Urząd skarbowy nie ma podstaw do odmowy nadania NIP tylko z tego powodu, że w zgłoszeniu przedsiębiorca podaje adres wspólny dla wielu firm – uważają eksperci.

W praktyce jednak osoby korzystające z wirtualnych biur mają duże problemy przy rejestracji działalności. Resort finansów tłumaczy to walką z wyłudzeniami zwrotu VAT.

Wirtualne biuro to dla przedsiębiorców coraz popularniejsza opcja. Korzystają z niego przede wszystkim osoby rozpoczynające działalność, które chcą obniżyć jej koszty. Nie muszą mieć własnych, samodzielnych lokali, bo pracują głównie z komputerem. Dlatego decydują się na wynajęcie biura wirtualnego, czyli korzystanie z lokalu wspólnego dla wielu firm, którego adres podają jako swoją siedzibę w kontaktach z kontrahentami i urzędami.

Problem w tym, że urzędy skarbowe nie chcą nadawać im numerów NIP. O przyczyny zapytaliśmy Ministerstwo Finansów. Odpowiedziało ogólnie: zgodnie z ustawą o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników urzędy mogą odmówić nadania NIP, jeśli stwierdzą, że zgłoszenie identyfikacyjne nie spełnia określonych wymagań.

– Ten przepis jest traktowany przez skarbówkę jak worek bez dna – mówi Tomasz Piekielnik, doradca podatkowy w kancelarii Piekielnik i Partnerzy. – Dla fiskusa nie powinno mieć jednak znaczenia, czy przedsiębiorca dzieli biuro z innymi firmami czy też wynajął lokal tylko dla siebie.

– Przedsiębiorca ma prawo sam ocenić, czego potrzebuje w działalności – czy samodzielnego lokalu z własnym pracownikiem, czy też biura, do którego ma dostęp wiele firm. Odmowa nadania numeru NIP z tego powodu, że wybrał to drugie, tańsze i racjonalniejsze dla siebie rozwiązanie, jest bezpodstawna – dodaje Sebastian Wróblewski, radca prawny w kancelarii Velles Legal Wróblewski & Partnerzy. – W ten sposób – mnożąc problemy już na starcie firmy – można skutecznie zniechęcić do zakładania własnej działalności gospodarczej.

Kłopoty przedsiębiorców korzystających ze wspólnych siedzib zostały też opisane w interpelacji poselskiej (nr 20196/2013). W odpowiedzi minister finansów zapewnił, że nie zlecił skrupulatnych kontroli takich firm. Podkreślił jednak, że zaobserwowano zjawisko wykorzystywania wirtualnych biur do wyłudzania zwrotów VAT oraz innych podatkowych oszustw. Monitorowanie osób korzystających z takich biur pozwoli na wcześniejsze wyeliminowanie nieprawidłowości.

Eksperci uważają jednak, że traktowanie mobilnych przedsiębiorców jak potencjalnych oszustów nie sprzyja rozwojowi przedsiębiorczości.

– Czy takie utrudnienia przy zakładaniu działalności są korzystne dla gospodarki? – retorycznie pyta Przemysław Ruchlicki z Krajowej Izby Gospodarczej.