- Spółka zajmuje się produkcją i sprzedażą czasopism specjalistycznych w formie prenumeraty w okresach półrocznych, rocznych, dwuletnich, w formie dostaw wersji drukowanych (PKWiU 58.14.1) oraz udostępnianiem ich w wersji online. Czy w przypadku prenumeraty czasopism w wersji online dla firm prawidłowe jest rozpoznawanie obowiązku podatkowego w VAT w dniu udostępnienia wersji prenumeraty online – pomimo braku fizycznej wpłaty należności za prenumeratę? – pyta czytelnik.
Zgodnie z zasadą ogólną wyrażoną w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dostawy towarów lub wykonania usługi. Od tej ogólnej zasady ustawodawca określił w sposób odmienny szczególne momenty powstawania obowiązku podatkowego. I tak, stosownie do art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b ustawy o VAT, obowiązek podatkowy z tytułu dostawy książek drukowanych (PKWiU ex 58.11.1) – z wyłączeniem map i ulotek – oraz gazet, czasopism i magazynów, drukowanych (PKWiU ex 58.13.1 i PKWiU ex 58.14.1) powstaje z chwilą wystawienia faktury w przypadkach, o których mowa w art. 106b ust. 1 ustawy o VAT (tj. najogólniej mówiąc z chwilą udokumentowania sprzedaży na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem). Jednak w przypadku prenumeraty czasopism online nie mamy do czynienia z dostawą towaru (czasopism), lecz ze świadczeniem usług, a zatem art. 19a ust. 5 pkt 3 lit. b ustawy o VAT nie jest właściwą regulacją w zakresie ustalania momentu powstania obowiązku podatkowego w tym zakresie.
Zasada ogólna
Przez usługi elektroniczne rozumie się usługi świadczone za pomocą środków komunikacji elektronicznej, o których mowa w art. 7 rozporządzenia 282/2011 (zob. art. 2 pkt 26 ustawy o VAT) >patrz ramka.
Ustawodawca nie uregulował w sposób szczególny powstawania obowiązku podatkowego dla usług elektronicznych. Do dostawy czasopism w wersji online zastosowanie znajdzie zatem zasada ogólna określona w art. 19a ust. 1 ustawy o VAT. Usługodawca rozliczy więc VAT z chwilą wykonania usługi, co w sytuacji opisanej w pytaniu następuje w momencie udostępnienia czasopisma online.
Z kolei, zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy o VAT, jeżeli przed dostawą towaru lub wykonaniem usługi sprzedawca otrzyma całość lub część zapłaty, w szczególności:
- przedpłatę,
- zaliczkę,
- zadatek,
- ratę,
- wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu,
– to obowiązek podatkowy powstaje u niego z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem art. 19a ust. 5 pkt 4 ustawy o VAT.
Gdy spółka nie otrzyma wpłaty należności za prenumeratę, to nie powstanie u niej obowiązek podatkowy w sposób przewidziany dla zaliczek. Jeśli spółka nie otrzyma fizycznej wpłaty należności za prenumeratę czasopism online przed wykonaniem usług, to obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wykonania usługi – stosownie do art. 19a ust. 1 ustawy o VAT.
Z fakturą
Na udokumentowanie sprzedaży prenumeraty czasopism online w sytuacji, gdy nabywcą są firmy, jak jest to w przedstawionym stanie faktycznym, obowiązkowo należy wystawić fakturę. Fakturę tę wystawia się nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zrealizowano dostawę towaru lub wykonano usługę (zob. art. 106i ust. 1 ustawy o VAT). Faktury te nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed dostawą towaru lub wykonaniem usługi (zob. art. 19a ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT).
Wykonanie usługi
Obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży czasopism w wersji prenumeraty online powstaje zatem zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy o VAT, tj. z chwilą wykonania usługi (za który należy uznać moment udostępnienia czasopism w formie online), w sytuacji gdy klient nie wpłaca należności przed realizacją dostawy.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe, mi.in. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 25 czerwca 2015 r. (IPPP1/4512-295/15-2/KC) i z 17 kwietnia 2014 r. (IPPP1/443-110/14-2/AP).
Autor jest doradcą podatkowym
Co to są usługi elektroniczne
Do usług świadczonych drogą elektroniczną, o których mowa w dyrektywie 2006/112/WE, należą usługi świadczone za pomocą Internetu lub sieci elektronicznej, których świadczenie – ze względu na ich charakter – jest zasadniczo zautomatyzowane i wymaga minimalnego udziału człowieka, a ich wykonanie bez wykorzystania technologii informacyjnej jest niemożliwe (art. 7 ust. 1 rozporządzenia 282/2011).
Usługi elektroniczne obejmują w szczególności prenumeratę gazet i czasopism publikowanych online (zob. art. 7 ust. 2 lit. f w zw. z lit. d pkt 3 załącznika nr 1 rozporządzenia 282/2011). Co ważne, prenumerata gazet i czasopism publikowanych online nie została wymieniona w art. 7 ust. 3 rozporządzenia 282/2011, zawierającego katalog usług niezaliczanych do usług elektronicznych.
Definicje ze słownika
Ustawa o VAT nie definiuje pojęć: prenumerata, przedpłata ani zaliczka.
W znaczeniu słownikowym:
- prenumerata to zapłacenie z góry za pewną liczbę kolejnych numerów czasopisma lub za kolejne tomy książki w zamian za gwarancję ciągłości ich otrzymywania; też: kwota, jaką płaci się w zamian za taką usługę;
- przedpłata to określona suma pieniędzy, stanowiąca część ceny towaru, wpłacana z góry w celu uzyskania gwarancji jego zakupu w określonym terminie;
- zaliczka to część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności
(zob.: http://sjp.pwn.pl)/.
Uwaga! Zaliczka i przedpłata, jako zapłaty na poczet przyszłej należności, muszą być powiązane z konkretną transakcją.
