Zatrudniony na pół etatu już w styczniu miał około 60 nadgodzin. Co się dzieje, gdy pracownik przekroczy 150 nadliczbówek, czyli limit dla całego roku kalendarzowego?
W pierwszej kolejności, stosownie do art. 151 § 5 kodeksu pracy, u zatrudnionych na część etatu strony w angażu powinny ustalić dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w nim wymiar czasu pracy.
Ich przekroczenie uprawnia zatrudnionego, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych. Jeśli takiego ustalenia nie ma, po przekroczeniu przez pracownika obowiązującego go wymiaru należy mu się wynagrodzenie za nadgodziny.
Art. 151 § 3 k.p. ogranicza natomiast liczbę nadgodzin możliwych do przepracowania w ciągu roku kalendarzowego do 150. Limit ten dotyczy zadań wykonywanych w godzinach nadliczbowych, gdy pracodawca ma szczególne potrzeby.
Nie odnosi się on jednak do pracy w nadgodzinach w razie konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia, zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. Po przepracowaniu przez podwładnego dopuszczalnej liczby godzin nadliczbowych w ciągu roku kalendarzowego (niezależnie od tego czy wypracował je w jednej czy w kilku firmach) pracodawca nie może powierzyć wykonywania dalszych zadań w nadgodzinach.
Jeśli szef zleci pracę ponad dopuszczalny limit, zatrudniony ma prawo odmówić jej wykonania. Ponadto dopuszczający do zadań powyżej takiej granicy naraża się na grzywnę od 1000 do 30 000 złotych (art. 281 pkt 5 k.p.).
Kodeks pracy pozwala jednak ustalić inną maksymalną liczbę nadgodzin w roku kalendarzowym niż 150. Zgodnie z art. 151 § 4 k.p. można to zrobić w układzie zbiorowym pracy lub regulaminie pracy albo w umowie o pracę, gdy pracodawca nie jest objęty uzp lub nie musi ustalać regulaminu pracy. Określając dopuszczalny limit, szef musi pamiętać o art. 131 k.p.
Zgodnie z nim czas pracy łącznie z nadgodzinami nie może przekraczać przeciętnie 48 godzin tygodniowo w przyjętym okresie rozliczeniowym.
Autor jest radcą prawnym, partner z kancelarii Budzowska Fiutowski i Partnerzy Radcowie Prawni
Zobacz serwisy: