[b]Odpowiada Grzegorz Nowaczek - prawnik w kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr:[/b]
Przypomnę najpierw, że zgodnie z art. 130 § 2 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=AE89BF528781D2C42167CAF23691862B?id=76037]kodeksu pracy[/link] każde święto przypadające w okresie rozliczeniowym w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o osiem godzin.
Jeśli święto wypada w dniu roboczym (tak jak np. 11 listopada 2009 r. dla pracowników pracujących od poniedziałku do piątku), czas faktycznie przepracowany w danym okresie rozliczeniowym przez pracownika równy jest wymiarowi jego czasu pracy. Natomiast w przypadku, gdy święto to wypada w innym dniu niż dzień roboczy, czyli np. 26 grudnia, który w tym roku wypada w sobotę, wymiar czasu pracy pracownika zostaje obniżony, a liczba godzin pracy w przypadku świadczenia pracy we wszystkich dniach roboczych pozostanie taka sama.
A zatem [b]pracodawcy będą musieli zapewnić pracownikom inny dzień wolny w zamian za 26 grudnia, jeśli sobota nie będzie w ich firmach dniem pracy.[/b] Mogą wyznaczyć różne dni wolne dla poszczególnych grup pracowników (np. w celu zachowania ciągłości pracy zakładu). Mają też prawo uzgadniać z poszczególnymi zatrudnionymi inne terminy niż te, które są wyznaczone dla całej załogi.
[b]Pracodawcy jednak nie mogą postanawiać w wewnętrznych zarządzeniach, że osoby przebywające na urlopie wypoczynkowym nie mają prawa do wspomnianego dnia wolnego za święto wypadające w sobotę.[/b] W przeciwnym wypadku doszłoby do naruszenia przez firmę przepisów o czasie pracy, a pracownikowi mogłoby przysługiwać roszczenie o dodatek za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 100 proc.
Załóżmy, że w firmie X dzień 31 grudnia jest wyznaczony jako wolny od pracy za drugi dzień świąt Bożego Narodzenia wypadający w sobotę. Z zakładowych ustaleń wynika jednocześnie, że pracownikom, którzy w tym dniu wzięli urlop, nie przysługuje dzień wolny – zarówno w tym dniu, jak i w żadnym innym. W związku z tym pracownikowi (objętemu miesięcznym okresem rozliczeniowym), który wziął w tym czasie urlop i w związku z tym nie wykorzystał dnia wolnego udzielonego w zamian za święto, będzie przysługiwał dodatek w wysokości 100 proc. za osiem godzin pracy.
Jego wymiar czasu pracy jest bowiem w tym miesiącu obniżony o osiem godzin w związku z dniem świątecznym przypadającym w innym dniu niż niedziela (art. 130 § 2 k.p.) oraz o kolejne osiem godzin w związku z usprawiedliwioną nieobecnością 31 grudnia (art. 130 § 3 k.p.). Z kolei liczba godzin faktycznej pracy, w wyniku nieudzielania przez pracodawcę dodatkowego wolnego, jest niższa tylko o osiem godzin (31 grudnia).
[srodtytul]A czy takie wolne trzeba wliczać do puli urlopowej?[/srodtytul]
W mojej ocenie dnia wolnego udzielonego osobie w zamian za pracę w święto wypadające w sobotę, który będzie przypadał w okresie urlopu wypoczynkowego, nie należy wliczać do wymiaru wykorzystanego przez tego zatrudnionego urlopu.
Ten bowiem może być udzielony tylko na dzień będący dla pracownika dniem pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. A zatem, w rezultacie zarządzenia pracodawcy, dzień udzielony w zamian za święto przypadające w sobotę nie będzie dniem pracy podwładnego, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
[srodtytul]Jak natomiast wygląda sytuacja osób, które będą chorować podczas dni świątecznych? [/srodtytul]
[b]Takim pracownikom, którzy w dniu wyznaczonym jako wolny od pracy w zamian za sobotnie święto (np. 26 grudnia) będą przebywać na zwolnieniu lekarskim, nie przysługuje prawo do dodatkowego dnia wolnego po powrocie do pracy.[/b] Zgodnie bowiem z art. 130 § 3 k.p. wymiar czasu pracy pracownika w okresie rozliczeniowym ulega w tym okresie obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy przypadających do przepracowania w czasie tej nieobecności, zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy.
Nie widzę uzasadnienia, z punktu widzenia interesów pracodawcy, dla którego miałby on stwierdzać, że dzień wolny wyznaczony dla załogi za święto wypadające w sobotę nie przysługuje pracownikom będącym w trakcie zwolnienia lekarskiego. W ten sposób mógłby bowiem doprowadzić do sytuacji, w której zatrudnieni będą dochodzić udzielenia im takiego wolnego w innym okresie lub żądać wypłaty dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 100 proc. z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Niemniej jednak takie uprzywilejowanie pracowników przebywających na zwolnieniu lekarskim leży w zakresie uprawnień pracodawcy.