Lato to czas zwiększonych obrotów dla firm działających w branży turystycznej czy gastronomicznej. Często transakcje przeprowadzane są w pośpiechu, w warunkach „polowych", bez sprawdzania autentyczności banknotów.
Przedsiębiorcy powinni pamiętać, że wakacje wykorzystywane są przez fałszerzy, którzy korzystając ze wzmożonego ruchu turystów, próbują wprowadzać do obrotu podrobione pieniądze. Warto dokładniej niż zazwyczaj sprawdzać otrzymywane od klientów pieniądze, szczególnie że na rynek trafiło właśnie wiele banknotów z nowymi zabezpieczeniami i grafiką. Przestępcy mogą usiłować wykorzystać ten fakt, licząc na to, że przedsiębiorcy, szczególnie ci mali, jeszcze nie znają dokładnie nowych zabezpieczeń.
Co zrobić, gdy klient próbuje zapłacić fałszywym banknotem? Sprzedawca powinien zawiadomić swojego przełożonego oraz zatrzymać pieniądze i spisać personalia osoby, która dokonywała wpłaty – jeśli to możliwe. Koniecznie trzeba też zawiadomić policję. Fałszowanie pieniędzy, a nawet puszczanie ich w obieg lub przyjmowanie albo przechowywanie ich ?w tym celu jest przestępstwem.
Zgodnie z art. 310 § 1 kodeksu karnego, kto podrabia albo przerabia polski albo obcy pieniądz, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat pięciu albo karze 25 lat pozbawienia wolności. Zgodnie z art. 310 § 2 k.k. karalne jest też puszczanie w obieg fałszywych pieniędzy albo przyjmowanie, przechowywanie, przewożenie, przenoszenie, przesyłanie ich w takim celu lub też pomaganie w ich zbyciu lub ukryciu. Za taki czyn grozi kara więzienia od roku do lat dziesięciu. Za przygotowywanie się do popełnienia jednego z tych przestępstw grozi kara od trzech miesięcy do pięciu lat więzienia.
Podrabianie banknotu to wytwarzanie nowego przedmiotu wyglądającego autentycznie. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 3 października 1975 r. (IV KR 221/75) do przyjęcia, iż nastąpiło podrobienie pieniędzy, nie jest konieczne osiągnięcie przez sprawcę tak łudzącego podobieństwa, aby mogło to wprowadzić w błąd nawet doświadczoną osobę. Wystarczy takie podobieństwo, aby człowiek niedoświadczony nie mógł od razu się przekonać o nieprawidłowości wręczonego mu jako pieniądz przedmiotu. Również prymitywny falsyfikat w konkretnych okolicznościach może być skuteczny (wyrok SN ?z 1 lutego 1988 r., II KR 7/88).
Przerobienie to natomiast dokonanie zmiany w autentycznym pieniądzu, np. przez zmianę cyfry lub daty. Sąd Najwyższy wskazał, że kryterium oceny, czy wprowadzona zmiana nominału nadaje pozór wyższej wartości, nie należy poszukiwać w rozeznaniu człowieka dobrze zorientowanego w wyglądzie pieniądza, gdyż wystarczy, że zmiana ta mogła wprowadzić w błąd człowieka niedoświadczonego (wyrok SN z 4 sierpnia 1977 r., ?V KR 86/77).
Zabronione są także zachowania polegające na puszczaniu w obieg, przyjmowaniu, przechowywaniu, przewożeniu, przenoszeniu, przesyłaniu albo pomaganiu w zbyciu lub ukryciu sfałszowanego pieniądza. Puszczeniem w obieg jest wprowadzenie takiego pieniądza do obiegu, np. poprzez dokonanie nim zapłaty. Sprawca musi mieć świadomość, że pieniądz jest falsyfikatem. Przechowanie oznacza utrzymanie falsyfikatu w ukryciu. Jeżeli zatem przedsiębiorca przyjmie fałszywy banknot, nie zgłosi tego policji i będzie go przechowywał w kasie, licząc na to, że przekaże go innemu klientowi, to popełnia przestępstwo.
Przewożenie, przenoszenie lub przesyłanie fałszywek to czynności transportu, np. pojazdem, przez człowieka czy za pośrednictwem poczty. Sprawca musi mieć świadomość, że ma do czynienia z podrobionym pieniądzem. Jeżeli więc przedsiębiorca będzie wiedział, że w jego utargu jest fałszywy banknot, i mimo to zaniesie go do banku, to również będzie odpowiadał za przestępstwo z art. 310 § 2 k.k.
Pomoc w zbyciu lub ukryciu podrobionych pieniędzy obejmuje wszelkie czynności, które ułatwiają przeniesienie posiadania fałszywek. Może to polegać na wskazaniu osoby, która je nabędzie, użyczeniu pojazdu do ich przewozu, użyczeniu miejsca do ich ukrycia, np. sklepowej czy restauracyjnej kasy, albo też celowym przyjmowaniu fałszywek, np. w celu wydawania ich jako reszty klientom sklepu czy baru.