Urlop macierzyński – zarówno podstawowy, jak i dodatkowy, a także urlop rodzicielski to uprawnienia tylko dla pracowników. Nie skorzystają z nich inni ubezpieczeni niebędący na etacie. Jednak beneficjentami nowelizacji kodeksu pracy są nie tylko zatrudnieni na umowach o pracę.

Na wydłużoną wypłatę zasiłku macierzyńskiego może także liczyć każda ubezpieczona, która urodziła dziecko w 2013 r. Zarówno przedsiębiorcza mama, która przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, jak i ta pracująca na zleceniu czy kontrakcie i płacąca chorobową składkę, dłużej dostanie zasiłek macierzyński, jeśli terminowo dotrzyma niezbędnych formalności.

Prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą mają prawo do zasiłkowych pieniędzy za czas odpowiadający etatowemu rodzicielskiemu wolnemu (art. 29 ust. 5 ustawy zasiłkowej). Wydłużenie pracowniczych dodatkowych urlopów macierzyńskich i wprowadzenie nowego urlopu rodzicielskiego spowodowało, że automatycznie wydłużył się macierzyński okres zasiłkowy wszystkim ubezpieczonym łożącym na ubezpieczenie chorobowe. Ale samo zwiększenie okresu zasiłkowego (o 28 tygodni – 2 tygodnie dodatkowego macierzyńskiego + 26 rodzicielskiego) nie oznacza, że przedsiębiorcza mama otrzyma zasiłek bez dodatkowych formalności.

Uwaga na daty

Bizneswoman, która w dniu wejścia nowych regulacji, czyli 17 czerwca 2013 r., pobierała zasiłek macierzyński za pierwsze 20 tygodni po porodzie (czyli za okres odpowiadający pracowniczemu urlopowi macierzyńskiemu), aby otrzymać 100-proc. świadczenie przez kolejne 6 tygodni, musi pofatygować się do ZUS i złożyć pisemny wniosek o kontynuację wypłaty zasiłku.

A to dlatego, że warunkiem przyznania i wypłaty zasiłku macierzyńskiego za okres określony jako okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dla przedsiębiorcy jest pisemny wniosek złożony w tej sprawie przed terminem rozpoczęcia korzystania z zasiłku za ten okres. Taką procedurę przewiduje § 18 rozporządzenia z 2 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2012 r. poz. 444).

Przedsiębiorcze matki, które 17 czerwca pobierały zasiłek macierzyński za okres odpowiadający dodatkowemu urlopowi macierzyńskiemu, także muszą udać się do ZUS i złożyć kolejny wniosek o dalszą wypłatę zasiłkowych pieniędzy zarówno za czas wydłużonego o 2 tygodnie dodatkowego urlopu macierzyńskiego, jak i nowego 26. urlopu rodzicielskiego. Pisemny wniosek o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za „uzupełniający" okres muszą złożyć nie później niż do dnia zakończenia okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego w dotychczasowym wymiarze.

Powrót do zasiłku

Prowadzący działalność czy zleceniobiorcy, którym dziecko urodziło się w 2013 r., a którzy 17 czerwca br. nie pobierali zasiłku macierzyńskiego, mają prawo do „uzupełniającej" części zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu dodatkowego. Jest to różnica między nowym a dotychczasowym wymiarem. Przysługuje im także zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego, jeśli do 24 czerwca zadeklarowali chęć skorzystania z tego uprawnienia. Jeśli terminowo złożyli pisemny wniosek o wypłatę świadczenia za uzupełniającą 2-tygodniową część dodatkowego urlopu macierzyńskiego, ZUS przedłuży jego wypłatę.

Następnie osoby te mogą wystąpić o wypłatę zasiłku macierzyńskiego za okres urlopu rodzicielskiego – nie później niż do dnia zakończenia wydłużonego okresu zasiłku macierzyńskiego. Gdy nie upilnują tego terminu, będzie to brzemienne w skutkach – ubezpieczony przez swoją opieszałość sam pozbawi się prawa do zasiłkowych pieniędzy.

Uwaga!

Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje pod warunkiem podlegania ubezpieczeniu chorobowemu w pierwszym dniu przedłużonego okresu wypłaty zasiłku macierzyńskiego.