Obowiązujące od 1 stycznia 2013 r. przepisy, dotyczące rozliczania ulgi na złe długi w VAT, stały się już przedmiotem rozstrzygnięć organów skarbowych. Przewidują one m.in. obowiązek korekty uprzednio odliczonego przez dłużnika podatku VAT, w sytuacji, gdy nie ureguluje on kwoty należności wynikającej z faktury w terminie 150 dni od upływu terminu płatności określonego w umowie lub na tej fakturze.
Przepis (art. 89b ustawy o VAT) odwołuje się w pierwszej kolejności do terminu płatności określonego w umowie, a więc terminu ustalonego przez obie strony transakcji. Za dopuszczalne można przyjąć jego przedłużanie w drodze porozumień dłużnika i wierzyciela. W efekcie to nowy termin zapłaty będzie właściwym do liczenia okresu 150 dni, po upływie którego dłużnik zobowiązany będzie skorygować uprzednio odliczony podatek VAT. Tak więc w sytuacji, gdy dłużnik ureguluje zobowiązanie w ostatnim dniu terminu przedłużonego porozumieniem, nie będzie na nim ciążył obowiązek korekty odliczonej kwoty podatku VAT.
Potwierdził to dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji sygn. ITPP1/443-68a/13/MS.
Zleceniodawcy usług budowlanych zabezpieczają kaucją gwarancyjną roszczenia związane z usunięciem nienależytego wykonania prac przez podwykonawców. Polega to na zatrzymaniu procentowej wartości wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanej przez niego usługi budowlanej. Kwoty są zwracane po upływie okresu gwarancji (z reguły po trzech latach).
W świetle regulacji dotyczących ulgi na złe długi, taka sytuacja może oznaczać, że przedsiębiorca świadczący usługę budowlaną nie otrzyma całości należności wynikającej z faktury w ciągu trzech lat od jej wystawienia. To rodzi dwa podstawowe pytania. Pierwsze – czy przedsiębiorcy, który nie otrzymał całości wynagrodzenia ze względu na kaucję, będzie przysługiwało prawo do skorzystania z ulgi na złe długi. Drugie – dotyczy tego, czy na przedsiębiorcy, który odliczył w całości VAT z faktury wystawionej przez podwykonawcę usługi budowlanej i jednocześnie dokonał zatrzymania części wynagrodzenia należnego podwykonawcy na poczet kaucji, ciążyć będzie obowiązek skorygowania części podatku przypadającego na kwotę kaucji po upływie 150 dni.
Odpowiedzi na tak postawione pytania udzielił dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji o sygn. ITPP1/443-50/13/KM. Organ podatkowy wyjaśnił, że okres udzielenia gwarancji będzie, obok zasadniczego 30-dniowego terminu płatności wynikającego z umowy, drugim terminem płatności ustalonym przez strony. Upływ tego terminu przypada po zakończeniu okresu gwarancji, na jaki ustalono kaucję, czyli w tej sytuacji po upływie trzech lat.
Termin do zastosowania ulgi rozpocznie swój bieg dopiero po trzech latach od daty wystawienia faktury. Konsekwentnie uznano, że w momencie upływu zasadniczego 30-dniowego terminu płatności nie dochodzi do uprawdopodobnienia nieściągalności należności wynikającej z kaucji gwarancyjnej, a podatnik nie ma ani prawa do skorzystania z ulgi na złe długi, ani obowiązku korekty VAT.
Nowe interpretacje niewątpliwie odpowiadają realiom praktyki gospodarczej. W obu przypadkach, poprzez odwołanie się do zasady swobody umów zawartej w kodeksie cywilnym, organy podatkowe podkreśliły rozstrzygającą rolę wzajemnych uzgodnień stron transakcji przy stosowaniu ulgi na złe długi. Druga z interpretacji dotyka istotnego problemu stosowania ulgi w odniesieniu do kwot zatrzymanych.
Autorka jest menedżerem działu podatkowego ASB Tax
