Tak wynika z interpretacji dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 lutego 2018 r. (0114-KDIP2-2.4010.295. 2017.1.AM).
Podatnik zaciągnął przed 1 stycznia 2018 r. kilka kredytów m.in. na finansowanie bieżących zobowiązań, rozbudowę zakładu oraz na nabycie udziałów innej spółki. W późniejszym okresie nastąpiło połączenie podatnika z nabytą spółką. Obecnie podatnik rozważa zaciągnięcie kredytu konsolidacyjnego, który miałby refinansować kredyty udzielone przed 2018 r.
Pytanie podatnika dotyczyło tego, czy odsetki od kredytu konsolidacyjnego będą podlegać ograniczeniom w zakresie możliwości zaliczenia ich do kosztów uzyskania przychodu, wynikającym z tzw. niedostatecznej kapitalizacji, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2018 r. W ocenie podatnika, kredyt konsolidacyjny powinien być oceniany jako nowe finansowanie, zatem do ograniczenia możliwości zaliczenia odsetek od tego kredytu do kosztów uzyskania przychodów powinno stosować się nowe zasady dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu udzielenia refinansowania. Jednocześnie, zdaniem podatnika, będą to jedyne ograniczenia, którym będą podlegać odsetki od kredytu konsolidacyjnego.
Organ podatkowy uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe, jednak zgodził się z nim w kwestii konieczności stosowania do odsetek od kredytu konsolidacyjnego zaciągniętego w 2018 r. nowych przepisów dotyczących tzw. niedostatecznej kapitalizacji, obowiązujących w momencie udzielenia kredytu konsolidacyjnego, a nie ograniczeń, które byłyby właściwe dla kredytów pierwotnych (które mają zostać objęte refinansowaniem w ramach kredytu konsolidacyjnego). Organ podatkowy zwrócił jednak uwagę, że odsetki te będą podlegać dodatkowo ograniczeniom wynikającym z art. 16 ust. 1 pkt 13e ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego zaciągniętego na nabycie udziałów spółki, w sytuacji, w jakiej zostaną one wykorzystane do obniżenia podstawy opodatkowania w spółce nabytej, w szczególności w wyniku połączenia. Zdaniem organu, skoro kredyt konsolidacyjny został zaciągnięty na spłatę kredytu udzielonego na nabycie udziałów spółki, z którą następnie podatnik się połączył, to odsetki od tego kredytu powinny podlegać takiemu ograniczeniu, jakiemu podlegałyby odsetki od kredytu pierwotnego udzielony na nabycie udziałów.
Komentarz eksperta
Iwona Strzępka, radca prawny, konsultant w dziale prawno–podatkowym PwC
Pojęcie konsolidacji długu, czy konsolidacji kredytów nie zostało zdefiniowane w przepisach podatkowych. Organ podatkowy odwołał się zatem w swojej interpretacji do definicji potocznej, zgodnie z którą konsolidacja to połączenie dwóch lub więcej uprzednio zaciągniętych kredytów w jeden, przy równoczesnym ujednoliceniu stopy procentowej. Mimo, że nie wynika to z powyższej definicji, organ podatkowy potraktował w przytoczonej interpretacji udzielenie kredytu konsolidacyjnego jako nowe zdarzenie, równoznaczne z zaciągnięciem nowego kredytu. Dlatego też w ocenie organu, do odsetek od tego kredytu powinny mieć zastosowanie nowe przepisy dotyczące niedostatecznej kapitalizacji.
Zatem, z jednej strony kredyt konsolidacyjny jest traktowany przez organ jako nowe zdarzenie. Z drugiej natomiast - dla potrzeb zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 13e ustawy o CIT i wyłączenia odsetek z kosztów uzyskania przychodów – organ nie traktuje kredytu konsolidacyjnego jako nowego., Nakazuje bowiem badać historyczny cel, dla którego został udzielony kredyt pierwotny. Wydaje się zatem, że konsolidacja kredytu na nabycie udziałów nie uchroni przed konsekwencjami debt push-down, tj. przed wyłączeniem odsetek od kredytu z kosztów uzyskania przychodów.
Mimo, że art. 16 ust. 1 pkt 13e ustawy o CIT mówi o wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów kosztów finansowania dłużnego uzyskanego w celu nabycia udziałów (akcji) spółki, organ rozszerzył to ograniczenie również na odsetki od kredytu refinansującego taki kredyt. Podejście organów podatkowych w tym zakresie jest bardzo restrykcyjne i ponadto sprzeczne ze stwierdzeniem, że zaciągnięcie kredytu konsolidacyjnego jest nowym zdarzeniem gospodarczym.
Co więcej, stanowisko organów powoduje wiele problemów praktycznych. Wskazana interpretacja nie rozstrzyga bowiem, w jaki sposób podatnik powinien wyliczyć część odsetek od kredytu konsolidacyjnego, która będzie podlegać wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów. Nie ulega wątpliwości, że skoro kredyt będzie konsolidował nie tylko kredyt na nabycie udziałów, ale także kredyty na działalność operacyjną, to wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów powinna podlegać jedynie ta część odsetek, która jest związana historycznie z kredytem na nabycie udziałów. W praktyce ustalenie odpowiedniej proporcji odsetek dla celów wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów może budzić duże wątpliwości. Należy spodziewać się wniosków o wydanie interpretacji indywidualnych, w których podatnicy będą chcieli potwierdzenia prawidłowości przyjętej przez siebie metodologii wyliczeń.
