To, czy wlicza się je do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru jako tzw. opłaty dodatkowe, zależy od tego, kto je pobiera – dostawca czy podmiot trzeci (np. spedytor).
Przywóz do Polski towarów uprzednio importowanych i dopuszczonych do obrotu na obszarze innego państwa Unii Europejskiej jest dla polskiego nabywcy, podatnika VAT, wewnątrzwspólnotowym nabyciem towaru (WNT). Takie przemieszczenie wiąże się z obowiązkiem rozliczenia VAT w Polsce.
Co się włącza, a czego nie
Przy ustalaniu wielkości podstawy opodatkowania z tytułu WNT wątpliwości może budzić kwestia zakwalifikowania kosztu frachtu morskiego (uiszczanego w związku z transportem morskim towaru z kraju spoza UE) jako opłaty dodatkowej, która zwiększałaby taką podstawę opodatkowania. Problem ten może powstać przykładowo, gdy polski przedsiębiorca przemieszcza z Francji do Polski będące jego własnością towary, sprowadzone uprzednio (w ramach importu) na terytorium Francji spoza UE (np. z Chin).
Podstawą opodatkowania WNT jest kwota, jaką nabywca jest obowiązany zapłacić. Do podstawy opodatkowania wchodzą także wszelkie obciążenia publicznoprawne, jakimi obciążona jest dostawa i przemieszczenie towarów, które w kraju stają się przedmiotem WNT (podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem polskiego podatku od towarów i usług).
Podstawa opodatkowania WNT obejmuje także wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia, ale tylko wówczas, gdy są one pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego WNT.
Do podstawy opodatkowania powinny więc być włączone tylko te koszty, którymi dostawca obciąża nabywcę towarów. Kosztów pobieranych przez firmy trzecie (niebędące dostawcą ani niedziałające w jego imieniu) nie włącza się do podstawy opodatkowania.
Ważne, kto pobiera
Mimo że koszt frachtu morskiego należy niewątpliwie do kategorii kosztów dodatkowych, to może on zostać pobrany zarówno przez spedytora, jak i dostawcę spoza UE. Wydatek ten zwiększa podstawę opodatkowania WNT, gdy będzie uwzględniony w fakturze zakupu otrzymanej od dostawcy towaru spoza UE (np. od chińskiego dostawcy). Jeśli natomiast opłata ta jest pobierana przez podmiot trzeci (np. francuskiego spedytora), nie zwiększa podstawy opodatkowania.
Potwierdzają to interpretacje Izby Skarbowej w Katowicach z 31 marca 2011 r. (IBPP3/443-19/11/KO) i z 30 marca 2011 r. (IBPP3/443-3/11/DG) oraz Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 września 2009 r. (ILPP2/443-736/09-2/ISN).
Kiedy mamy do czynienia z WNT
Przez WNT zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Stosownie zaś do art. 11 ust. 1 ustawy o VAT, przez WNT za wynagrodzeniem rozumie się również przemieszczenie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej lub na jego rzecz, należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju na terytorium kraju, jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach WNT, albo zaimportowane, i towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.
Wobec tego, gdy przemieszczane towary są własnością polskiego podatnika, który wszedł w ich posiadanie – w następstwie importu (np. z Chin) – na terytorium innego państwa członkowskiego (np. Francji), z którego są one transportowane do Polski i będą służyć do wykonywania działalności gospodarczej, taką transakcję należy uznać za WNT podlegającą VAT w Polsce.
Potwierdzają to również organy podatkowe, m.in. Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 14 maja 2009 r. (IPPP2/443-166/09-2/IK), Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 27 kwietnia 2010 r. (ITPP2/443-118a/10/AP) oraz Izba Skarbowa w Katowicach w interpretacji z 27 listopada 2007 r. (IBPP2/443-67A/07/EJ).
Autor jest konsultantem podatkowym w Małopolskim Instytucie Studiów Podatkowych w Krakowie