w Warszawie z 29 kwietnia 2011 r., IPPB5/ 423-61/11-4/JC).

Reprezentacja nie musi odnosić się wyłącznie do okazałości, wystawności, ale przejawiać w dobrym reprezentowaniu firmy (interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 21 października 2011 r., IPPB5/423-713/11-5/JC).

O reprezentacji można mówić w odniesieniu do działań mających na celu stworzenie i utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku firmy na zewnątrz, a więc w relacji z kontrahentami (ich przedstawicielami), gośćmi i potencjalnymi klientami. Obejmuje ona zarówno działania zmierzające do:

- stworzenia oczekiwanego wizerunku, pozycji podatnika jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, jak i

- stworzenia korzystnych warunków w celu nawiązania nowych lub też podtrzymania (rozszerzenia) dotychczasowych kontaktów (interpretacja Izby Skarbowej w Katowicach z 24 marca 2011 r., IBPBI/2/423-1929/10/AP).

Celem wydatków na reprezentację jest m.in. kształtowanie i utrwalanie określonego wizerunku zewnętrznego firmy. To właśnie odróżnia wydatki na reprezentację od ogólnych wydatków związanych z prowadzeniem firmy (zob. interpretację Izby Skarbowej w Poznaniu z 7 stycznia 2011 r., ILPB3/423-826/10-2/GC).

Nie można rozliczyć

W świetle praktyki organów podatkowych wydatki na nabycie alkoholu, w tym win, przekazywanych (wręczanych) kontrahentom (klientom) należy uznać za koszty reprezentacji (por. interpretację Izby Skarbowej w Łodzi z 13 marca 2015 r., IPTPB1/415-717/14-4/KO oraz interpretację Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 7 lutego 2012 r., ITPB1/415-1148/11/HD.

Skoro poniesione przez czytelnika wydatki na nabycie markowych win są kosztami reprezentacji, to nie mogą być kosztem uzyskania przychodów, gdyż sprzeciwia się temu art. 23 ust. 1 pkt 23 ustawy o PIT.

Z kolei wydatki nieuznawane za koszty uzyskania przychodów nie są ujmowane w podatkowej księdze przychodów i rozchodów.

—Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy