- Dla potrzeb działalności gospodarczej prowadzonej w ramach spółki cywilnej wspólnicy mają zamiar używać własnych samochodów osobowych. Nie zostały one wniesione jako wkład do spółki ani formalnie użyczone na jej cele. Każdy ze wspólników będzie korzystać tylko z własnego pojazdu, używanego też na potrzeby prywatne.

Auto nie będzie udostępniane drugiemu wspólnikowi. Wydatki z tym związane będą rozliczane według kilometrówki. Czy w związku z tym po stronie wspólników powstaną świadczenia skutkujące koniecznością zapłaty PIT?

– pyta czytelnik.

Interpretacje organów podatkowych wskazują, że bez żadnej wątpliwości nie będziemy mieć w tym wypadku do czynienia z nieodpłatnym świadczeniem, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT i koniecznością ustalenia z tego tytułu przychodu z działalności gospodarczej u tego wspólnika, który korzysta z własnego auta w celu załatwienia spraw spółki. U niego żaden przychód powstać nie może ze względu na to, że jest to świadczenie na rzecz samego siebie.

Przykładowo w piśmie Izby Skarbowej w Katowicach z 22 grudnia 2011 r. (IBPBI/1/415-954/11/BK) czytamy: „używanie przez Panią prywatnego samochodu dla załatwiania spraw spółki nie powoduje u Pani powstania przychodu.

W tym przypadku nie znajdzie zastosowania regulacja określona w art. 14 ust. 2 pkt 8 (...) ustawy, gdyż nie dojdzie do powstania świadczenia”. Identyczne stanowisko zajęła Izba Skarbowa w Bydgoszczy w piśmie z 23 lutego 2011 r. (ITPB1/415-1117/10/TK).

Każdy używa własnego

A co z pozostałymi wspólnikami? Czy odnoszą oni korzyść w postaci nieodpłatnego świadczenia w związku z tym, że dany wspólnik używa prywatnego auta na cele spółki? Jeżeli pojazd nie jest im udostępniany, a korzysta z niego tylko właściciel np. w celu dojazdu do klienta czy załatwienia spraw spółki w urzędzie, pokrywając wydatki na eksploatację auta ze środków spółki (są one kosztem uzyskania przychodu wspólników w ramach limitu kilometrówki), to moim zdaniem nie można w tym wypadku mówić o powstaniu u pozostałych wspólników przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Z podobną sytuacją mamy do czynienia, gdy pracownik wykorzystuje prywatny samochód na cele pracodawcy, otrzymując zwrot kosztów w formie kilometrówki – w tym wypadku również nikt nie upatruje u tego ostatniego pojawienia się nieodpłatnego świadczenia (odpowiadającego np. rynkowemu kosztowi wynajmu auta).

To, że nie należy w tym wypadku ustalać przychodu do opodatkowania, potwierdza interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 30 listopada 2009 r. (IPPB1/415-683/09-2/ES). Osoba występująca o jej wydanie wskazała, że do celów prowadzenia działalności gospodarczej wspólnicy spółki cywilnej używają własnych samochodów osobowych, niestanowiących środków trwałych firmy.

Samochody są własnością każdego ze wspólników, w związku z tym nie spisano umowy użyczenia. Izba wskazała, że „w przedmiotowej sprawie nie ma miejsca fakt nieodpłatnego używania cudzych składników majątku, bowiem każdy ze wspólników używa własnego samochodu na potrzeby działalności gospodarczej. Zatem u pozostałych wspólników nie wystąpi przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Z uwagi na to, iż każdy ze wspólników wykorzystuje własny samochód, nie zaś samochody pozostałych wspólników na potrzeby działalności, nie będzie z tego tytułu ustalany przychód z działalności gospodarczej z tytułu nieodpłatnie uzyskanego świadczenia”.

Do szkolenia kierowców

Inaczej może być jednak w przypadku, gdy prywatny samochód osobowy wspólnika będzie używany także przez pozostałych wspólników albo gdy będzie generował przychody dla spółki. Taki właśnie przypadek rozpatrywał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w prawomocnym wyroku z 30 czerwca 2010 r. (I SA/Sz 242/10).

Wspólniczka nie wniosła samochodu do spółki cywilnej, faktycznie jednak użyczyła go na potrzeby spółki, bo był on wykorzystywany w jej działalności do szkolenia kandydatów na kierowców. Organ podatkowy ustalił z tego tytułu przychód u drugiego wspólnika (proporcjonalnie do jego udziału w zysku spółki).

Uznał, że ze względu na przeznaczenie auta nie ma w tym wypadku możliwości zastosowania cen rynkowych stosowanych dla najmu podobnego samochodu osobowego. Dlatego wartość nieodpłatnego świadczenia należy ustalić na podstawie wysokości odpisów amortyzacyjnych dotyczących tego samochodu, obrazujących jego teoretyczne zużycie. Sąd potwierdził prawidłowość takiego działania. -

Jak sformułować wniosek o interpretację

Chcąc potwierdzić brak konieczności ustalania przychodu z nieodpłatnych świadczeń w drodze indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych, warto pamiętać o odpowiednim sformułowaniu wniosku o interpretację. Przede wszystkim powinien o jej wydanie wystąpić ten wspólnik, u którego ewentualnie mógłby powstać taki przychód. Jeśli ten, kto udostępnia własne auto, zapyta

o skutki dla pozostałych wspólników, może się spodziewać odpowiedzi, jakiej udzieliła Izba Skarbowa w Poznaniu w piśmie z 10 września 2010 r. (ILPB1/415-683/10-5/AG): „Interpretacje indywidualne wydawane są (...) wyłącznie na pisemny wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie. Zainteresowanym jest każdy, kto złoży wniosek w sprawie indywidualnej, która jego dotyczy.

Skoro zatem przedmiotem zapytania złożonego przez Panią wniosku jest m.in. kwestia dotycząca powstania nieodpłatnych świadczeń u pozostałych wspólników spółki cywilnej, uzasadnionym jest w tej części pozostawienie pytania bez rozstrzygnięcia”. Podobnie nie należy pytać o powstanie przychodu u spółki cywilnej, bo nie ona jest podatnikiem PIT, tylko poszczególni wspólnicy.

W związku z tym taka odpowiedź, jakiej udzieliła Izba Skarbowa w Katowicach w przywołanej obok interpretacji, nie będzie ich w pełni chronić:  „Wykorzystanie przez wnioskodawczynię stanowiącego jej własność samochodu na potrzeby prowadzonej w formie spółki cywilnej działalności gospodarczej nie sposób również uznać za świadczenie na rzecz tej spółki generujące przychód podatkowy, skoro, jak wskazano, spółka nie posiada prawa do wykorzystywania samochodu i w ww. zakresie nie jest podmiotem praw i obowiązków podatkowych”.