Od 19 lipca do 17 września 2012 r. Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego będzie przyjmować wnioski o dofinansowanie projektów w ramach działania 2.2 „Poprawa konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez inwestycje". To szansa dla wszystkich firm z tego regionu, które myślą o wprowadzeniu na rynek nowych produktów. Jednak aby cieszyć się z uzyskania bezzwrotnej dotacji, należy spełnić wiele kryteriów. Niektóre wiążą się z charakterem pomocy publicznej.
Pomoc publiczna
Przyznanie unijnego dofinansowania podmiotowi gospodarczemu wiąże się z udzieleniem mu pomocy publicznej. Ta, aby była legalna, musi mieć odpowiednią podstawę prawną. W tym wypadku daje ją rozporządzenie ministra rozwoju regionalnego w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (DzU z 2010 r. nr 239, poz. 1599). Zgodnie z nim wsparcie może być udzielone wyłącznie takiemu przedsiębiorcy, który dokona nowej inwestycji. Co za taką może być uznane? Odpowiedź na to pytanie przynosi § 7, wskazując, że nowa inwestycja obejmuje:
- inwestycję w środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne związane z:
– utworzeniem nowego przedsiębiorstwa,
– rozbudową istniejącej firmy,
– rozszerzeniem (zróżnicowaniem) dotychczasowej działalności przedsiębiorstwa przez wprowadzenie nowych, dodatkowych produktów,
– zasadniczą zmianą dotyczącą procesu produkcyjnego w istniejącym przedsiębiorstwie;
? nabycie środków trwałych bezpośrednio związanych z przedsiębiorstwem, które zostało zamknięte lub zostałoby zamknięte, gdyby zakup nie nastąpił, przy czym środki są nabywane przez inwestora niezależnego od sprzedającego.
Aby nie było wątpliwości, przepis ten (w ust. 2) podkreśla, że nową inwestycją nie jest:
- inwestycja prowadząca wyłącznie do odtworzenia zdolności produkcyjnych,
- samo nabycie udziałów lub akcji innego przedsiębiorstwa.
To pierwszy wymóg, obowiązujący zawsze, gdy w grę wchodzi ten rodzaj wsparcia. Jednak władze wojewódzkie, w których gestii jest część unijnych środków, mają prawo stosować własne dodatkowe kryteria. I zwykle to czynią. Ponieważ pula środków jest ograniczona, a walka o nie zacięta, samorządy chcą dotować firmy mające najlepsze pomysły na własny rozwój i jednocześnie na rozwój całego regionu. Dlatego stawiają na badania, prowadzenie prac rozwojowych, zacieśnianie współpracy z sektorem badawczo-naukowym. W lubelskim konkursie dodatkowe kryterium odwołuje się do innowacyjności zgłoszonego projektu.
Innowacja z opinią
W związku z tym rezultatem projektu musi być wprowadzenie na rynek nowego produktu (wyrobu, usługi, technologii). Firma musi przeprowadzić nową inwestycję, np. poprzez rozbudowę i rozszerzenie dotychczasowej działalności, za czym będzie stał zakupu nowych urządzeń, maszyn, aparatury badawczej, patentów, technologii, ale na końcu inwestycji musi pojawić się nowy produkt. I właśnie to musi być zasadniczym celem całego przedsięwzięcia.
Co ta innowacyjność oznacza, jak należy ją rozumieć? Projekt, który ma zostać dofinansowany ze środków działania 2.2, musi dotyczyć innowacyjności co najmniej na poziomie województwa lubuskiego, czyli wytworzony produkt ma mieć na tym obszarze charakter nowości. Innowacja nie obejmuje modernizacji, rutynowych ulepszeń poprawiających parametry techniczne, funkcjonalność produktu, sezonowych zmian itp.
Cechę nowości powinien udowodnić przedsiębiorca starający się o grant. Dlatego już na etapie oceny formalnej konieczne jest przedstawienie opinii o innowacyjności sporządzonej według wzoru zamieszczonego w dokumentacji konkursowej. Taka opinia wydawana jest przez jednostkę naukową w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki. W praktyce mogą to być:
- podstawowe jednostki organizacyjne uczelni w rozumieniu statutów tych uczelni (wydziały, instytuty),
- placówki naukowe Polskiej Akademii Nauk,
- instytuty badawcze,
- międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, działające na terenie Polski,
- jednostki organizacyjne posiadające status jednostki badawczo-rozwojowej.
Taką opinię mogą także przygotować:
- centra badawczo-rozwojowe działające w oparciu o ustawę o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej,
- stowarzyszenia naukowo-techniczne o zasięgu ogólnopolskim lub branżowe izby gospodarcze, których zakres działania jest związany z inwestycją.
Natomiast opinie wystawione przez sprzedawców lub producentów nie będą przez władze samorządowe honorowane. Jeżeli przedsiębiorca nie dostarczy odpowiedniego dokumentu, wniosek o dofinansowanie zostanie odrzucony. To znaczy, że nie będzie on podlegał dalszej ocenie, a firma straci tym samym szanse na uzyskanie grantu.
Rzecz o finansach
Zgodnie z przywołanym rozporządzeniem wsparcie dla małych i średnich firm może sięgać odpowiednio nawet 70 proc. i 60 proc. kosztów inwestycji. Jednak w tym wypadku przedsiębiorcy muszą się liczyć ze znacznie niższymi dopłatami. Zgodnie z regulaminem konkursu będzie to 35 proc., przy czym maksymalna wartość dotacji dla jednego projektu to 2 mln zł. Na cały konkurs władze samorządowe zarezerwowały 25 mln zł. I właśnie tyle zostanie podzielone między projekty, które uzyskają największą liczbę punktów w trakcie oceny.
Aplikacje należy składać w Departamencie Lubuskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, Urząd Marszałkowski, ul. Św. Jadwigi 1, 65-065 Zielona Góra albo w wydziale zamiejscowym urzędu w Gorzowie Wlkp., ul. Łokietka 22 (66-400 Gorzów Wlkp.). Szczegółowe informacje o konkursie znajdują się na stornie www.lrpo.lubuskie.pl. Tam także można znaleźć wzór wniosku, umowy o dofinansowanie, kryteria służące ocenie projektów.
Alternatywne źródła energii
Konkurs o dotacje na projekty inwestycyjne to nie jedyny sposób na pozyskanie unijnych dotacji w regionie lubuskim. Od 30 lipca do 28 sierpnia będzie także prowadzony nabór wniosków do działania 3.2 „Poprawa jakości powietrza, efektywności energetycznej oraz rozwój i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii". W tym wypadku o granty mogą walczyć zarówno przedsiębiorcy, jak i m.in. jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia, spółki prawa handlowego ze 100-proc. udziałem JST, zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia, organizacje pozarządowe, szkoły wyższe, jednostki naukowe, administracja rządowa (w tym, parki narodowe i krajobrazowe).
W grę wchodzi zdobycie dotacji na:
- termomodernizację obiektów użyteczności publicznej z podziałem na obiekty oświatowe oraz obiekty nie będące obiektami oświatowymi,
- budowę instalacji do wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych.
W wypadku inwestycji objętych zasadami pomocy publicznej (czyli zwykle tam, gdzie będą je realizować przedsiębiorcy) dofinansowanie może sięgać 50 proc. poniesionych kosztów. Na konkurs przeznaczono 39 mln zł. Więcej informacji znajduje się na stronie www.lrpo.lubuskie.pl.