Tak uznała Izba Skarbowa w Łodzi w interpretacji z 9 maja (IPTPP1/443-147/12-2/MW).
Podatnik – osoba fizyczna – prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług budowlanych w zakresie wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnych (głównie na zlecenie samorządów terytorialnych).
W ramach tej działalności podatnik zawarł umowę o roboty budowlane, której przedmiotem jest budowa oczyszczalni ścieków wraz z budową kolektorów sanitarnych. Prace są realizowane w dwóch etapach. Rozliczenia zaś za wykonanie robót nastąpią w formie faktur wystawionych na podstawie protokołów wykonanych robót, potwierdzonych przez inspektora nadzoru. Wynagrodzenie zostanie zapłacone na podstawie faktur.
Po zakończeniu I etapu strony rozliczyły się zgodnie z postanowieniami umowy. Organizacja pracy pozwoliła na wcześniejszą niż określoną w umowie realizację II etapu prac. W związku z tym powstała wątpliwość co do terminu, w jakim należy wystawić fakturę.
Podatnik uważał, że fakturę za II etap robót objętych umową może wystawić z datą podpisania protokołu odbioru robót. Ostateczny termin na jej wystawienie to 30. dzień od daty wykonania usługi, pod warunkiem że od dnia sprzedaży (podpisania protokołu odbioru) do dnia powstania obowiązku podatkowego odbiorca (zamawiający) usługi nie zapłaci za wykonaną usługę.
Izba Skarbowa w Łodzi uznała stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe. Zaznaczyła, że podstawowe znaczenie w przypadku ustalenia momentu wystawienia faktury dokumentującej usługi budowlane ma moment powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy powstaje natomiast w dniu otrzymania zarówno całości, jak i części należności. Jeżeli jednak zapłata nie nastąpi w terminie 30 dni, licząc od dnia wykonania całości usług bądź usług przyjętych częściowo (czyli potwierdzenia przyjęcia robót przez zamawiającego np. w postaci podpisania protokołu dokumentującego odbiór techniczny robót budowlanych czy też odpowiedniej adnotacji na fakturze), to obowiązek podatkowy powstaje 30. dnia, w sytuacji wykonania całości usługi bądź jej części.
Krzysztof Wiński konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Komentuje Krzysztof Wiński, konsultant w dziale prawnopodatkowym PwC
Dla przedsiębiorców z branży budowlanej działających w czasach kryzysu optymalizacja rozliczeń VAT jest bardzo istotna. Pozwala ona na poprawę płynności finansowej. Można ją uzyskać poprzez zgodne z prawem przesunięcie momentu wykonania usługi, a w konsekwencji przesunięcie również momentu powstania obowiązku podatkowego w VAT.
Usługi budowlane ze względu na swój specyficzny charakter są rozliczane po wykonaniu określonego etapu, którego odbiór jest dokumentowany potwierdzonym przez inspektora nadzoru protokołem.
Szczegółowe zasady wystawiania faktur zostały określone w rozporządzeniu ministra finansów z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (DzU nr 68, poz. 360).
Obowiązek podatkowy w VAT co do zasady powstaje z chwilą wydania towaru lub usługi. W art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy o VAT przewidziano jednak szczególne regulacje dla usług budowlanych i budowlano-montażowych. W przypadku takich usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania takiej usługi.
Oznacza to, że nie tylko chwila zapłaty ma bezpośredni wpływ na powstanie obowiązku podatkowego. Równie ważne jest określenie momentu wykonania usługi budowlanej (zasadniczo jest to moment odbioru na podstawie protokołu zdawczo--odbiorczego).
Sam moment wystawienia faktury został określony na nie wcześniej niż 30 dni przed powstaniem obowiązku podatkowego i nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego (czyli dzień dokonania zapłaty lub 30. dzień następujący po wykonaniu usługi). Obowiązek podatkowy determinuje więc moment wystawienia faktury.
