Pamiętajmy, że aby budować na gruncie, nie trzeba być jego właścicielem. Trzeba jednak wykazać prawo do dysponowania gruntem. Chodzi nie tylko o prawo własności, lecz także użytkowanie wieczyste, zarząd, ograniczone prawa rzeczowe albo prawa wynikające ze stosunku zobowiązaniowego, czyli umów. Należy, do wniosku o pozwolenie na budowę, dołączyć oświadczenie o prawie do dysponowania gruntem (jego wzór określa rozporządzenie z 23 czerwca 2003 r. – DzU nr 120, poz. 1127 ze zm.). Zdobycie samego pozwolenia na budowę też nie jest proste i wymaga przedstawienia rozlicznych dokumentów.

Dużo prościej jest otworzyć sklep w już istniejącym lokalu, ale i w tym przypadku często może się okazać, że konieczna jest zmiana sposobu użytkowania. Trzeba ją zgłosić w starostwie, i to jeszcze zanim do niej dojdzie. Dopiero po otrzymaniu decyzji wolno przystąpić do prac adaptacyjnych. Czasem zakres prac dostosowawczych jest na tyle duży, że konieczne będzie pozwolenie na budowę. Konieczne będzie zatem wystąpienie o warunki zabudowy na przebudowę ze zmianą sposobu użytkowania. Lepiej zatem zadbać o te formalności z odpowiednim wyprzedzeniem. To na wypadek, gdyby się okazało, że tam, gdzie zaplanowaliśmy, otworzenie sklepu, nie będzie możliwe.

Wizyta w sanepidzie

W wypadku sklepu przedsiębiorca, poza rejestracją, wyborem formy prowadzonej działalności i sposobu rozliczania z fiskusem, a także dopełnieniem formalności związanych z zatrudnieniem pracowników oraz znalezieniem odpowiedniego lokalu, będzie musiał powiadomić Państwową Inspekcję Sanitarną (PIS). Sprawuje ona nadzór m.in. nad warunkami zdrowotnymi żywności. Zakres działania PIS określa ustawa z 14 marca 1985 r. (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 122, poz. 851 ze zm.). Zgodnie z nią PIS w dziedzinie bieżącego nadzoru sanitarnego sprawuje kontrolę przestrzegania przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne dotyczące m.in.: utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości, zakładów pracy, warunków produkcji, transportu, przechowywania i sprzedaży żywności.

Przedsiębiorca, który zamierza otworzyć sklep, ma – na podstawie ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 136, poz. 914 ze zm.) – obowiązek zgłosić lokal, w którym będzie prowadzona działalność handlowa, do sanepidu w celu wydania opinii.

Po zakończeniu prac budowlanych lub adaptacyjnych należy złożyć wniosek o zatwierdzenie zakładu i wpis do rejestru. Wniosek składa się do powiatowego inspektora sanitarnego. Trzeba to zrobić najpóźniej na 14 dni przed planowanym uruchomieniem dzia- łalności.

Do wniosku trzeba też dołączyć aktualny odpis z KRS albo zaświadczenie o wpisie do centralnej ewidencji działalności gospodarczej (w zależności od formy prowadzonej działalności – indywidualnie czy w spółce).

Jeśli spełnione są stawiane przez przepisy wymagania, zostanie wydana decyzja o zatwierdzeniu lub warunkowym zatwierdzeniu zakładu. Na tej podstawie nastąpi wpis do rejestru zakładów.

Dobre praktyki

W sklepie spożywczym nie obejdzie się też bez zasad HACCP oraz dobrej praktyki higienicznej. Przy czym w małych obiektach wystarczą zasady uproszczone, w dużych – nie obejdzie się już bez pełnego HACCP.

HACCP to nic innego jak postępowanie mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa żywności przez identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń z punktu widzenia wymagań zdrowotnych żywności oraz ryzyka wystąpienia zagrożeń podczas przebiegu wszystkich etapów produkcji i obrotu żywnością czy produktami spożywczymi.

Zezwolenia i koncesje

Z prowadzeniem sklepu spożywczego wiąże się też konieczność uzyskania pozwolenia – gdy przedsiębiorca chce sprzedawać napoje alkoholowe.

Wydaje je wójt, burmistrz albo prezydent miasta właściwy ze względu na lokalizację punktu sprzedaży (z tym że na obrót hurtowy napojami alkoholowymi o zawartości powyżej 18 proc. alkoholu zezwolenie wydaje minister gospodarki, a na sprzedaż hurtową napojami o zawartości alkoholu do 18 proc. – marszałek województwa). Są trzy rodzaje zezwoleń: A (piwo), B (wino) lub C (wódka).

Zezwolenia wydawane są oddzielnie dla każdego rodzaju napojów alkoholowych po uzyskaniu pozytywnej opinii gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych o zgodności lokalizacji punktu sprzedaży z uchwałami rady gminy dotyczącymi zasad usytuowania miejsc sprzedaży i ustalonego limitu zezwoleń. Za zezwolenie trzeba uiścić opłatę. Wnosi się ją na rachunek gminy, jeszcze przed wydaniem zezwolenia. Wynosi ona:

-525 zł – za zezwolenie na sprzedaż napojów zawierających do 4,5 proc. alkoholu oraz piwa,

-525 zł – za zezwolenie na sprzedaż napojów zawierających powyżej 4,5 proc., do 18 proc. (z wyjątkiem piwa),

-2100 zł – przy sprzedaży napojów zawierających powyżej 18 proc. alkoholu.

Opłaty we wspomnianej wysokości wnoszą przedsiębiorcy rozpoczynający w tym zakresie działalność. Natomiast przedsiębiorcy kontynuujący sprzedaż napojów alkoholowych obowiązani są do złożenia do 31 stycznia pisemnego oświadczenia o wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w punkcie sprzedaży w roku poprzednim. Oni będą wnosili opłatę, której wysokość zależna będzie od wielkości sprzedaży w roku poprzednim.