Podatnik wykazuje więc sprzedaż ze stawką krajową i dopiero później może zrobić korektę – w deklaracji za miesiąc, w którym dostał dokument.

Jak wynika z art. 41 ust. 6 ustawy o VAT, eksport towarów jest opodatkowany 0-proc. stawką VAT, jeżeli podatnik ma dokumenty (zazwyczaj będzie to karta 3 SAD) potwierdzające wywóz towaru poza terytorium UE. Problemy mogą się pojawić w sytuacji, gdy nie ma dokumentu potwierdzającego wywóz do dnia złożenia deklaracji VAT-7 za miesiąc, w którym dokonano sprzedaży eksportowej. Jak się wtedy rozliczyć?

Takiej transakcji podatnik nie wykazuje w ewidencji VAT i odpowiednio w deklaracji VAT-7 dotyczących miesiąca, w którym dostawa towarów miała miejsce. Może tak postąpić pod warunkiem posiadania dokumentu celnego potwierdzającego procedurę wywozu (art. 41 ust. 8 ustawy o VAT).

W następnym okresie rozliczeniowym trzeba już wykazać transakcję w deklaracji i ewidencji w następujący sposób:

-ze stawką 0 proc., jeżeli do dnia złożenia deklaracji za ten okres rozliczeniowy podatnik otrzymał dokument potwierdzający wywóz, bądź

-ze stawką właściwą dla sprzedaży krajowej, jeżeli do dnia złożenia deklaracji za ten okres rozliczeniowy nie otrzymał dokumentu potwierdzającego wywóz.

Jeżeli podatnik wykazał transakcję jako krajową, a następnie otrzyma dokumenty potwierdzające wywóz, wówczas może skorygować podatek od wykazanej wcześniej dostawy krajowej i potraktować transakcję jako eksport z 0-proc. stawką VAT. Taką korektę robi na bieżąco, w deklaracji VAT-7 składanej za miesiąc, w którym otrzymał dokumenty wywozowe.

Z uwagi na rozliczenia eksportu towarów znaczenie mają następujące dokumenty:

-potwierdzający faktyczny wywóz towaru poza terytorium UE, uprawniający do zastosowania stawki 0 proc. – w praktyce będzie to najczęściej karta 3 dokumentu SAD, na odwrocie której funkcjonariusz celny potwierdza wywóz pieczęcią z datą i nazwą urzędu celnego, oraz

-potwierdzający procedurę wywozu, który uprawnia do niewykazywania transakcji eksportowej w miesiącu jej dokonania (w razie braku dokumentu potwierdzającego faktyczny wywóz przed złożeniem deklaracji VAT-7 dotyczącej miesiąca, w którym dokonano dostawy). Przykładem takiego dokumentu będzie karta 3 SAD wystawiona przez urząd celny wyjścia, w którym eksporter (bezpośrednio albo za pośrednictwem agencji celnej) zgłasza towar do objęcia go określoną procedurą celną (np. procedurą wywozu).

Tak więc podatnik po dokonaniu zgłoszenia celnego otrzymuje od tzw. wewnętrznego urzędu celnego wywozu (wyjścia) kartę 3 SAD, potwierdzającą rozpoczęcie procedury wywozu, a następnie na tej karcie (jej odwrocie) tzw. graniczny urząd celny (wyprowadzenia) po dokonanej weryfikacji towaru ze zgłoszeniem potwierdza (pieczęcią) fizyczny wywóz tego towaru poza terytorium UE. Dopiero wtedy, tzn. z chwilą otrzymania karty 3 SAD z pieczęcią na odwrocie, podatnik może rozliczyć eksport ze stawką 0 proc.

Spółka dokonała dostawy eksportowej do Rosji. Faktura została wystawiona 31 stycznia, dokument SAD 22 lutego, natomiast towar opuścił obszar UE 17 marca. Spółka otrzymała dokument SAD z potwierdzeniem wywozu 30 kwietnia.Przyjmując, że mamy do czynienia z tzw. eksportem bezpośrednim (określonym w art. 2 pkt 8 lit. a ustawy o VAT), rozliczenie tej transakcji będzie wyglądać następująco:

-w rozliczeniu za styczeń spółka nie wykazuje tej transakcji w deklaracji VAT-7, pod warunkiem że ma dokument celny potwierdzający procedurę wywozu (art. 41 ust. 8 ustawy o VAT); transakcja ta powinna zostać wykazana jako sprzedaż krajowa z właściwą dla niej stawką dopiero w deklaracji za luty, lub

-wykazuje transakcję jako krajową w styczniu – w razie braku dokumentu celnego potwierdzającego procedurę wywozu.

Następnie w deklaracji VAT-7 za kwiecień (wtedy otrzymała dokument SAD) spółka może skorygować na minus wykazaną wcześniej sprzedaż krajową i zadeklarować ją jako eksport towarów ze stawką 0 proc.

Spółka dokonała dostawy eksportowej do Rosji. Faktura i dokument SAD zostały wystawione 2 lipca. Towar opuścił obszar UE 11 września. Spółka otrzymała dokument SAD potwierdzający wywóz 15 października.

W rozliczeniu za lipiec spółka nie wykaże transakcji w deklaracji VAT-7, przy założeniu oczywiście że ma dokument potwierdzający procedurę wywozu. Następnie w deklaracji za sierpień będzie obowiązana wykazać transakcję jako sprzedaż krajową (opodatkowaną według stawki krajowej). W deklaracji VAT-7 za październik (wtedy otrzymała dokument SAD) spółka może skorygować na minus wykazaną wcześniej sprzedaż krajową i zadeklarować ją jako eksport towarów ze stawką 0 proc.

Przy okazji rozliczeń eksportu należy także pamiętać o szczególnych trybach postępowania przy potwierdzaniu wywozu towarów poza obszar celny Wspólnoty. Dotyczą one sytuacji, gdy:

-wysyłka towaru związana jest ze stosowaniem procedury tranzytu, tj. mamy do czynienia ze zgłoszeniem do procedury wywozu, po której następuje procedura tranzytu; wówczas potwierdzenia na karcie 3 dokumentu SAD dokonuje urząd celny wyjścia w rozumieniu przepisów regulujących procedurę tranzytu, czyli urząd, w którym nastąpiło zgłoszenie celne towaru do procedury tranzytu,

-towary objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy są wysyłane do kraju trzeciego przy użyciu administracyjnego dokumentu towarzyszącego; potwierdzenia na karcie 3 dokumentu SAD dokonuje urząd celny, w którym towar został zgłoszony do procedury wywozu,

-w razie korzystania przez podatnika z procedury odprawy towarów w systemie ECS (Export Control System) potwierdzenie wywozu będzie miało postać komunikatu elektronicznego (więcej pisaliśmy o tym w DF z 10 kwietnia br.).

W myśl przepisów wspólnotowych urzędem celnym wyprowadzenia jest, w zależności od użytego środka transportu:

1. urząd celny właściwy dla miejsca, w którym towary przejmowane są w ramach jednej umowy przewozu w celu transportu do kraju trzeciego przez towarzystwo kolejowe, organy pocztowe, przedsiębiorstwo lotnicze lub żeglugowe – w przypadku towarów wywożonych koleją, drogą pocztową, morską lub lotniczą,

2. urząd wyznaczony przez państwo członkowskie, w którym znajduje się siedziba eksportera – w przypadku towarów wywożonych transportem przesyłowym (gaz, ropa naftowa, energia elektryczna),

3. ostatni urząd celny przed opuszczeniem przez towary obszaru celnego Wspólnoty – w przypadku towarów wywożonych w inny sposób lub w okolicznościach nieobjętych pkt 1 i 2 (przede wszystkim będzie to dotyczyć wywozu towarów transportem drogowym).

Autor jest doradcą podatkowym w Kancelarii Doradztwa Podatkowego we Wrocławiu