Po nowelizacji kodeksu pracy o dwa tygodnie dłuższy jest dodatkowy urlop macierzyński przyznawany na wniosek rodzica. Najważniejsze uprawnienie to 26 ekstratygodni urlopu rodzicielskiego. Mogą z niego korzystać nie tylko pracownicy, ale i prowadzący działalność gospodarczą, zleceniobiorcy i inni opłacający składki na ubezpieczenie chorobowe. Te przywileje zyskują też mundurowi i rodzice adopcyjni.

Kosztem zasiłku

Zmieniają się jednak zasady obliczania zasiłku macierzyńskiego w trakcie tych urlopów. W dotychczasowej wysokości 100 proc. będzie wypłacany tylko 20 tygodni podstawowego i sześć tygodni dodatkowego urlopu macierzyńskiego (po urodzeniu większej liczby dzieci przy jednym porodzie płatne wolne jest dłuższe – patrz ramka.)

Uwaga!

Nowela przewiduje zwiększenie do 14 dni wyprzedzenia, z jakim rodzic ma poinformować pracodawcę czy ZUS o zamiarze skorzystania z następnej części urlopu. Musi wtedy określić, kiedy zamierza wrócić do pracy, i złożyć oświadczenie, że drugi rodzic nie korzysta z tego wolnego.

Między kolejnymi okresami opieki nad dzieckiem nie może być nawet dnia przerwy. Nawet gdy rodzice dzielą się obowiązkami.

Jeśli rodzic zdecyduje się wystąpić o dodatkowe 26 tygodni urlopu rodzicielskiego, musi liczyć się z obniżeniem zasiłku do 60 proc. jego zarobków. By uniknąć skokowego spadku dochodów, matka może najpóźniej do 14 dni po porodzie złożyć wniosek o przyznanie jej płatnego urlopu w całości. Dostanie wtedy zasiłek w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru przez cały rok opieki nad dzieckiem.

Jeśli przed rozpoczęciem urlopu rodzicielskiego wycofa się z tej decyzji, dostanie jednorazowe wyrównanie zasiłku do 100 proc. jego wysokości. Gdy skróci trwający już urlop rodzicielski, wyrównanie przepada.

Opieka na zmianę

Rodzice mogą podzielić się dodatkowym urlopem macierzyńskim i wziąć go w dwóch częściach na zmianę. Nowy urlop rodzicielski można podzielić na trzy części, a nawet wziąć wspólnie. W trakcie dodatkowego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego rodzice pracownicy mogą wrócić do pracy, maksymalnie na pół etatu.

Ojcowie zachowali prawo do dwóch tygodni urlopu tacierzyńskiego, który muszą wykorzystać, nim dziecko skończy rok. Nie ma znaczenia, że żona dostaje wtedy zasiłek macierzyński. W trakcie jego pobierania mogą także skorzystać z urlopu wychowawczego.

podstawa prawna: ustawa z 28 maja 2013 r. nowelizująca kodeks pracy DzU z 13 czerwca, poz. 675