Jednak nie zawsze władze gminy bez żadnych oporów sprzedadzą im pożądaną nieruchomość. Może się zdarzyć, że gmina znacznie chętniej grunty wydzierżawi, niż sprzeda.
W takich przypadkach podstawową formą obciążenia nieruchomości gminnych jest przetarg. Jednak odnosi się to tylko do konkretnych kategorii umów. Zgodnie z art. 37 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zawarcie umów: użytkowania, najmu lub dzierżawy na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata albo na czas nieoznaczony, następuje w drodze przetargu. Z tego więc wynika wniosek, że zawarcie umów dzierżawy gruntów gminnych na okres do 3 lat nie wymaga przetargu. Organy gminy mają więc w tym zakresie daleko idącą swobodę.