W ustawie z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych znajdują się informacje kto może pełnić funkcję członka zarządu w spółce kapitałowej.
Po pierwsze: posiada zdolność do czynności prawnych
Zgodnie z art. 18 członkiem zarządu, rady nadzorczej albo likwidatorem może być tylko osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych. Zgodnie z art. 11 kodeksu cywilnego pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z uzyskaniem pełnoletności.
CZYTAJ TEŻ: Kontrola służbowej poczty elektronicznej
Od chwili urodzenia każdy człowiek posiada tylko zdolność prawną. Zdolnością do czynności prawnych jest działaniem we własnym imieniu w sposób ważny i prawnie wiążący. Zdolność do nabywania praw i zaciągania zobowiązań oraz przyjmowania i składania oświadczeń woli. Taka osoba nie może być częściowo lub całkowicie ubezwłasnowolniona
Po drugie: nie może być karana
W Kodeksie spółek handlowych wymieniono również rodzaje przestępstw, na podstawie których osoba nie może pełnić tych funkcji. Wykluczone są osoby, które skazano prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa:
– Ustawy z 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny:
XXXIII – przestępstwa przeciwko ochronie informacji (art. 265-269) m.in. ujawnienie lub wykorzystanie wbrew przepisom ustawy informacji o klauzurze ,,tajne” lub ,,ściśle tajne”; ujawnienie lub wykorzystanie informacji wbrew przepisom ustawy informacji zdobytych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą;
XXXIV – przestępstwa przeciwko wiarygodności dokumentów (art. 270 -277) m.in. podrabianie lub przerabianie dokumentów, faktur; poświadczenie nieprawdy w wystawianych dokumentach;
XXXV – przestępstwa przeciwko mieniu (art. 278- 295) m.in. przywłaszczenie lub kradzież cudzego mienia;
XXXVI – przestępstwa przeciwko obrotowi gospodarczemu i interesom majątkowym w obrocie cywilnoprawnym (art. 296-309);
XXXVII – przestępstwa przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi (art. 310- 316 ) m.in. podrabianie pieniędzy lub innych środków płatniczych, puszczanie ich w obieg.
– Ustawy z 15 września 2000r. Kodeks spółek handlowych
art. 587 – ogłoszenie nieprawdziwych danych;
art. 590 – umożliwienie bezprawnego głosowania na walnym zgromadzeniu oraz bezprawne wykonywania praw mniejszości;
art. 591 – posługiwanie się przy głosowaniu fałszywym dokumentem.
CZYTAJ TEŻ: Jak szybko trzeba poinformować pracodawcę o zakażeniu?
Zakaz powstały na podstawie powyższych przepisów ustaje z upływem piątego roku od dnia uprawomocnienia się wyroku skazującego, chyba że wcześniej nastąpiło zatarcie skazania. W terminie trzech miesięcy od daty uprawomocnienia się wyroku skazującego skazany może złożyć wniosek do sądu (który wydał wyrok) o zwolnienie go z zakazu lub skrócenie zakazu pełnienia funkcji w spółce handlowej. Nie jest to jednak możliwe w przypadku przestępstw popełnionych umyślenie.
Kto nie może być członkiem zarządu – wyroku sądu
W wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 22 lutego 2019 r. (VII AGa 1850/18) podkreślono, brak skuteczności wyboru osoby, która nie spełnia wymagań ustawy k.s.h.:
,,W ocenie bowiem Sądu Apelacyjnego powołanie do zarządu spółki kapitałowej osoby, która nie spełnia warunków wynikających z art. 18 § 2 k.s.h. jest nieskuteczne”.
CZYTAJ TEŻ: Pandemia zmieniła pracowników. Oczekują większej swobody
W tym samym tonie orzekł Sąd Najwyższy z 25 kwietnia 2018 r. (IV CSK 321/17): ,,Powołanie osoby prawomocnie skazanej za przestępstwo objęte zakazem określonym w art. 18 k.s.h. należy uznać za nieważne wobec naruszenia bezwzględnie obowiązującego przepisu prawa przez czynność prawną spółki, jaką jest dokonanie przez jej organ wyboru takiej osoby członkiem zarządu. Czynności dokonywane przez taką osobę są zatem również nieważne. Dotyczy to zarówno czynności materialno-prawnych, jak i procesowych. W sytuacji, w której Spółka pozbawiona była organu powołanego do jej reprezentowania (zarządu), a nie mógł być w takim stanie rzeczy umocowany jej pełnomocnik do występowania w postępowaniu sądowym, zachodziła nieważność postępowania przewidziana przez art. 379 pkt 2 k.p.c.”