Od 5 września obowiązują przepisy znowelizowanej ustawy – Prawo ochrony środowiska. Zobowiązują one przedsiębiorców, którzy wykryją na swojej nieruchomości zanieczyszczenie (np. na skutek wycieku paliwa, oleju), do przeprowadzenia remediacji >patrz definicja.
Proces remediacji jest tańszy niż rekultywacja terenu. Polega tylko na usunięciu zagrożenia spowodowanego zanieczyszczeniem (rekultywacja wymaga ponadto przywrócenia standardu gleby sprzed powstania szkody).
O stwierdzonym zanieczyszczaniu przedsiębiorca musi powiadomić regionalnego dyrektora ochrony środowiska (RDOŚ) i złożyć wniosek o wydanie decyzji ustalającej plan remediacji. Regionalny dyrektor określi ten plan w drodze decyzji. Wskaże w niej teren wymagający przeprowadzenia remediacji (z podaniem adresu i numerów działek ewidencyjnych) oraz powierzchnię, która ma zostać oczyszczona.
W planie podaje się też nazwy substancji znajdujących się na nieruchomości, powodujących ryzyko dla środowiska czy ludzi. Plan określa także sposób przeprowadzenia tych zabiegów oraz termin rozpoczęcia i zakończenia remediacji.
Koszty przeprowadzenia zabiegów zmierzających do oczyszczenia terenu ponosi przedsiębiorca, który włada daną nieruchomością. Uniknie ich, jeżeli wykaże, że to np. poprzedni właściciel spowodował zanieczyszczenie. Jednak jeżeli poniósł już koszty usunięcia zanieczyszczenia, za które nie odpowiada, to regionalny dyrektor ochrony środowiska powinien nakazać firmie, która była sprawcą szkodliwego zdarzenia, zwrot tych wydatków.
W pewnych sytuacjach całą procedurę remediacji przeprowadza regionalny dyrektor ochrony środowiska. Będzie tak, gdy np. nie ma możliwości wyegzekwowania tego obowiązku od winnego. Właściciel nieruchomości ma wówczas obowiązek umożliwić przeprowadzenie wszystkich zabiegów i pomiarów.
W sytuacjach wymagających szybkiego działania (np. gdy trzeba chronić zdrowie ludzi) RDOŚ sam usunie zanieczyszczenie. Potem – w drodze decyzji – nałoży na władającego powierzchnią ziemi obowiązek zwrotu poniesionych kosztów remediacji i wskaże termin, w jakim trzeba to zrobić.
Przedsiębiorca władający zanieczyszczonym gruntem musi się liczyć z ewentualnymi konsekwencjami. Nowelizacja zobowiązuje starostów do identyfikowania miejsc, w których doszło np. do wycieku oleju czy innej substancji. I jeżeli zostanie stwierdzone zanieczyszczenie, to przedsiębiorca będzie zmuszony do podjęcia działań naprawczych. Starostę ma prawo zawiadomić każdy, jeśli tylko stwierdzi, że na danym terenie istnieje zanieczyszczenie. Gdy donos się potwierdzi, przedsiębiorca będzie musiał przeprowadzić remediację.
Nowelizacja wprowadza też zmiany dotyczące zakładów przemysłowych, które znacząco wpływają na środowisko. Nakazuje bowiem zmianę pozwoleń zintegrowanych, bez których nie można prowadzić takiej działalności. Przy okazji uzyskiwania nowych pozwoleń przedsiębiorcy muszą do wniosku o ich wydanie dołączyć raport początkowy. W tym dokumencie ujawniają wszelkie zanieczyszczenia, jakie są na ich terenie. To zaś wymusi przeprowadzenie remediacji. W niektórych przypadkach będzie jednak możliwe odroczenie jej przeprowadzenia np. do zamknięcia danego zakładu. Z tym, że taka możliwość pojawi się, jeżeli zanieczyszczenie nie będzie groźne.
Definicja
Remediacja – to poddanie gleby, ziemi i wód gruntowych działaniom mającym na celu usunięcie lub zmniejszenie ilości substancji powodujących ryzyko, ich kontrolowanie oraz ograniczenie rozprzestrzeniania się, tak aby teren zanieczyszczony przestał stwarzać zagrożenie dla zdrowia ludzi lub stanu środowiska, ?z uwzględnieniem obecnego ?i, o ile jest to możliwe, planowanego w przyszłości sposobu użytkowania terenu. Remediacja może polegać na samooczyszczaniu, jeżeli przynosi największe korzyści dla środowiska.
