Czas złożyć wykazy i uiścić opłaty za korzystanie ze środowiska

Obowiązek ten dotyczy w zasadzie każdego przedsiębiorcy. Wystarczy, że ma choćby jeden samochód czy piec grzewczy. Sprawozdania zwane wykazami firmy przesyłają do marszałka województwa i wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska.

Opłatę przekazuje się marszałkowi województwa, ale tylko wtedy gdy za pół roku przekracza ona 400 zł za dany rodzaj korzystania ze środowiska. Jeżeli jest niższa, firma nie płaci. Nie zwalnia jej to jednak ze składania wykazów. Sporządza je na podstawie prowadzonej we własnym zakresie ewidencji.

W ramach opłat za korzystanie ze środowiska przedsiębiorcy rozliczają się z:

- wprowadzania gazów i pyłów do powietrza,

- wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi,

- poboru wód,

- składowania odpadów – w tym wypadku obowiązek ponoszenia opłat ma zazwyczaj zarządzający składowiskiem odpadów, a nie przedsiębiorca, który je wytwarza.

Uwaga! Wykazy dotyczące składowania odpadów trzeba przesyłać nie wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska, lecz właściwemu wójtowi, burmistrzowi albo prezydentowi miasta.

Opłaty za korzystanie ze środowiska muszą wnosić nie tylko przedsiębiorcy, lecz także jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcą, według ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Przepisy obejmują również:

- osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,

- osoby wykonujące zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki,

- inne osoby fizyczne.Osoby fizyczne ponoszą opłaty jedynie w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.

Zapłatę wnosi się na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska. Czasem nie jest to jeden urząd. Jeżeli zakłady znajdują się w różnych województwach, to opłaty za gazy i pyły ze źródeł stacjonarnych (np. kotłowni) trzeba uiścić w tych województwach, w których źródła te się znajdują (niekoniecznie tam, gdzie jest siedziba firmy). Taka sama zasada obowiązuje przy opłatach za odpady, pobór wód czy odprowadzanie ścieków. Jeżeli przedsiębiorca ma pojazdy, to opłaty za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza wnosi na rachunek urzędu zgodnie z miejscem rejestracji firmy. Płaci nie tylko za spaliny z aut należących do firmy, ale i należących do pracowników czy właściciela, jeżeli faktury na paliwo były wystawione na firmę.

Firma zarejestrowana w Opolu ma zakłady w Ozimku, Rybniku i Jaśle. Musi rozliczać się za pyły wprowadzane do powietrza z instalacji znajdujących się w tych miastach oraz za spaliny z samochodów obsługujących te zakłady. Rozliczać będzie się następująco:

- za spaliny ze wszystkich aut i za piec w Ozimku złoży wykaz i ewentualnie uiści opłatę w opolskim urzędzie marszałkowskim,

- za rybnicki piec złoży wykaz i ewentualnie uiści opłatę w śląskim urzędzie marszałkowskim,

- za piec w Jaśle złoży wykaz i ewentualnie uiści opłatę w podkarpackim urzędzie marszałkowskim.Ponadto prześle drugie egzemplarze druków sprawozdań odpowiednim wojewódzkim inspektorom ochrony środowiska.

Jeśli firma ma swoje zakłady i w nich stacjonarne urządzenia w różnych gminach tego samego województwa, to jest jeszcze jedno utrudnienie. Wprawdzie przedsiębiorca składa formularz w jednym miejscu, ale odrębnie wykazuje w nim kwoty za korzystanie ze środowiska w poszczególnych gminach. Tak więc firma z przykładu zamieszczonego powyżej w sprawozdaniu dla marszałka województwa opolskiego odrębnie wykaże piec w mieście Ozimek, a odrębnie wszystkie firmowe pojazdy w mieście Opole.

Firmy korzystające ze środowiska muszą prowadzić ewidencję. Znajdują się w niej (w zależności od sposobu korzystania ze środowiska) informacje o:

- ilości i rodzajach gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz dane, na podstawie których określono te ilości,

- ilości i jakości pobranej wody powierzchniowej i podziemnej,

- ilości, stanie i składzie ścieków wprowadzanych do wód lub do ziemi,

- wielkości, rodzaju i sposobie zagospodarowania terenu, z którego odprowadzane są tzw. ścieki deszczowe,

- wielkości produkcji ryb innych niż łososiowate lub innych organizmów wodnych oraz powierzchni użytkowej stawów eksploatowanych w danym cyklu produkcyjnym (dane dotyczą okresu od 1 maja roku rozpoczynającego cykl do 30 kwietnia roku następnego po zakończeniu cyklu),

- ilości i rodzajach odpadów umieszczonych na składowisku odpadów, szczegółowo określonych w ustawie o odpadach.

Przedsiębiorcy wypełniają formularze sprawozdań zgodnie z rozporządzeniem o wzorach wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat i o sposobie przedstawiania tych informacji i danych (DzU z 2005 r. nr 252, poz. 2128). Są to takie same druki, na jakich rozliczali się pół roku wcześniej. Mogą je pobrać ze stron internetowych urzędów marszałkowskich. Dane wpisują przy tym tylko w te tabele, które ich dotyczą.

Firma rozlicza się wyłącznie ze spalin wprowadzanych przez jej pojazdy, wszystkie samochody są przy tym objęte stawkami zryczałtowanymi. Wypełni więc tylko:

- pierwszą tabelę z załącznika nr 2 zawierającego dane przedsiębiorcy,

- tabelę D z załącznika nr 2 – wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych,

- zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska z załącznika nr 1. Wpisuje się w nie tylko dane firmy i kwotę opłaty zaokrągloną do 1 zł. W miejsce sumy opłat ogółem wpisuje się kwotę, gdy przekracza 400 zł. Zestawienie podpisuje zarówno osoba, która je wypełniła, jak i osoba upoważniona do reprezentowania firmy.