Najważniejsza zmiana dla kierowców to konieczność wożenia ze sobą wypisanego na odpowiednim druku zaświadczenia, które potwierdza, że nie prowadził pojazdu.

Obowiązek jednolitych formularzy wynika z przepisów unijnych. W pozostałych krajach UE został wprowadzony już wcześniej. Dlatego problemów z nowymi drukami nie mają kierowcy wykonujący przewozy międzynarodowe. Dostosować się muszą ci, którzy wożą ładunki bądź ludzi po Polsce.

Dotychczas bowiem kierowca prowadzący pojazdy w krajowym transporcie drogowym (czyli prowadzący pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 t albo autobusy zabierające więcej niż 9 osób łącznie z kierowcą) musiał mieć wprawdzie takie zaświadczenie, ale niekoniecznie na unijnym formularzu. Podobnie jak dotychczas takie zaświadczenie kierowca musi okazywać w razie kontroli, jeżeli nie prowadził pojazdu albo prowadził auto niepodlegające ustawie o transporcie drogowym (np. osobowe).

Taki obowiązek wynika z nowego brzmienia art. 31 ustawy o czasie pracy kierowców.

Zaświadczenie musi być wypełnione elektronicznie bądź na maszynie. Wystawia je pracodawca. Wręcza przed rozpoczęciem przez szofera przewozu drogowego. Gdy kierowca nie prowadził określonego dnia pojazdu, a w tym czasie był w trasie, to pracodawca wystawia takie zaświadczenie i przekazuje je niezwłocznie na żądanie prowadzącego kontrolę. Gdy przedsiębiorca (lub samozatrudniony) sam prowadzi pojazd, wystawia analogiczne oświadczenie.

Znowelizowane przepisy zobowiązują też przewoźników do przechowywania w swojej siedzibie dokumentów dotyczących kontroli zarówno drogowych, jak i tych odbywających się w siedzibie firmy. To także wymóg unijny. Nasi parlamentarzyści chcieli nawet, by takie papiery trzymać przez pięć lat, ostatecznie jednak przeszła wersja roczna. Chodzi przede wszystkim o dokumenty dotyczące czasu pracy kierowców, zarówno o wykresówki z tachografu analogowego jak i dane z tachografu cyfrowego.

Wprawdzie obowiązek jest nieco uciążliwy, ale mając pod ręką decyzje pokontrolne, przedsiębiorcy mają szanse uniknąć ponownej kontroli w tym samym zakresie.

Zgodnie z nowymi przepisami przewoźnicy i kierowcy muszą się też liczyć z częstszymi kontrolami na szosie. Wzrośnie liczba inspektorów.

Przepisy nakładające na kierowców obowiązek posiadania zaświadczeń na odpowiednim druku oraz zobowiązujące przewoźników do przechowywania przez rok dokumentów i protokołów z kontroli drogowych i kontroli w samych firmach wynikają z nowelizacji ustawy o transporcie drogowym i niektórych innych ustaw (DzU nr 192, poz. 1381). Weszła ona w życie 3 listopada.

Zdaniem ekspertaRenata Strachowska,dyrektor Departamentu Prawnego w Głównym Inspektoracie Transportu Drogowego

Nie ma kary pieniężnej za brak odpowiedniego formularza zaświadczenia, o którym mowa w art. 31 ustawy o czasie pracy kierowców. Jeżeli jednak kierowca okaże do kontroli zaświadczenie, które nie zostało wydane, gdy jest to wymagane, na obowiązującym formularzu (określonym jako załącznik do dyrektywy unijnej), to wówczas ma zastosowanie kara (w wysokości 500 zł) z załącznika do ustawy o transporcie drogowym (pkt 1.7) – wykonywanie transportu drogowego lub przewozu na potrzeby własne z naruszeniem obowiązku wyposażenia kierowcy w odpowiednie dokumenty.

Natomiast co do obowiązku przechowywania dokumentów pokontrolnych w zakresie czasu jazdy, postoju i obowiązkowych przerw czy czasu odpoczynku, nowa regulacja została wprowadzona, by móc jednoznacznie wyjaśnić okoliczności, wpływające na zakres dokumentacji, którą okazuje przedsiębiorca podczas kontroli w jego siedzibie.

Informacje, jakie ma zawierać zaświadczenie, określa ustawa o czasie pracy kierowców. Art. 31 tej ustawy mówi, że kierowca wykonujący przewóz drogowy, który w określonych dniach nie prowadził pojazdu albo prowadził auto, do którego nie mają zastosowania przepisy rozporządzenia nr 561/2006/WE lub umowa AETR, przedstawia na żądanie osoby uprawnionej do przeprowadzenia kontroli zaświadczenie. Wzór zaświadczenia jest załącznikiem do dyrektywy unijnej 2006/22/WE. Przewidziano w nim trzy przyczyny nieprowadzenia pojazdu:

- chorobę,

- urlop,

- nieprowadzenie pojazdu podlegającego wymaganiom dotyczącym czasu prowadzenia pojazdów.

Wykonujący przewóz drogowy wystawia zaświadczenie na elektronicznym oraz przeznaczonym do druku formularzu zawartym w decyzji Komisji 2007/230/WE z 12 kwietnia 2007 r. w sprawie formularza dotyczącego przepisów socjalnych odnoszących się do działalności w transporcie drogowym (DzUrz UE L 99 z 14 kwietnia 2007 r., str. 14).

Druk dostępny jest na stronie:

http://ec.europa.eu/transport/road/policy/social_provision/social_form_en.htm