Takiego zdania był Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, po rozpatrzeniu sprawy przyznania matce dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem, w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.
Prezydent miasta przyznał kobiecie zasiłek rodzinny na dwie córki, jednorazowy dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia, na każde z dzieci, jednak odmówił przyznania dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem, w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Organ był zdania, że w spornym czasie matka wykonywała pracę zarobkową w aptece, w ramach umowy zlecenia zawartej z dotychczasowym pracodawcą, więc nie mogła tak naprawdę skutecznie zajmować się dzieckiem.
Kobieta odwołała się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego, zarzucając prezydentowi naruszenie przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych.
SKO utrzymało w mocy decyzję. Stwierdziło, że matka faktycznie wykonywała pracę zarobkową w ramach umowy zlecenia, a jej przedmiotem było wprowadzanie danych dotyczących leków, porządkowanie recept oraz układanie towarów. To z kolei potwierdzało, że w czasie wykonywania pracy nie sprawowała osobistej opieki nad dziećmi, co jest warunkiem do uzyskania dodatku z tytułu opieki nad dzieckiem, w okresie korzystania z urlopu wychowawczego.
Kolegium przyznało co prawda, że ustawa o świadczeniach rodzinnych nie zawiera bezwzględnego zakazu wykonywania zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w trakcie korzystania z urlopu wychowawczego, jednakże bezwzględnym warunkiem zachowania prawa do dodatku jest to, aby podjęty przez osobę rodzaj aktywności zawodowej w dalszym ciągu umożliwiał sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.
Skoro kobieta wykonywała prace zlecone poza domem, w aptece, w której dzieci nie przebywały, dodatkowo w weekendy przez kilka godzin, to tym samym nie mogła w tym czasie jednocześnie sprawować osobistej opieki nad córkami. Przeczy temu charakter pracy oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci umowy zlecenia, zaświadczeń pracodawcy i zleceniodawcy. Nadto oświadczenia ojca dzieci, dziadków, a także przedstawiciela zleceniodawcy, potwierdzają iż matka w trakcie zlecenia nie sprawowała osobistej opieki nad córkami.
Kolegium stwierdziło również, że kobieta była wyczerpująco informowana przez pracowników MOPS co do uprawnień i kryteriów obowiązujących przy wnioskowanych świadczeniach. Ponadto złożyła oświadczenia opatrzone jej własnoręcznymi podpisami o zapoznaniu się z warunkami uprawniającymi do poszczególnych świadczeń, oraz o konieczności poinformowania o zmianach mających wpływ na prawo do dodatków, w szczególności okoliczności uzyskania dochodu, z tytułu podjęcia dodatkowej pracy zarobkowej.
Matka poskarżyła się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie.
Wyjaśniła, że miała możliwość wyboru dni i ich ilości, w których chce wykonywać umowę oraz mogła w każdym czasie opuścić miejsce wykonywania zlecenia, by natychmiast podjąć osobistą opiekę nad swoimi małoletnimi dziećmi. Dodała, że zarówno ona, jak i pracodawca mieli świadomość, że umowy zlecenia będą wykonywane w ten sposób, by opuścić pracę, gdy tylko uzna to za zasadne. Ponadto umowy zlecenia zawierane były zawsze na okres jednego miesiąca,
Kobieta nie zgodziła się z wyobrażeniem organów, iż aby nie utracić przymiotu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, praca musi być wykonywana w tym samym miejscu, gdzie przebywa dziecko i musi trwać przez dwadzieścia cztery godziny na dobę, w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, a matka nie może powierzyć opieki nad dzieckiem innym osobom.
22 stycznia 2015 roku WSA uchylił obie decyzje administracji. Przypomniał, że według ustawy o świadczeniach rodzinnych, dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego przysługuje matce, ojcu lub opiekunowi, jeżeli dziecko pozostaje pod jego faktyczną opieką.
Dodatek nie przysługuje, jeżeli osoba ta podjęła lub kontynuuje zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, która uniemożliwia sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. Natomiast zgodnie Kodeksem pracy, w czasie urlopu wychowawczego pracownik ma prawo podjąć pracę zarobkową u dotychczasowego lub innego pracodawcy albo inną działalność, a także naukę lub szkolenie, jeżeli nie wyłącza to możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Sąd orzekł, iż sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem nie oznacza, że kontakt z dzieckiem musi być ciągły, nieprzerwany, a sprawująca taką opiekę osoba nie może zostać zastąpiona w wykonywaniu czynności opiekuńczych przez domowników, czy inne osoby. W każdym konkretnym przypadku należy dokonać indywidualnej oceny zatrudnienia przez osobę korzystającą z urlopu wychowawczego, biorąc pod uwagę wszelkie okoliczności związane z pracą, tj. jej charakter, wymiar oraz podstawowy warunek, że praca ta nie zniweczy celu urlopu.
Zdaniem WSA, w sprawie nie zostało dostatecznie ocenione to, że przerwy w świadczeniu osobistej opieki przez matkę mają charakter cykliczny i jedynie krótkotrwale wyłączają od sprawowania opieki. Organy powołując się na okoliczność wyłączającą przyznanie świadczenia powinny je w sposób niebudzący wykazać, czego jednak nie uczyniły (II SA/Sz 878/14).
Wyrok jest nieprawomocny. Przysługuje na niego skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.
