Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 czerwca 2014 r. (I FSK 989/13).

Spółka akcyjna (dalej: podatnik, spółka) zajmuje się modernizacją ?i eksploatacją systemów grzewczych. Efektem tych prac jest obniżenie ogólnego zużycia oraz kosztów wytwarzania energii cieplnej oraz ograniczenie uciążliwości dla otoczenia istniejących źródeł ciepła. ?W związku z tym spółka zwróciła się do organu podatkowego z wnioskiem o interpretację indywidualną, w którym zapytała, czy można uznać, że spełniła ona warunek zwolnienia od akcyzy przewidziany w art. 31a ust. 2 pkt 9 ustawy o podatku akcyzowym, przewidziany dla wyrobów węglowych zużywanych przez podmioty gospodarcze, ?w których wprowadzone zostały ?w życie systemy prowadzące do osiągnięcia celów dotyczących ochrony środowiska lub do podwyższenia efektywności energetycznej.

W ocenie spółki, choć ustawa akcyzowa nie definiuje wskazanego pojęcia, przeprowadzony audyt potwierdził osiągnięcie wymaganych do zwolnienia celów, co przesądza o możliwości zastosowania zwolnienia. Organ w wydanej interpretacji nie zgodził się z tym stanowiskiem. Jego zdaniem, mimo przeprowadzonej przez spółkę gruntownej modernizacji, dla uznania, że spełniła ona wymóg ustanowiony w art. 31a ust. 2 pkt 9 ustawy, musiałaby ona wprowadzić system EU ETS lub EMAS, gdyż jedynie one odpowiadają warunkom stawianym przez ustawę akcyzową. Stanowisko to potwierdził WSA w Warszawie wyrokiem z 22 stycznia 2011 r. (V SA/Wa 2058/12), oddalając skargę podatnika na interpretację organu. Spółka złożyła zatem skargę kasacyjną.

NSA uchylił wyrok. Uzasadnił, że pojęcie efektywności energetycznej definiuje ustawa o efektywności energetycznej, która ma na celu wdrożenie dyrektywy w sprawie efektywności końcowego wykorzystywania energii i usług energetycznych. W konsekwencji, niewprowadzenie przez dany podmiot systemów EU ETS lub EMAS nie przesądza o utracie prawa do zwolnienia, jeśli rzeczywiście osiągnięte zostały cele dotyczące ochrony środowiska lub podwyższenia efektywności energetycznej.

Komentarz eksperta:

Anna ?Wibig, doradca podatkowy, menedżer ?w warszawskim biurze Deloitte Doradztwo Podatkowe sp. z o.o.

To bardzo ważny wyrok dla spółek, które zużywają zarówno wyroby węglowe, jak i wyroby gazowe. Wokół zakresu zwolnienia wynikającego ?z art. 31a ust. 2 pkt 9 oraz art. 31b ?ust. 1 pkt 5 ustawy akcyzowej trwa bowiem nieprzerwanie dyskusja, ?co należy rozumieć pod pojęciem „systemy". Potwierdza to liczba wydanych indywidualnych interpretacji w tym zakresie. Przepisy ustawy nie są, niestety, precyzyjne i nie wyjaśniają, ?co jest takim systemem ani do jakich przepisów należy się w tym względzie odwołać. Natomiast organy podatkowe w większości przypadków zdały się faktycznie przyjmować stanowisko, ?że jedynie system ETS i EMAS są takimi systemami, które uprawniają do stosowania zwolnienia. Pytania podatników, czy wdrożenie przez spółkę systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001:2004 ?czy też – jak w tej sytuacji ?– przeprowadzenie modernizacji urządzeń prowadzących do zwiększenia ich efektywności energetycznej może być podstawą do zastosowania zwolnienia, zasadniczo spotykały się ?z odmowną odpowiedzią fiskusa.

NSA wskazał, że niewątpliwie mianem systemu prowadzącego do osiągnięcia celów dotyczących podwyższenia efektywności energetycznej można określić również przedsięwzięcie, ?o którym mowa w ustawie ?o efektywności energetycznej. Chodzi ?o działanie polegające na wprowadzeniu zmian lub usprawnień ?w obiekcie, urządzeniu technologicznym lub instalacji, w wyniku których uzyskuje się oszczędność energii. W mojej ocenie należy jednak jeszcze poczekać na pisemne uzasadnienie tego wyroku, gdyż kluczowa wydaje się tu kwestia, czy takie działania proefektywnościowe – aby było możliwe skorzystanie ?ze zwolnienia od akcyzy – muszą być potwierdzone świadectwem efektywności energetycznej wydawanym przez Urząd Regulacji Energetyki (tzw. białym certyfikatem). Stanowisko takie zostało wskazane wcześniej w orzeczeniu WSA ?w Gliwicach w wyroku z 8 stycznia 2013 r. (III SA/Gl 1613/12), które NSA przywołał w ustnym uzasadnieniu.

Na marginesie tej sprawy warto zwrócić uwagę na to, że zdaniem niektórych organów samo nabycie białych certyfikatów w celu ich umorzenia nie daje również podstaw do zastosowania zwolnienia z akcyzy. W opinii organów to zwolnienie nie działa bowiem tak jak zwolnienie dla energii elektrycznej wyprodukowanej z odnawialnych źródeł, gdzie podstawą do zwolnienia jest potwierdzenie umorzenia certyfikatu pochodzenia.