Uchwalona 1 kwietnia ustawa nowelizująca kodeks spółek handlowych ma przynieść długo oczekiwaną rewolucję w rejestracji spółek z o.o. Dokona się ona na kilku obszarach. Przede wszystkim wprowadzona zostanie możliwość rejestrowania spółek z o.o. (tylko tego typu spółek) online, a zatem bez konieczności stosowania formy aktu notarialnego.

Po drugie termin (jedynie instrukcyjny) na rozpatrzenie wniosku o wpis spółki do KRS zostanie skrócony z siedmiu dni do 24 godzin. Dodatkowo e-rejestracja spółki z o.o. nie będzie wymagała wpłaty kapitału zakładowego przed rejestracją spółki.

Wzorzec umowy trzeba zaakceptować

Celem wprowadzanych zmian jest radykalne ułatwienie i przyspieszenie zakładania najpopularniejszego w naszym kraju typu spółki kapitałowej, a tym samym poprawa dramatycznej pozycji Polski w rankingach dotyczących „łatwości prowadzenia biznesu”.

W nowej regulacji jest niewątpliwie jedno ograniczenie. Szybka rejestracja będzie możliwa jedynie wtedy, gdy przedsiębiorca zaakceptuje standardowy i zarazem niemożliwy do zmodyfikowania na tym etapie (z wyłączeniem wyboru wariantów dopuszczonych przez program) wzorzec umowy spółki.

Wzorzec ten będzie określony na podstawie aktu wykonawczego do ustawy wydawanego przez ministra sprawiedliwości. Zmiana umowy spółki zarejestrowanej w szybkim trybie będzie możliwa, ale dopiero po jej zarejestrowaniu przez sąd rejestrowy. Pierwsza i kolejne zmiany umowy spółki wymagać już będą tradycyjnej formy aktu notarialnego.

Przypuszczać zatem należy, że w celu szybkiego utworzenia spółki i rozpoczęcia działalności gospodarczej wielu przedsiębiorców będzie stosować e-rejestrację, wykorzystując ustalony wzorzec umowy, a następnie modyfikować go przed notariuszem w celu uzupełnienia o bardziej rozbudowane konstrukcje.

Zawarcie umowy spółki nastąpi po wypełnieniu formularza umowy spółki online i opatrzeniu umowy podpisem elektronicznym. W tej procedurze wystarczy zwykły podpis elektroniczny, nie ma zatem wymogu stosowania bezpiecznego podpisu elektronicznego weryfikowanego za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu.

W ciągu siedmiu dni

Kapitał zakładowy spółek tworzonych online wymagać będzie pokrycia wyłącznie wkładami pieniężnymi. Odmiennie niż w spółkach tworzonych tradycyjnie wkłady te nie muszą być wniesione przed zgłoszeniem spółki do rejestracji. Wystarczy, że kapitał zostanie pokryty (w całości) w terminie siedmiu dni od wpisania spółki do KRS.

Istotne jest, że brak uiszczonego kapitału w chwili rejestracji wymaga ujawnienia zarówno w rejestrze przedsiębiorców KRS, jak i w pisemnych oświadczeniach spółki. Także wymagane według przepisów kodeksu spółek handlowych wzory podpisów członków zarządu nowo utworzonej spółki mogą być złożone sądowi rejestrowemu w późniejszym terminie, tj. w ciągu siedmiu dni od daty rejestracji spółki.

Szybka rejestracja spółki wyeliminuje instytucję spółki „w organizacji”, co wzmocni bezpieczeństwo obrotu i uwiarygodni tworzoną spółkę.

Zmiany te z uwagi na uwarunkowania organizacyjno-technologiczne wymagać będą dłuższych przygotowań, dlatego nowe przepisy wejdą w życie dopiero 1 stycznia 2012.

Dalsze konsekwencje

Zmiany w kodeksie spółek handlowych wymuszają też zmiany w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym, kodeksie postępowania cywilnego oraz ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Podmiotów zakładających spółkę za pomocą systemu teleinformatycznego nie będzie obowiązywała zasada „jednego okienka”, co oznacza, że korzystając z szybkiej rejestracji spółki wnioski do urzędu statystycznego oraz skarbowego i ZUS przedsiębiorca będzie musiał składać we własnym zakresie, bezpośrednio do tych urzędów.

Ponadto korzystający z szybkiej ścieżki rejestracji muszą opłacić wniosek z chwilą złożenia go elektronicznie, nie będzie można ubiegać się o zwolnienie od kosztów sądowych.

Komentarz

Na temat nowelizacji, mimo jej niezaprzeczalnych atutów, pojawiają się komentarze krytyczne. Negatywnie ocenia się przede wszystkim to, że szybka rejestracja może wpływać na bezpieczeństwo obrotu z powodu braku nadzoru notariusza nad procesem konstruowania spółki. Są też wątpliwości co do możliwości tworzenia spółek, które w pierwszych dniach działalności nie będą miały środków finansowych.

Biorąc jednak pod uwagę konieczność użycia zestandaryzowanego wzorca, którego zmiana jest możliwa praktycznie zaraz po rejestracji spółki, ryzyko ustalenia umowy spółki w sposób nieprzemyślany czy błędny jest zminimalizowane. Natomiast jeśli chodzi o brak kapitału zakładowego w chwili rejestracji spółki, to należy zauważyć, że nawet wpłata minimalnego kapitału zakładowego (5 tys. zł) nie gwarantuje wypłacalności spółki.

Ryzyko związane jest z użyciem w trybie e-rejestracji zwykłego podpisu elektronicznego. Brak weryfikacji wiążącej się z zastosowaniem bezpiecznego podpisu elektronicznego w rozumieniu przepisów ustawy z 2001 r. o podpisie elektronicznym może prowadzić do pewnych nadużyć, polegających np. na tworzeniu spółek przy wykorzystaniu cudzych lub fikcyjnych danych osobowych.

Choć pole do nadużyć z pewnością powstanie, należy mieć nadzieję, że niezaprzeczalne korzyści nowej regulacji przeważą. W kwestii ochrony przed nieuczciwymi kontrahentami jak zawsze pomocne jest dokładne zapoznanie się z danymi o kontrahencie zawartymi w KRS i weryfikacja umocowania osób reprezentujących kontrahenta.

Autorka jest radcą prawnym w kancelarii K&L Gates Jamka sp.k.

Czytaj też artykuły:

Zobacz więcej w serwisach:

» Firma » Zakładanie firmy » Zakładamy spółkę » Spółka z o.o.

» Firma » Zakładanie firmy » Rejestracja » W sądzie

» Firma » Firma w sądzie » Krajowy Rejestr Sądowy

Firma

»

Spółki

»

Kapitały w spółce

»

Kapitał zakładowy