Czy w angażu lub odrębnym od umowy o pracę dokumencie zawierającym zakres obowiązków służbowych pracodawca może umieścić postanowienie, że zatrudniony musi wykonywać wszelkie czynności nakazane przez przełożonego bez ich sprecyzowania? Czy podwładny musi takie zadania zrealizować? – pyta czytelnik.
Obowiązkiem pracodawcy jest m.in. zaznajamianie podwładnych z zakresem ich zadań oraz sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach (art. 94 pkt 1 k.p.).
Praktyka pokazuje, że najczęściej zakres obowiązków służbowych konkretyzuje się w oddzielnym dokumencie. Powinien on być zgodny z rodzajem umówionej pracy (patrz przykład zakresu obowiązków pracownika biurowego).
Zdarza się, że zakres obowiązków kończy się postanowieniem, w świetle którego pracownik ma obowiązek wykonywać również inne czynności polecone przez przełożonego. Taki zapis nie pozwala jednak szefowi na pełną autonomię w powierzeniu etatowcowi każdego dodatkowego zadania. Ta nadprogramowa aktywność nie może odbiegać od zakresu umówionej pracy. Oznacza to, że etatowiec ma prawo odmówić realizacji dodatkowych obowiązków niezgodnych z tym wykazem, nawet gdy zatrudniający oferuje zapłatę za nie (patrz wymiana korespondencji służbowej między pracodawcą a pracownikiem).
„Powinność zaznajomienia pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków oraz ze sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach (art. 94 pkt 1 k.p.) może być zrealizowana również w formie informacji ustnej, której treść uwzględnia charakter pracy i skalę jej złożoności, a także wykształcenie i zawodowe doświadczenie pracownika". Tak uznał Sąd Najwyższy w nadal aktualnym wyroku z 7 stycznia 1998 r. (I PKN 457/97). Z kolei w wyroku z 29 maja 2007 r. (II PK 317/06) SN podniósł, że „zobowiązanie pracownika w regulaminie pracy do zapoznawania się z innymi regulaminami, instrukcjami i przepisami obowiązującymi na jego stanowisku pracy nie wyłącza wymogu pracodawcy zaznajamiania pracowników podejmujących pracę z zakresem ich obowiązków i sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach (art. 94 pkt 1 k.p.)".
podstawa prawna: art. 94 pkt 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1502)
Przykład zakresu obowiązków
SZCZEGÓŁOWY ZAKRES OBOWIĄZKÓW PRACOWNIKA BIUROWEGO