Nakaz rozbiórki to ostateczność. Nadzór budowlany wyda decyzję w tej sprawie, gdy:
- budowa jest niezgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności: z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo ustaleniami decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
- budowa narusza przepisy, w tym przepisy techniczno-budowlane, w sposób uniemożliwiający doprowadzenie obiektu lub jego części do stanu zgodnego z prawem, albo
- inwestor nie spełnił w wyznaczonym terminie obowiązków nałożonych przez nadzór budowlany, mających na celu doprowadzenie budowy do stanu zgodnego z prawem, lub
- inwestor nie uiścił w terminie opłaty legalizacyjnej.
Rozbiórki musi dokonać osoba, która dopuściła się samowoli budowlanej lub właściciel (także zarządca obiektu). Nie jest nawet okolicznością łagodzącą, że nielegalny obiekt kupiło się w dobrej wierze od nieuczciwego inwestora. Obowiązki związane z legalizacją lub rozbiórką spadają bowiem na nabywcę.
Uwaga!
Koszty rozbiórki obciążają tego na kogo wystawiono nakaz rozbiórki.
Nawet jeśli powiatowy inspektor nadzoru budowlanego wystawi nakaz rozbiórki, inwestor ma prawo się odwołać do wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego (a jeżeli to on wydał nakaz to do głównego inspektora nadzoru budowlanego). Jeśli decyzja wyższej instancji także będzie potwierdzała nakaz rozbiórki, wówczas można jeszcze wnieść skargę do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
5561
tyle wydano w ub.r. nakazów rozbiórki
Jeśli wyrok wojewódzkiego sądu administracyjnego nie będzie satysfakcjonujący, inwestorowi pozostaje już tylko skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego – pod warunkiem uchybień we wcześniejszych postępowaniach. Skarga kasacyjna musi być wniesiona przez prawnika, nie może jej napisać sam zobowiązany.
3351
tyle w 2011 r. obiektów rozebrano
W nakazie nie ma daty rozbiórki. Decyzja nakazująca rozbiórkę podlega wykonaniu z dniem, kiedy stała się ostateczna. Co do zasady decyzja staje się ostateczna, jeżeli minie 14 dni od jej doręczenia i nikt jej w tym czasie nie zaskarży. Można jednak odwołać do wojewody, wówczas staje się ona ostateczna z chwilą wydania stronom decyzji wojewody (jeżeli wojewoda nie uwzględnił odwołania i potwierdzi zasadność decyzji).
Nie ma przy tym znaczenia, że z kolei decyzja wojewody została np. zaskarżona do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Nakazy oprotestowują najczęściej zobowiązani, chcąc odwlec rozbiórkę. Nie ma też co liczyć na to, że ostateczny nakaz rozbiórki się przedawni, bo tak nie jest. Inwestor może otrzymać nakaz rozbiórki nawet kompletnie ukończonej inwestycji.
Osobę, która się ociąga z rozbiórką nadzór może przymusić grzywną, może też zlecić wykonanie rozbiórki, a jej kosztami obciążyć inwestora. Wtedy wydaje postanowienie o wpłacie zaliczki na poczet wykonania zastępczego.
Nadzór w swoim postanowieniu o nałożeniu grzywny musi ponadto przytoczyć okoliczności, dlaczego nałożył grzywnę w takiej, a nie innej wysokości. Nie może też być obojętny na sytuację majątkową oraz rodzinną zobowiązanego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 lutego 2008 r. II OSK 43/07).