W związku z pobytem jednego z urodzonych bliźniąt w szpitalu pracownica wystąpiła z wnioskiem o przerwanie urlopu macierzyńskiego po wykorzystaniu 72 dni. Dziecko wymagało opieki, dlatego matka przebywała z nim na oddziale od 25 kwietnia do ?9 maja 2014 r. Dostała też zwolnienie lekarskie ZUS ZLA stwierdzające konieczność sprawowania osobistej opieki nad chorym dzieckiem od 25 kwietnia do ?30 maja 2014 r. Czy pracownica mogła przerwać urlop macierzyński, mimo że opieki szpitalnej wymaga tylko jedno z dzieci?
– pyta czytelniczka.
Tak. Jednak mimo że kobieta przedłożyła pracodawcy zwolnienie lekarskie na okres dłuższy niż pobyt dziecka ?w szpitalu, prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje jej wyłącznie do dnia jego wypisania z oddziału. Od następnego dnia, tj. od 10 maja 2014 r., ponownie ma prawo do zasiłku macierzyńskiego.
W zawieszeniu
Zasiłek macierzyński przysługuje przez czas ustalony przepisami kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego – podstawowego lub dodatkowego, rodzicielskiego lub ojcowskiego (lub urlopów na warunkach tych urlopów). Wymiar podstawowego urlopu macierzyńskiego dla pracownicy określa art. 180 § 1 kodeksu pracy. W przypadku urodzenia dwójki dzieci podczas jednego porodu wynosi on 31 tygodni.
Jeżeli nowo narodzone dziecko ze względu na stan zdrowia wymaga hospitalizacji, jego pobyt w szpitalu podczas korzystania z urlopu macierzyńskiego nie spowoduje przedłużenia wolnego.
W przypadku podstawowego urlopu macierzyńskiego ustawodawca przewidział jednak możliwość jego przerwania (w art. 181 k.p.). W razie urodzenia dziecka wymagającego opieki szpitalnej pracownica, która wykorzystała po porodzie osiem tygodni urlopu macierzyńskiego, pozostałą jego część może wybrać ?w późniejszym terminie, tj. po wyjściu potomka ze szpitala. Warunkiem przerwania urlopu macierzyńskiego w tej sytuacji jest zatem spełnienie łącznie dwóch przesłanek:
Konieczny wniosek
Sam pobyt dziecka w szpitalu nie przerywa z mocy prawa urlopu macierzyńskiego. Jest to bowiem prawo pracownicy, a nie jej obowiązek.
Jeżeli kobieta chce przerwać urlop, powinna złożyć pracodawcy wniosek w tej sprawie, załączając dokument potwierdzający pobyt dziecka w szpitalu. Wniosek jest dla pracodawcy wiążący. Ma obowiązek przerwać należny pracownicy urlop macierzyński na udokumentowany okres hospitalizacji dziecka.
Ponieważ zasiłek macierzyński przysługuje za czas korzystania z urlopu macierzyńskiego, to jego przerwanie powoduje też wstrzymanie wypłaty świadczenia.
Brak wykluczenia
Możliwości przerwania urlopu macierzyńskiego ?w związku z pobytem dziecka w szpitalu nie pozbawiono mam, które przy jednym porodzie urodziły więcej niż jedno dziecko. Nie ma przy tym znaczenia, ile noworodków wymaga hospitalizacji.
Nie można wymagać, aby prawo do przerwania urlopu macierzyńskiego przysługiwało tylko wtedy, gdy na oddziale znalazły się wieloraczki. Wymiar urlopu przysługuje matce łącznie na wszystkie dzieci urodzone przy jednym porodzie, a więc np. 31 tygodni w przypadku porodu bliźniaczego. Gdy matka go przerwie w związku z pobytem jednego z dzieci w szpitalu, nie może kontynuować urlopu na pozostałe dzieci, ponieważ nie został on udzielony na każde ?z nich z osobna.
Po wyjściu chorego dziecka ze szpitala pracownica kontynuuje niewykorzystaną część urlopu macierzyńskiego. Do wniosku o ponowne podjęcie jego wypłaty powinna załączyć dokument potwierdzający datę opuszczenia oddziału. Oznacza to, że ostatnim dniem przerwy w wykorzystywaniu urlopu macierzyńskiego jest data wypisu dziecka ze szpitala.
W zamian ?opiekuńczy
Jeżeli pracownica na okres szpitalnej opieki nad dzieckiem przerwie urlop macierzyński i dostarczy zaświadczenie ZUS ZLA, uzyska prawo do zasiłku opiekuńczego na ogólnych zasadach (art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 159 ze zm.). Zasiłek ten jest limitowany ?i przysługuje przez 60 dni ?w roku kalendarzowym.
Należny zasiłek
Pracownica, o której mowa w pytaniu, po przyjęciu jednego z bliźniąt na szpitalny oddział ma prawo wystąpić ?z wnioskiem o przerwanie urlopu macierzyńskiego na czas pobytu malucha ?w szpitalu (tj. od 25 kwietnia do 9 maja 2014 r.). Zasiłek macierzyński przysługuje za okres korzystania z urlopu macierzyńskiego. Wypłata zostanie zatem przerwana na ten sam czas, na jaki zostanie zawieszony urlop. Ostatnim dniem przerwy ?w korzystaniu z urlopu macierzyńskiego jest dzień wypisania dziecka ze szpitala – tj. 9 maja 2014 r.
Młodej mamie należy wypłacić:
Tylko na podstawowym
Kodeks pracy nie przewiduje możliwości przerwania dodatkowego urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego. Pracownica, która korzysta z tego uprawnienia, nie może więc go przerwać na czas pobytu dziecka w szpitalu. W tej sytuacji nieprzerwanie pobiera zasiłek macierzyński, a więc w tym samym czasie nie może nabyć prawa do innego świadczenia z ubezpieczenia chorobowego – np. zasiłku opiekuńczego. Wyjątek dotyczy tych przypadków, gdy pracownica łączy dodatkowy urlop macierzyński z wykonywaniem pracy u pracodawcy, który go udzielił.
