„Zadaniowi" podwładni są przyzwyczajeni do elastycznej organizacji pracy, gdyż istotą tego systemu jest wyznaczanie pracownikowi do wykonania określonych zadań. Czas na ich realizację szef ustala w porozumieniu z pracownikiem. To zatrudniony ma prawo określić godziny pracy. I to nieco komplikuje rozliczenia urlopowe.
System inny - wymiar ten sam
Tymczasem czas pracy zadaniowego podwładnego nie może przekraczać ośmiu godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym (art. 129 k.p.). Zasada ta ma też kluczowe znaczenie przy rozliczaniu urlopu wypoczynkowego.
Wymiar urlopu osoby pracującej w zadaniowym systemie czasu pracy ustala się tak samo jak każdego innego podwładnego. Jeśli więc jest ona zatrudniona na cały etat, ma prawo do 208 godzin urlopu (26 dni x 8 godzin) lub 160 godzin (20 x 8) - w zależności od posiadanego stażu pracy. U pracowników, których dobowy wymiar czasu jest niższy, również wymiar urlopu będzie proporcjonalnie obniżony.
Nie ma równowagi
Pracujący zadaniowo dość często domagają się, aby z ich puli urlopowej odejmować w poszczególnych dniach wypoczynku określoną liczbę godzin, np. w jednym dniu 10 godzin, a w innym tylko pięć. Wskazują, że w ciągu okresu rozliczeniowego ich praca ma się równoważyć w ten sposób, aby przeciętnie w tygodniu pracowali 40 godzin. To nieprawidłowe przekonanie, gdyż ten sposób rozliczenia jest dopuszczalny tylko u pracowników zatrudnionych w systemie równoważnym.
Z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika w sposób niebudzący wątpliwości, że prawo pracy, w tym art. 140 k.p., regulujący zadaniowy czas pracy, nie przewiduje konstrukcji „mieszanego czasu pracy" (który łączyłby elementy systemu równoważnego i zadaniowego). Dlatego należy przyjąć, że jeden dzień urlopu w systemie zadaniowym odpowiada ośmiu godzinom. Jeśli więc pracodawca tworzy plan urlopu z wyprzedzeniem, to przy zadaniowym systemie nie pojawi się wątpliwość związana z tym, ile godzin pracy należy odliczyć z puli urlopowej. Nie ma bowiem grafiku w momencie tworzenia planu (problem ten pojawia się w systemie równoważnym).
Niezależnie od tego, gdy szef zorientuje się, że w zadaniowym systemie pracownik planuje pracę w opisany sposób, powinien poinformować go (najlepiej na piśmie) o tym, że taki sposób realizacji zadań jest niezgody z przepisami. W przyszłości taka organizacja pracy może przysporzyć pracodawcy problemów.
Jak z niepełnoetatowcem
Problemem może być też udzielanie urlopu wypoczynkowego niepełnoetatowcowi pracującemu zadaniowo. On też samodzielnie rozkłada w czasie zadania do wykonania. Najlepszym rozwiązaniem byłoby odjęcie w dniu, gdy przebywa na urlopie, liczby godzin, która odpowiada zatrudnieniu na daną część etatu.
Przykład
Pracownik zatrudniony na 4/5 etatu ma ponad dziesięcioletni staż. Jego urlop wynosi: 4/5 z 26 = 20,8, w zaokrągleniu 21 dni. Oznacza to, że w przeliczeniu na godziny ma prawo do 168 dni urlopu. Jest to wymiar roczny wakacji niepełnoetatowca. Zakładając, że urlop tej osoby trwa tydzień, z puli urlopowej należy odjąć 32 godziny (4/5 z 40 godzin). Gdyby pracownik wziął jeden dzień wakacji, z puli urlopowej należałoby mu odjąć sześć godzin i 24 minuty (4/5 z ośmiu godzin).
Ewidencja bez godzin
U pracowników objętych systemem zadaniowym nie ewidencjonuje się godzin pracy. Nie oznacza to jednak, że firma nie prowadzi takiego rejestru. Zakład musi bowiem notować czas pracy w pozostałym zakresie. Rejestr ten ma zawierać informacje dotyczące m.in. wykorzystania urlopu. Brak wymaganej ewidencji to wykroczenie przeciwko prawom pracownika na podstawie art 281 k.p.
Wniosek musi być
Pracownik objęty zadaniowym systemem czasu pracy korzysta z wakacji na takich samych zasadach jak jego koledzy zaangażowani w innych systemach - na podstawie planu urlopów albo w porozumieniu z pracodawcą. Tryb udzielania urlopu, jak i formę wniosku u większości pracodawców regulują przepisy wewnątrzzakładowe. Nie ma przeszkód, aby sposób wnioskowania o wakacje określić inaczej dla poszczególnych grup pracowników.
W praktyce jednak najczęściej te zasady są jednolite i od zatrudnionych wymaga się, aby złożyli pisemny wniosek. Dla tych, którzy pracując w systemie zadaniowym nie przebywają w siedzibie firmy, złożenie pisma będzie kłopotliwe. Nie oznacza to jednak, że te osoby mogą domagać się zmiany lub samowolnie składać wnioski w innej formie np. mailowej.
Mniej zdań, gdy w perspektywie plaża
Ustalając zadania do wykonania na okres, w którym przypada planowany urlop, szef musi pamiętać o tym, aby ich wymiar był mniejszy. Nie biorąc pod uwagę zapisanego wypoczynku, firma naraża się na to, że podwładny co prawda wykona pracę, ale zażąda wynagrodzenia za nadgodziny.
—Joanna Torbé aplikantka adwokacka w SADKOWSKI I WSPÓLNICY SPÓŁKA KOMANDYTOWO - AKCYJNA
