Dzień wolny za święto przysługuje tylko wtedy, gdy święto wypada w innym dniu niż niedziela. Oczywiście, pod warunkiem że dzień ten jest w firmie wolny od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy.
[b]Gdyby 1 lub 3 maja przypadał w sobotę, która zazwyczaj w firmach jest dniem wolnym od pracy, wówczas pracodawca musiałby oddać pracownikom inny dzień wolny. [/b]Jeśli jednak takie święto przypada w tygodniu lub w niedzielę, pracodawca nie ma takiego obowiązku.
[srodtytul]Byle nie w niedzielę[/srodtytul]
Warto pamiętać o kodeksowej zasadzie wyrażonej w art. 130 § 2 k.p., zgodnie z którą każde święto przypadające w okresie rozliczeniowym w dniu innym niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o osiem godzin. Nie ma znaczenia liczba takich dni świątecznych.
Pracodawca musi przy tym pamiętać, że takie zmniejszenie wymiaru czasu pracy nie może być przyczyną obniżenia pracownikowi wynagrodzenia wypłacanego za ten okres. Pensja bowiem przysługuje za liczbę godzin pracy ustaloną na podstawie art. 130 k.p.
Podstawę takiego obliczenia stanowi przeciętna tygodniowa norma czasu pracy, czyli 40 godzin. Mnoży się ją przez liczbę pełnych tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym. Tygodnie liczy się od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego.
Do otrzymanej liczby dodaje się iloczyn wynikający z pomnożenia ośmiu godzin (tyle wynosi dobowa norma czasu pracy) przez liczbę dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku.
[srodtytul]Na zleceniu wolno[/srodtytul]
Pracodawcy muszą też pamiętać o innej ważnej zasadzie, zgodnie z którą, jeśli prowadzą działalność handlową, nie mogą w trakcie majówki powierzać pracy osobom zatrudnionym w ich firmach na podstawie umowy o pracę. Czy jednak w sytuacji, gdy pracodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji lodów i sprzedaży detalicznej wyrobów cukierniczych, może prowadzić działalność w dniach 1 i 3 maja? Z takim pytaniem zwrócił się do nas jeden z naszych czytelników.
Jak już wspomnieliśmy, art. 151[sup]9a[/sup] k.p. wyraźnie zakazuje pracy w placówkach handlowych w dni świąteczne. 1 i 3 maja są właśnie takimi dniami świątecznymi. Zakaz jednak nie obejmuje samej działalności w tych dniach. Przepisy wskazują jedynie, że w święto nie może być świadczona praca przez pracownika, tj. przez osobę zatrudnioną na podstawie umowy o pracę. W tym dniu pracować mogą: właściciel (przedsiębiorca) oraz osoby świadczące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych.
Tu uwaga! Nie można z pracownikiem zawrzeć umowy-zlecenia na pracę w dniu świątecznym, aby obejść zakaz pracy w handlu podczas majówki.
[srodtytul]Pomoże REGON[/srodtytul]
Czym jednak jest placówka handlowa? Departament Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej stwierdził, że z uwagi na brak definicji tego pojęcia w kodeksie pracy należy przy jego wykładni posługiwać się posiłkowo Polską Klasyfikacją Działalności (PKD) oraz wyjaśnieniami występującymi w słownikach języka polskiego. Przydatne może być także orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Sądu Najwyższego.
Korzystając z tych źródeł, można przyjąć, że pojęcie „placówka handlowa” występujące w kodeksie pracy obejmuje wszelkie instytucje i zakłady, których główną działalnością jest działalność handlowa – zarówno hurtowa, jak i detaliczna – a więc, które kupują wyroby w celu ich sprzedaży.
O tym, czy główną działalnością danej placówki jest działalność handlowa, będzie świadczyć zapis w wydanym przez urząd statystyczny zaświadczeniu o numerze identyfikacyjnym REGON, według wzoru stanowiącego odpowiednio załączniki nr 2 – 4 do rozporządzenia omawiającego sposób i metodologię prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej. W zaświadczeniu tym wpisywany jest m.in. rodzaj przeważającej działalności wg PKD oraz wg Europejskiej Klasyfikacji Działalności. O to, żeby prawidłowo wskazać działalność przeważającą, powinien się troszczyć przedsiębiorca.
Zdaniem resortu pracy i ubezpieczeń społecznych przepisy zawarte w art. 151[sup]9a[/sup] k.p. oznaczają zakaz wykonywania pracy w święta we wszystkich placówkach handlowych przez osoby mające status pracownika, a więc zatrudnione na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Zakaz ten odnosi się do każdego pracownika zatrudnionego w takiej placówce, niezależnie od tego, na jakim stanowisku wykonuje swoje zadania.
A zatem zakaz obejmuje nie tylko pracowników bezpośrednio dokonujących sprzedaży towarów, ale także innych, zapewniających funkcjonowanie placówki handlowej.
[ramka][b]Uwaga [/b]
O prawie do otwarcia placówki w dzień świąteczny decyduje rodzaj działalności wpisany we wpisie REGON jako przeważający.[/ramka]
[i]Podstawa prawna:
– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=170670786662AF1A8754F78636C8B107?id=71689]ustawa z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (DzU nr 4, poz. 28 ze zm.)[/link]
– art. 130 § 2, art. 151[sup]9a[/sup] [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D9EB4D53E6B79F6D5F48BCDAE5D78820?id=76037]kodeksu pracy (DzU z 1998 r. nr 21, poz. 94 ze zm.)[/link]
– [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=FD3971EE95089B1ED91CFC5BF0D5C367?id=79166]rozporządzenie Rady Ministrów z 27 lipca 1999 r. w sprawie sposobu i metodologii prowadzenia i aktualizacji rejestru podmiotów gospodarki narodowej, w tym wzorów wniosków, ankiet i zaświadczeń oraz szczegółowych warunków i trybu współdziałania służb statystyki publicznej z innymi organami prowadzącymi urzędowe rejestry i systemy informacyjne administracji publicznej (DzU nr 69, poz. 763 ze zm.)[/link][/i]