W tym roku Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR) ogłosił rozpoczęcie Programu Finansowania Rozwoju Energii Zrównoważonej w Polsce (PolSEFF). Jego celem jest zwiększenie efektywności zużycia energii oraz konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw. Łączna wartość programu wynosi 150 milionów euro. Fundusze będą dystrybuowane przez uczestniczące w programie banki i firmy leasingowe. Banki pośredniczące to: BNP Paribas Fortis, Bank BGŻ, Bank Millennium. Finansowanie można uzyskać w formie kredytu lub leasingu.

Projekty realizowane w ramach programu można podzielić na cztery grupy:

- przedsięwzięcia inwestycyjne mające na celu zwiększenie sprawności energetycznej o co najmniej 20 proc. w skali roku; chodzi na przykład o poprawę stanu technicznego i/lub wymianę kotłów, odzysk ciepła i pary wodnej; po pomyślnym zakończeniu projektu (weryfikacji przez niezależnego eksperta wskazanego przez EBOR) przedsiębiorca może uzyskać dotację w wysokości 10 proc. finansowania uzyskanego w ramach PolSEFF lub 15 proc. w przypadku projektów kogeneracji i trigeneracji;

- przedsięwzięcia zwiększające efektywność wykorzystania energii w budynkach; są to inwestycje w odnawialne źródła energii lub urządzenia podnoszące efektywność jej wykorzystania; mają umożliwić zmniejszenie o 30 proc. zużycia energii w budynkach komercyjnych i administracyjnych używanych przez firmy z sektora MSP; inwestycja zgłoszona do finansowania musi spełniać wymogi audytu; nie można uzyskać kredytu na finansowanie nowych budynków, które zgodnie z przepisami muszą spełniać krajowe normy dotyczące zużycia energii; premie inwestycyjne wynoszą 10 proc. finansowania uzyskanego w ramach PolSEFF lub 15 proc. – dla projektów osiągających roczne oszczędności w zużyciu energii w całym budynku na poziomie co najmniej 40 proc.;

- inwestycje w odnawialne źródła energii; środki można pozyskać na niewielkie źródła energii odnawialnej służące do produkcji energii elektrycznej, ogrzewania lub schładzania, zastępujące paliwa kopalne; finansowanie nie obejmuje: inwestycji związanych z biopaliwami wykorzystywanymi w transporcie, energetyką wodną, energetyką wiatrową, ogniwami fotowoltaicznymi (ogniwa słoneczne); aby zapewnić zysk z inwestycji i krótki okres zwrotu, projekty, które zostaną zakwalifikowane do finansowania, muszą generować przynajmniej 3 kWh energii elektrycznej (lub ekwiwalentu) rocznie na każde 1 euro nakładów inwestycyjnych (3 kWh energii elektrycznej odpowiadają około 10 kWh energii cieplnej); premie inwestycyjne wynoszą 10 proc. finansowania uzyskanego w ramach PolSEFF oraz 15 proc. – w przypadku projektów dotyczących energii odnawialnej, generujących przynajmniej 4 kWh energii elektrycznej (lub ekwiwalentu) rocznie na każde 1 euro nakładów inwestycyjnych (4 kWh energii elektrycznej odpowiada około 13,3 kWh energii cieplnej);

- inwestycje w wybrane technologie zwiększające efektywność wykorzystania energii w budynkach; do uzyskania 10 proc. premii uprawnia zakup jakiegokolwiek urządzenia znajdującego się na Liście Zakwalifikowanych Urządzeń; zasada ta dotyczy projektów o maksymalnym finansowaniu do 250 tys. euro; inwestycje o większych potrzebach kapitałowych mogą być zatwierdzone i uzyskać premię inwestycyjną na podstawie analizy PolSEFF pod kątem efektywności energetycznej, poprawy klasy energetycznej budynku lub zastosowania energii odnawialnej (refundacja może przekraczać 10 proc.).

Kredyt oferowany we współpracy z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym można znaleźć w ofercie BPN Paribas Fortis Banku czy BOŚ Banku. Z kredytu mogą korzystać małe i średnie przedsiębiorstwa zatrudniające mniej niż 250 pracowników.

Okres finansowania wynosi od dwóch do 12 lat. Realizacja inwestycji nie może trwać dłużej niż trzy lata od podpisania umowy kredytowej. Wkład własny wynosi 15 – 20 proc. w zależności od banku.

Kredyt udzielany jest w złotych, dolarach i euro. Jego maksymalna wysokość to 12,5 mln euro, a maksymalny koszt finansowanego projektu – 25 mln euro (lub równowartość w innej walucie). Oprocentowanie jest zmienne, ustalane według stawki WIBOR 3M, LIBOR 3M (dla dolarów), EURIBOR 3M (dla euro); do stawki tej jest dodawana marża (ustalana w drodze negocjacji) pomniejszona o premię EBI.

Nie tylko termomodernizacja

BOŚ Bank oferuje kredyty udzielane ze środków rządowego banku niemieckiego KfW. Kredyt EKOodnowa może być przeznaczony na przedsięwzięcia przyjazne środowisku i zwiększające wartość majątku trwałego firmy. Może to być wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, termomodernizacja obiektów usługowych i przemysłowych, unieszkodliwianie wyrobów zawierających azbest itp.

Oferta jest skierowana do sektora MSP i mikroprzedsiębiorstw. Maksymalny okres kredytowania wynosi do dziesięciu lat. Zależy od okresu realizacji inwestycji oraz oceny zdolności kredytowej firmy.

Kredytu udziela się w złotych i euro. Jego maksymalna wysokość to 85 proc. wartości kredytowanego przedsięwzięcia, jednak nie więcej niż 250 tys. euro (lub równowartość w złotych). Karencja w spłacie kapitału wynosi do dwóch lat.

Z kolei Kredyt z Klimatem przeznaczony jest na inwestycje zmniejszające zużycie energii i prowadzące do ograniczenia emisji CO2. Efekty te można uzyskać poprzez: termomodernizację budynków mieszkalnych oraz obiektów usługowych i przemysłowych, instalację kolektorów słonecznych, instalację pomp ciepła, modernizację systemów grzewczych. Maksymalny okres kredytowania to 10 lat, minimalny cztery lata. Kredyt udzielany jest w złotych i euro. Maksymalnie wynosi 85 proc. wartości kredytowanego przedsięwzięcia, nie więcej niż 500 tys. euro (lub równowartość w złotych). Można się ubiegać o dwuletnią karencję w spłacie.

Dopłaty do preferencyjnych kredytów

Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) oferuje kilka programów finansowania inwestycji proekologicznych. Dopłaty są przyznawane do oprocentowania preferencyjnych kredytów bankowych.

Pierwszy program, nazywany potocznie OZE 1, dotyczy odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji. Jego budżet w latach 2009 – 2012 wyniesie ok. 1,5 mld zł. Program obejmuje 15-letnie nisko oprocentowane pożyczki, pokrywające do 75 proc. kwalifikowanych kosztów inwestycji (nie więcej niż 50 mln zł) przekraczających 10 mln zł. Zależnie od rentowności inwestycji istnieje możliwość umorzenia do 50 proc. pożyczki.

Kolejny program, OZE 2, też dotyczy odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji, ale jest realizowany we współpracy z dziesięcioma wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska (w Białymstoku, Gdańsku, Olsztynie, Opolu, Poznaniu, Rzeszowie, Szczecinie, Toruniu, Warszawie i Wrocławiu). Środki w wysokości 560 mln zł, przekazane przez NFOŚiGW wojewódzkim funduszom, będą przeznaczone na 15-letnie pożyczki o stałym oprocentowaniu (2 proc.), finansujące do 75 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji o wartości od 0,5 do 10 mln zł. Celem programu jest zasilenie rynku dodatkowymi 120 MW zielonej energii.

W ramach programu „Energetyczne wykorzystanie zasobów geotermalnych" przedsiębiorstwa mające koncesję na poszukiwanie lub rozpoznanie wód geotermalnych mogą się ubiegać w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej o dotację na

wykonanie badań środowiskowych (w tym odwiertu badawczego), zmierzających do wykorzystania tych wód do produkcji energii. Małe i średnie przedsiębiorstwa mogą liczyć na dofinansowanie do 70 proc. kosztów kwalifikowanych, ale nie więcej niż 12 mln zł. Budżet programu do końca 2013 roku wynosi 103 mln zł.

Inne kredyty ekologiczne

BOŚ Bank

- Kredyt z Dobrą Energią przeznaczony na finansowanie przedsięwzięć z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Kredytem można sfinansować budowę biogazowni, farm wiatrowych, instalacji energetycznego wykorzystania biomasy. Jest udzielany w złotych. Maksymalna kwota wynosi do 80 proc. kosztu netto inwestycji, a gdy jednym ze źródeł finansowania są dotacje UE – do 90 proc. Okres kredytowania – do 15 lat, dopuszczalny okres karencji w spłacie kapitału – do 18 miesięcy. Oprocentowanie zmienne, oparte na stawce WIBOR 3M/6M powiększonej o marżę banku.

- Kredyty na urządzenia i wyroby służące ochronie środowiska. Chodzi o zakup lub montaż takich urządzeń, jak: kolektory słoneczne, pompy ciepła, rekuperatory, przydomowe oczyszczalnie ścieków, systemy dociepleń budynków. Maksymalna kwota kredytu – do 100 proc. kosztów zakupu i kosztów montażu, okres kredytowania – do ośmiu lat, oprocentowanie zmienne, ustalane na podstawie uchwały zarządu banku. W przypadku zawarcia umowy między bankiem a sprzedawcą bądź producentem urządzeń oprocentowanie kredytu może wynosić od 1 proc. w skali roku.

Bank BGŻ

Kredyt Zielona Energia przeznaczony jest na finansowanie budowy elektrowni wiatrowych, instalacji do wytwarzania energii elektrycznej i/lub energii cieplnej z biomasy albo biogazu. Możliwość karencji w spłacie kapitału do dwóch lat. Kredyt udzielany w złotych, euro i dolarach. Okres spłaty do 15 lat. Oprocentowanie zmienne, ustalane na podstawie WIBOR, LIBOR lub EURIBOR 1M/3M plus indywidualnie negocjowana marża. Warunkiem uruchomienia kredytu jest przedstawienie koncesji na wytwarzanie energii ze źródeł odnawialnych, wydawanej przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki.

Premia termomodernizacyjna z BGK

- O premię termomodernizacyjną mogą się ubiegać właściciele lub zarządcy: budynków mieszkalnych, budynków zbiorowego zamieszkania, budynków użyteczności publicznej stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego i wykorzystywanych przez nie do zadań publicznych, lokalnej sieci ciepłowniczej, lokalnego źródła ciepła.

- Premia przysługuje w przypadku realizacji przedsięwzięć, których celem jest: zmniejszenie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej, zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do budynków, zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła, całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne, ewentualnie zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji (obowiązek uzyskania oszczędności w zużyciu energii określonych w ustawie).

- Wartość premii wynosi 20 proc. wykorzystanego kredytu, nie więcej niż 16 proc. wydatków na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego i nie więcej niż dwukrotność przewidywanych rocznych oszczędności energii ustalonych w wynku audytu energetycznego.

- Podstawowym warunkiem formalnym ubiegania się o premię jest dołączenie do wniosku audytu energetycznego (składa się go wraz z wnioskiem kredytowym).