Stale rosnącą grupę wśród nowych przedsiębiorców stanowią tzw. samozatrudnieni, czyli osoby, które otwierają działalność gospodarczą, nie rezygnując przy tym ze współpracy ze swoim dotychczasowym pracodawcą. Dla takich osób jedną z podstawowych kwestii jest sprawdzenie, który wariant – etat czy działalność – jest bardziej opłacalny, jeśli chodzi o wysokość dochodu na rękę.
Jakie koszty
Punktem wyjścia do takiej analizy jest określenie wydatków, które mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w ramach prowadzonej firmy. Uzyskując przychody ze stosunku pracy, podatnik ma stałe, niskie koszty uzyskania przychodów, które wynoszą 111,25 zł (w przypadku zatrudnienia u jednego pracodawcy znajdującego się w miejscowości zamieszkania pracownika).
Działalność gospodarcza daje natomiast możliwość obniżenia zobowiązań z tytułu podatku dochodowego dzięki wyższym niż w przypadku etatu kosztom uzyskania przychodów. Obniżając podstawę opodatkowania, automatycznie obniża się kwotę podatku.
Najczęściej zaliczane przez przedsiębiorców do kosztów uzyskania przychodów są następujące wydatki: koszty rozmów telefonicznych, eksploatacji samochodu (w tym benzyny, myjni, olejów, zmiany opon, ubezpieczenia, przeglądów), amortyzacja samochodu (miesięcznie można zaliczyć w koszty stałą kwotę, np. przy nowym samochodzie osobowym, o wartości początkowej 60 tys. zł brutto, można przez 5 lat zaliczać miesięcznie w koszty ok. 900 zł; nie dotyczy aut w leasingu), raty leasingowe, zakup komputera, programów komputerowych, materiałów biurowych itp., a także koszt usługi księgowej.
Próg opłacalności
Właśnie ze względu na różną strukturę kosztów uzyskania przychodów nie ma możliwości jednoznacznego wskazania progu opłacalności jednej z form. Przy bardzo rygorystycznym założeniu, że jedynym kosztem uzyskania przychodu z działalności gospodarczej (opodatkowanej 19-proc. podatkiem liniowym) są składki na ubezpieczenie społeczne (nowi przedsiębiorcy mają możliwość w dwóch pierwszych latach prowadzenia działalności opłacania preferencyjnych składek ZUS, które obecnie wynoszą 153,12 zł, jest to jednak preferencja dostępna tylko dla osób, które nie rozpoczynają współpracy z byłym pracodawcą), próg przychodów, które warunkują opłacalność założenia własnej firmy, wynosi ok. 5,5 tys. zł.
Przy tej kwocie wynagrodzenie z etatu będzie wyższe o ok. 90 zł (przy zwykłym ZUS) niż z własnej działalności. Jeżeli oprócz składek ZUS przedsiębiorca poniesie inne koszty uzyskania przychodu, jak np. amortyzacja samochodu (900 zł), koszty związane z eksploatacją samochodu (400 zł), rozmowy telefoniczne (100 zł), amortyzacja środków trwałych stanowiących wyposażenie biura, jak np. biurko, fotel, komputer (łącznie 600 zł), a jego przychód zostanie przyjęty w kwocie 6640 zł (czyli faktyczny koszt zatrudnienia, jaki ponosi pracodawca zatrudniający pracownika z wynagrodzeniem 5500 zł), to własna działalność wygrywa z etatem już o ok. 1200 zł.
