Chociaż formalnym pracodawcą jest agencja pracy tymczasowej, to w rzeczywistości praca jest wykonywana na rzecz pracodawcy użytkownika.
Ten ostatni wykonuje obowiązki i korzysta z praw przysługujących pracodawcy w zakresie niezbędnym do organizowania pracy z udziałem pracownika tymczasowego. Przejawia się to m.in. w obowiązku prowadzenia ewidencji czasu pracy właśnie przez pracodawcę użytkownika, choć nie jest pracodawcą.
[srodtytul]Zasada równego traktowania[/srodtytul]
Pracownik tymczasowy w okresie wykonywania pracy na rzecz pracodawcy użytkownika nie może być traktowany mniej korzystnie w zakresie warunków pracy i innych warunków zatrudnienia niż pracownicy zatrudnieni bezpośrednio przez tego pracodawcę użytkownika na takim samym lub podobnym stanowisku pracy.
[b]Zasada równości obejmuje przede wszystkim wynagrodzenie.[/b] Zakaz mniej korzystnego traktowania pracownika tymczasowego w zakresie wynagrodzeń obejmuje wszystkie składniki płacy. Wysokość wynagrodzenia pracownika tymczasowego oraz pracowników stałych w przedsiębiorstwie pracodawcy użytkownika powinna być taka sama, a ewentualne różnice muszą być uzasadnione obiektywnymi okolicznościami.
Pracodawca użytkownik ma obowiązek poinformować agencję pracy tymczasowej o wynagrodzeniu za pracę, która ma być powierzona pracownikowi tymczasowemu. Informacja ta powinna mieć charakter ogólny, co oznacza, że powinna zawierać postanowienia regulaminu wynagradzania czy układu zbiorowego dotyczące wynagrodzeń, ale pracodawca użytkownik nie powinien w niej ujawniać indywidualnych wynagrodzeń swoich pracowników.
[b] Zasada równego traktowania dotyczy również dostępu do szkoleń mających na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych.[/b] W przypadku szkoleń organizowanych przez pracodawcę użytkownika z prawa do równego traktowania korzystają wyłącznie pracownicy tymczasowi wykonujący pracę na rzecz tego pracodawcy użytkownika przynajmniej sześć tygodni.
[srodtytul]Równy dostęp [/srodtytul]
Pracownik tymczasowy nie może być odsunięty od prawa do bezpośredniego zatrudnienia. Agencja pracy tymczasowej i pracodawca użytkownik nie mogą ustalić między sobą warunku niezatrudnienia pracownika tymczasowego przez pracodawcę użytkownika po zakończeniu wykonywania pracy. Takie ustalenie jest nieważne i nie ogranicza w żaden sposób możliwości zatrudnienia pracownika tymczasowego.
Pracownik tymczasowy ma prawo dostępu do informacji o wolnych miejscach pracy. Pracodawca użytkownik jest obowiązany informować pracowników tymczasowych o wolnych stanowiskach pracy tymczasowej, na których zamierza zatrudnić pracowników. Informacja powinna być przekazana w sposób przyjęty u tego pracodawcy użytkownika (np. poprzez wywieszenie na tablicy ogłoszeń).
[srodtytul]Prawo do urlopu[/srodtytul]
Pracownikowi tymczasowemu przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze dwóch dni za każdy miesiąc pracy. Prawo do urlopu zależy nie od faktycznego wykonywania pracy, ale od pozostawania w dyspozycji pracodawcy użytkownika. Pracownik tymczasowy nie nabywa prawa do urlopu w przypadku zatrudnienia poniżej jednego miesiąca. Wymiar urlopu jest niezależny od stażu pracy oraz wykształcenia pracownika tymczasowego.
Pracodawca użytkownik ustala z agencją pracy tymczasowej zasady korzystania z urlopu przez pracownika tymczasowego. Strony mogą ustalić, że urlop nie zostanie wykorzystany w naturze podczas pracy u tego pracodawcy użytkownika.
Jednakże jeżeli okres wykonywania pracy na rzecz danego pracodawcy użytkownika obejmuje sześć miesięcy lub okres dłuższy, pracodawca użytkownik jest obowiązany umożliwić pracownikowi tymczasowemu wykorzystanie w tym okresie urlopu wypoczynkowego w terminie uzgodnionym z tym pracownikiem.
[srodtytul]Zasady BHP[/srodtytul]
Pracodawca użytkownik jest obowiązany zapewnić pracownikowi tymczasowemu bezpieczne i higieniczne warunki pracy w miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy tymczasowej.
Pracodawca użytkownik dostarcza pracownikowi tymczasowemu odzież i obuwie robocze oraz środki ochrony indywidualnej, zapewnia napoje i posiłki profilaktyczne, przeprowadza szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ustala okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy, przeprowadza ocenę ryzyka zawodowego oraz informuje o tym ryzyku.
Brak zapewnienia pracownikowi tymczasowemu bezpiecznych i higienicznych warunków pracy stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny.
Jest również istotne, że pracownik tymczasowy w okresie wykonywania pracy tymczasowej na rzecz pracodawcy użytkownika ma prawo do korzystania z urządzeń socjalnych pracodawcy użytkownika na zasadach przewidzianych dla pracowników zatrudnionych przez tego pracodawcę użytkownika.
[srodtytul]Są pewne ograniczenia[/srodtytul]
Pracodawca użytkownik wykonuje w pewnym zakresie prawa pracodawcy wobec pracownika tymczasowego, ale ich zakres jest znacznie węższy aniżeli w przypadku klasycznego zatrudnienia. Ograniczono możliwość zmiany warunków pracy – pracodawca użytkownik nie może stosować do pracownika tymczasowego art. 42 § 4 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=B5E347C50E4D2860978BAD3D891C7A48?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link] ani też powierzać mu wykonywania pracy na rzecz i pod kierownictwem innego podmiotu.
Pracodawca użytkownik musi mieć na uwadze, że – mimo braku umowy o pracę – spoczywają na nim określone obowiązki wobec pracownika tymczasowego, które wynikają wprost z ustawy i które nie mogą być uchylone przez odpowiednie zapisy w umowie o współpracy z agencją pracy tymczasowej.
[ramka][b]Uwaga [/b]
Jeśli pracodawca naruszy zasadę równego traktowania pracowników tymczasowych, to pracownik tymczasowy może dochodzić odszkodowania od agencji, a ta z kolei może żądać od pracodawcy użytkownika zwrotu równowartości odszkodowania.[/ramka]
[ramka][b]Szkodę naprawi agencja[/b]
Jeżeli pracownik tymczasowy wyrządzi szkodę pracodawcy użytkownikowi, obowiązana do naprawienia wyrządzonej szkody jest agencja pracy tymczasowej. Naprawa szkody następuje na zasadach i w granicach obowiązujących pracownika zgodnie z przepisami o odpowiedzialności materialnej pracowników.
W przypadku nieumyślnego wyrządzenia szkody przez pracownika tymczasowego, odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi tymczasowemu w dniu wyrządzenia szkody. Jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, agencja odpowiada za powstałą szkodę do pełnej wysokości.
Agencja nie ponosi jednak odpowiedzialności za szkodę w takim zakresie, w jakim pracodawca użytkownik lub inna osoba przyczyniła się do jej powstania lub zwiększenia. Jeśli agencja pracy tymczasowej wypłaci odszkodowanie pracodawcy użytkownikowi, ma prawo dochodzenia od pracownika tymczasowego zwrotu równowartości wypłaconego odszkodowania.
Do agencji pracy tymczasowej zastosowanie znajdą takie przepisy o przedawnieniu, jakie obowiązywałyby pracownika.
To oznacza, że – zgodnie z ogólną zasadą – termin przedawnienia wynosi trzy lata od dnia, kiedy roszczenie stało się wymagalne.[/ramka]
[ramka][b]Uwaga[/b]
W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego agencja pracy tymczasowej wypłaca ekwiwalent pieniężny w zamian za ten urlop lub jego niewykorzystaną część.[/ramka]
[i]Autorka jest radcą prawnym w Kancelarii Prawnej Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy we Wrocławiu[/i]