Pod powszechnie używanym terminem „biuro podróży” kryją się dwa rodzaje podmiotów: organizator turystyki – przedsiębiorca organizujący imprezę turystyczną, i agent turystyczny – przedsiębiorca, którego działalność polega na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki mających zezwolenia w kraju lub na rzecz innych usługodawców mających siedzibę w kraju.
Procedurę zakładania i funkcjonowania biur podróży określa ustawa z 29 sierpnia 1997 o usługach turystycznych.
Biuro podróży w pełnym tego słowa znaczeniu to organizator turystyki. Przygotowuje imprezę turystyczną, na która składają się co najmniej dwie usługi turystyczne tworzące jednolity program i objęte wspólną ceną, jeżeli usługi te obejmują nocleg lub trwają ponad 24 godziny albo jeżeli program przewiduje zmianę miejsca pobytu.
Natomiast działalność agenta turystycznego (tzw. agencje turystyczne) jest ograniczona do sprzedawania imprez turystycznych organizowanych przez inne podmioty.
Na zlecenie klientów
Założenie biura podróży przez osobę fizyczną wymaga oczywiście zarejestrowania działalności gospodarczej we właściwym urzędzie gminy/urzędzie miasta, zgodnie z procedurą określoną w ustawie z 19 listopada 1999 Prawo działalności gospodarczej (chyba że mamy do czynienia ze spółką, która podlega rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym).
Trzeba jednak pamiętać, że działalność gospodarcza w zakresie organizowania imprez turystycznych i pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych jest działalnością regulowaną w rozumieniu przepisów ustawy z 2 lipca 2004 o swobodzie działalności gospodarczej i wymaga uzyskania wpisu w rejestrze organizatorów turystyki i pośredników turystycznych.
Oznacza to, że nie można podjąć działalności gospodarczej w tym zakresie bez spełnienia tego warunku.
Działalnością regulowaną nie jest natomiast działalność gospodarcza agentów turystycznych, polegająca na stałym pośredniczeniu w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych na rzecz organizatorów turystyki mających wpis do rejestru lub na rzecz innych usługodawców posiadających siedzibę w kraju.
Jakie wymagania
Organ prowadzący rejestr działalności regulowanej dokonuje wpisu na wniosek przedsiębiorcy po złożeniu przez niego oświadczenia o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania tej działalności.
Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą w zakresie organizowania imprez turystycznych i pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych jest obowiązany spełniać następujące warunki:
- zapewnić klientom na wypadek swojej niewypłacalności pokrycie kosztów ich powrotu z imprezy turystycznej do miejsca wyjazdu lub planowanego powrotu z imprezy turystycznej, jeśli organizator turystyki lub pośrednik turystyczny wbrew obowiązkowi nie zapewnia tego powrotu;
- zapewnić klientom zwrot wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną w wypadku gdy z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu, impreza turystyczna nie zostanie zrealizowana;
- zapewnić klientom zwrot części wpłat wniesionych tytułem zapłaty za imprezę turystyczną, odpowiadającą części imprezy turystycznej, która nie zostanie zrealizowana z przyczyn dotyczących organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego oraz osób, które działają w ich imieniu.
Aby osiągnąć powyższe cele, przedsiębiorca zawiera
- umowę gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej lub
- umowę ubezpieczenia na rzecz klientów albo
- przyjmuje wpłaty klientów wyłącznie na rachunek powierniczy, jeżeli wykonuje usługi turystyczne wyłącznie na terenie kraju i złoży marszałkowi województwa oświadczenie o przyjmowaniu wpłat na rachunek powierniczy.
Przedsiębiorca składa marszałkowi województwa oryginały lub potwierdzone przez podmioty, które je podpisały, odpisy kolejnych umów, o których mowa powyżej, nie później niż 14 dni przed upływem terminu obowiązywania umowy poprzedniej; przedsiębiorcy zaprzestający działalności gospodarczej są zwolnieni z tego obowiązku, jeżeli zawiadomią marszałka województwa o zaprzestaniu działalności organizatora turystyki lub pośrednika turystycznego.
Obowiązki w praktyce
Przedsiębiorca będący organizatorem turystyki lub pośrednikiem turystycznym, który w ramach wykonywanej działalności jednocześnie działa jako agent turystyczny, jest obowiązany:
- wykonywać działalność tylko na rzecz organizatorów turystyki wpisanych do rejestru;
- w umowie zawieranej z klientem wskazywać jednoznacznie właściwego organizatora turystyki, którego reprezentuje;
- działać na podstawie ważnej umowy agencyjnej.
Rola marszałka województwa
Organem właściwym do prowadzenia rejestru jest marszałek województwa właściwy ze względu na siedzibę przedsiębiorcy. To do niego składa się wniosek o wpis do rejestru organizatorów turystyki, który musi zawierać:
- firmę (nazwę) przedsiębiorcy, jego siedzibę i adres, w przypadku gdy przedsiębiorca jest osobą fizyczną adres zamieszkania;
- NIP, jeśli przedsiębiorca ma taki numer;
- określenie przedmiotu działalności;
- określenie zasięgu terytorialnego wykonywanej działalności (obszar kraju, kraje europejskie lub kraje pozaeuropejskie);
- wskazanie głównego miejsca wykonywania działalności objętej wpisem do rejestru oraz oddziałów;
- imiona i nazwiska osób upoważnionych do kierowania działalnością przedsiębiorcy oraz działalnością jego oddziałów.
Co dołączyć
Do wniosku należy dołączyć oryginał umowy gwarancji bankowej lub ubezpieczeniowej albo umowy ubezpieczenia na rzecz klientów oraz oświadczenie o treści:
„Oświadczam, że dane zawarte we wniosku o wpis do rejestru organizatorów turystyki i pośredników turystycznych są kompletne i zgodne z prawdą oraz że spełniam warunki wykonywania działalności w zakresie organizowania imprez turystycznych i pośredniczenia na zlecenie klientów w zawieraniu umów o świadczenie usług turystycznych, określone w ustawie z 29 sierpnia 1997 o usługach turystycznych”.
Oświadczenie powinno również zawierać:
-firmę przedsiębiorcy oraz jego siedzibę i adres;
- oznaczenie miejsca i datę złożenia oświadczenia;
- podpis osoby uprawnionej do reprezentowania przedsiębiorcy, ze wskazaniem imienia i nazwiska oraz pełnionej funkcji.
Sumy zabezpieczeń
Wysokość zabezpieczeń finansowych, o których mowa powyżej, określają rozporządzenia ministra finansów.
Są one pochodną m.in. zakresu terytorialnego działania poszczególnych firm turystycznych oraz wielkości ich przychodów (szczegółowe opisanie wyliczania wysokości wymaganych zabezpieczeń to temat na oddzielny artykuł).
Minimalne sumy gwarancji bankowej wynoszą:
- 40 tys. – 67 tys. euro dla wycieczek pozaeuropejskich i europejskich z lotem czarterowym,
- 7,5 tys. – 13 tys. euro dla wycieczek europejskich bez uwzględnienia lotu czarterowego,
- 4,5 tys. – 7,5 tys. euro dla wycieczek krajowych i do państw sąsiadujących z Polską.
Siedem dni na wpis
Marszałek województwa wydaje z urzędu zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru. Za wydanie zaświadczenia o wpisie należy wnieść opłatę skarbową 514 zł.
Możliwe jest także złożenie opisanego już wniosku o wpis do działalności regulowanej wraz z oświadczeniem również we właściwym organie ewidencyjnym (urzędzie gminy/urzędzie miasta) ze wskazaniem organu prowadzącego rejestr działalności regulowanej.
Marszałek województwa jest obowiązany dokonać wpisu przedsiębiorcy do rejestru w terminie siedmiu dni od dnia wpływu wniosku o wpis wraz z oświadczeniem o spełnieniu warunków wymaganych do wykonywania działalności gospodarczej, dla której rejestr jest prowadzony.
Jawny rejestr
Rejestr organizatorów turystyki i pośredników turystycznych jest jawny. Każdy ma prawo dostępu do zawartych w nim danych za pośrednictwem organu, który prowadzi rejestr. Dla przedsiębiorcy wpisanego do rejestru prowadzi się akta rejestrowe, obejmujące w szczególności dokumenty stanowiące podstawę wpisu oraz decyzje dotyczące wykreślenia wpisu.
Trzeba pamiętać, że ustawa o usługach turystycznych zawiera przesłanki, których zaistnienie skutkować będzie właśnie wykreśleniem z rejestru. Obowiązkiem marszałka województwa jest prostowanie z urzędu wpisów do rejestru zawierających oczywiste błędy lub niezgodności ze stanem faktycznym.
Przedsiębiorca jest obowiązany zgłosić zmianę danych wpisanych do rejestru w terminie 14 dni od dnia zajścia zdarzenia, które spowodowało zmianę tych danych, czyli np. w sytuacji zmiany adresu firmy biuro podróży musi o tym zawiadomić właściwego marszałka województwa.
Należy pamiętać także, że przedsiębiorca jest obowiązany przechowywać wszystkie dokumenty niezbędne do wykazania spełniania warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej.
Komentarz
Prowadzenie biura podróży to typowa działalność regulowana. U jej podstaw leży przekonanie ustawodawcy, że niektóre typy działalności gospodarczej muszą znajdować się pod szczególną kontrolą państwa. Na czym ona polega w praktyce?
Po pierwsze, na uprzednim sprawdzeniu możliwości wykonywania przez daną osobę (podmiot) konkretnych czynności charakterystycznych dla określonego rodzaju działalności gospodarczej. Po drugie, na kontrolowaniu, czy ta zdolność nie zmienia się w czasie.
Regulowanie działalności gospodarczej ma na celu przede wszystkim ochronę osób korzystających z danego rodzaju usług, czyli ochronę przed zaistnieniem ryzykownych dla konsumentów sytuacji. Stąd na przykład szczególne wymogi dla touroperatorów w zakresie konstruowania umów bankowych i ubezpieczeniowych.
Autor jest p.o. dyrektora departamentu dialogu społecznego Pracodawcy RP
Czytaj
»
Zorganizujesz wycieczkę nie mając kwalifikacji
Zobacz
»
»
»
Nasze poradniki
:
