Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 3 października 2012 r. (II PK 62/12).
Stan faktyczny
Pracodawca odbył spotkanie z pracownikiem, podczas którego przekazał mu pismo o wypowiedzeniu umowy o pracę. Pracownik zapoznał się z treścią pisma, a następnie odmówił jego podpisania. Po upływie dwóch miesięcy od dokonania wypowiedzenia, odwołał się do sądu, wnosząc o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania.
Rozstrzygnięcia sądów
Sąd I instancji uwzględnił powództwo pracownika. Uznał, że wypowiedzenie nie zostało dokonane skutecznie. Sąd II instancji zmienił ten wyrok i oddalił powództwo. Uznał, że wypowiedzenie zostało dokonane skutecznie i zgodnie z prawem, a odmowa przyjęcia przez pracownika pisma o wypowiedzeniu umowy nie miała na to żadnego wpływu. Nie było zatem podstaw do przywrócenia terminu na wniesienie odwołania do sądu. Sprawa trafiła do Sądu Najwyższego.
SN stwierdził, że wypowiedzenie umowy o pracę zostało skutecznie dokonane w momencie, w którym pracownik zapoznał się z treścią pisma o wypowiedzeniu. Odmowa podpisania pisma nie wpływa na skuteczność wypowiedzenia.
Zdaniem eksperta
Sławomir Paruch, radca prawny, partner w kancelarii Raczkowski Paruch
W przypadku składania oświadczeń woli o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia, stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 61 k.c., oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę jest skuteczne w momencie, w którym doszło do pracownika w taki sposób, że pracownik miał możliwość zapoznania się z jego treścią (a więc w praktyce – miał możliwość przeczytać pismo o wypowiedzeniu umowy). Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się w tej kwestii (por. wyroki z 23 stycznia 1997 r., I PKN 501/97 oraz z 13 grudnia 1996 r., I PKN 41/96).
Wypowiedzenie umowy o pracę zostanie dokonane skutecznie, jeżeli pracodawca podczas spotkania z pracownikiem przedłoży mu pismo o wypowiedzeniu umowy, umożliwiając tym samym zapoznanie się z jego treścią. Nie ma znaczenia, jak zareaguje pracownik – czy przyjmie pismo i czy je podpisze. Ani odmowa przyjęcia pisma, ani odmowa jego podpisania przez pracownika, nie wpływa na skuteczność wypowiedzenia (to samo dotyczy pisma o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia). Wystarczy, że pracownik miał możliwość zapoznania się z pismem. Jeżeli świadomie tego nie zrobił, chcąc uniemożliwić pracodawcy wypowiedzenie umowy, nie będzie to miało wpływu na skuteczność działania pracodawcy.
Odrębną kwestią jest ocena zasadności wypowiedzenia oraz jego zgodności z prawem, jednak w każdym przypadku będzie ono skuteczne.
To samo dotyczy podwójnego awizowania pisma o wypowiedzeniu (rozwiązaniu) umowy o pracę na adres do doręczeń wskazany przez pracownika. Takie podwójne awizo jest wystarczające, jeżeli pracownik miał możliwość odebrania przesyłki i zapoznania się z pismem, ale świadomie tego nie zrobił.
Odmowa przyjęcia przez pracownika pisma o wypowiedzeniu umowy o pracę, które zawierało prawidłowe pouczenie o prawie odwołania się do sądu pracy, nie stanowi podstawy do przywrócenia pracownikowi uchybionego terminu na wniesienie odwołania. Tym bardziej, jeżeli przedstawione pracownikowi pismo o wypowiedzeniu umowy było zgodne z wymogami określonymi w kodeksie pracy (a w szczególności zawierało pouczenie o prawie i terminie odwołania się do sądu). Pracownik, który go nie przyjął, nie może następnie twierdzić, że pracodawca nie poinformował go o możliwości, terminie oraz trybie odwołania i nie może wnosić na tej podstawie o przywrócenie terminu na wniesienia odwołania (tak np. wyroki SN z 14 marca 2004 r., I PK 429/03 oraz z 13 grudnia 1996 r., I PKN 41/96).
