[b]Pracuję w mediach i obowiązuje mnie 40-godzinny tydzień pracy. Oczywiście jeśli zachodzi potrzeba, to pracuję dłużej i są to nadgodziny. Czy praca w sobotę i w niedzielę powinna być wynagradzana dodatkowo (bo jest to dzień świąteczny)? Czy za taką pracę należą mi się tylko nadgodziny, i to wyłącznie do odebrania jako dzień wolny (jeśli pracowałem 8 godz.)? Czy przysługuje mi rekompensata finansowa, jeśli przez trzy miesiące nie zdołam odebrać tych nadgodzin?[/b]
[b]Odpowiada - Edyta Garlicka, menedżer i radca prawny w Deloitte Legal, Pasternak i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza sp.k.:[/b]
Jeżeli zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy pracownik ma pracować 40 godzin, w dniach do poniedziałku do piątku, to wykonywanie pracy w sobotę, jak również w niedzielę będzie podlegać regulacjom szczególnym przewidzianym w [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksie pracy[/link].
Oczywiście dotyczy to sytuacji, w której praca jest świadczona w te dni za zgodą i wiedzą pracodawcy, a powierzenie jej do wykonania pracownikowi wynika ze szczególnych potrzeb pracodawcy, co, jak oceniam, może mieć miejsce w przypadku pracy w mediach.
Jeżeli zaś pracownik sam zadecydował, że będzie pracował dodatkowo w te dni, bez zgody i wiedzy pracodawcy, to zastosowanie zasad rekompensaty za pracę wykonywaną w niedziele i święta może być w pewnych sytuacjach wyłączone.
Istotne jest to, że [b]w inny sposób będzie traktowana praca wykonywana w sobotę niż ta wykonywana przez pracownika w niedzielę[/b].
I tak [b]jeżeli pracownik pracował w sobotę, która ma być dla niego dniem wolnym od pracy, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy, to przysługuje mu w zamian dzień wolny od pracy[/b], i to w terminie z nim uzgodnionym (art. 151[sup]3[/sup] k.p.).
Chodzi tu o pracę w dni wolne inne niż niedziele i święta. Dzień wolny musi zostać udzielony do końca okresu rozliczeniowego ustalonego dla danego pracownika. Jeżeli więc okres rozliczeniowy wynosi trzy miesiące, to pracownikowi musi być udzielony dzień wolny w tym terminie.
Pracodawca nie może zwolnić się z obowiązku udzielenia dnia wolnego poprzez wypłacenie na rzecz pracownika wynagrodzenia za pracę w tym dniu wraz z dodatkami za pracę w godzinach nadliczbowych.
Jeśli jednak taki dzień wolny nie zostanie udzielony, co nie powinno mieć miejsca jako stojące w sprzeczności z przepisami prawa pracy, to pracownikowi będzie przysługiwało wynagrodzenie za pracę w tym dniu oraz ewentualnie rekompensata za pracę w godzinach nadliczbowych.
[b]Pracownik ma prawo do dnia wolnego niezależnie od tego, ile godzin przepracował w wolną sobotę, nie musi przepracować pełnych 8 godzin.[/b]
Jeżeli na przykład pracuje od poniedziałku do piątku w wymiarze 8 godzin każdego dnia, a w wolną sobotę przepracował tylko 2 godziny, to i tak będzie mu przysługiwał cały dzień wolny.
Gdyby natomiast w sobotę przepracował aż 13 godzin, to oprócz dnia wolnego będzie mu przysługiwać dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych.
Nieco inaczej będzie natomiast traktowana praca w niedzielę, której wykonywanie dopuszczalne jest zresztą jedynie w wyjątkowych sytuacjach, np. przy pracach użytecznych społecznie.
[b]Jeżeli pracownik wykonywał pracę w niedzielę, to pracodawca jest zobowiązany zapewnić mu dzień wolny od pracy w okresie sześciu dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli[/b] (art. 151[sup]11[/sup] k.p.), chyba że udzielenie dnia wolnego w tym terminie nie jest możliwe.
Wówczas można udzielić dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego (np. trzymiesięcznego okresu rozliczeniowego, jeżeli taki został ustalony dla danego pracownika).
Podobnie jak w przypadku pracy w sobotę, pracownikowi będzie przysługiwać prawo do całego dnia wolnego, niezależnie od liczby przepracowanych w niedzielę godzin.
[b]W przypadku braku możliwości udzielenia dnia wolnego od pracy w tym terminie z przyczyn obiektywnych pracownikowi przysługiwać będzie dodatek do wynagrodzenia w wysokości 100 proc. pensji za każdą godzinę przepracowaną w niedzielę.[/b]
A zatem [b]przy pracy wykonywanej w niedzielę (także w święta), inaczej niż w przypadku pracy w sobotę, możliwe jest wypłacenie wynagrodzenia za pracę w ten dzień wraz z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych zamiast udzielenia dnia wolnego[/b].